دست بزنیم یا صلوات بفرستیم؟

23 آذر سالروز درگذشت انوشیروان ارجمند است

دست بزنیم یا صلوات بفرستیم؟


«شگرد آخر» عنوان نمایشی است اثر انوشیروان ارجمند که در سال‌های پر‌هیاهوی جنگ در ایران روی صحنه رفت. این نمایش در سال 65 و 66 در تالار وحدت اجرا و با استقبال ویژه‌ای روبه‌رو شد، چنان که بعد از گذشت چند دهه، هنوز از این اثر ارجمند به‌عنوان یکی از آثار فاخر نمایشی ایران یاد می‌شود. این نمایش در جشنواره پنجم تئاتر فجر، ارجمند را به مقام برتر در دورشته کارگردانی و طراحی صحنه رساند. همچنین این نمایش، در آن سال نمایش برگزیده فجر اعلام شد.
«شگرد آخر» ابتدا طرحی 9صفحه‌ای بود، اما در نهایت انوشیروان ارجمند این طرح 9صفحه‌ای را -که حمیدرضا اعظم آن را نوشته بود- به یک نمایشنامه 80صفحه‌ای بدل کرد. داستان نمایش، روایتی از انسان و مسائل و پیچیدگی‌های زندگی او از دیرباز تا دوران کنونی آن زمان یعنی جنگ تحمیلی بود.
خاطره جالبی از این نمایش وجود دارد که پس از استقبال ویژه‌ای که از آن به عمل آمد، تصمیم بر این شد ریاست‌جمهوری وقت - یعنی حضرت آیت‌ا... خامنه‌ای - به تماشای این نمایش بنشینند. خود انوشیروان ارجمند، خاطره شنیدنی و بامزه‌ای از انتهای نمایش دارد. او نقل می‌کند پس از پایان نمایش، حضار مردد مانده بودند به افتخار دست‌اندرکاران و بازیگران «شگرد آخر» کف بزنند یا صلوات بفرستند! ارجمند در ادامه می‌گوید: «در همین وقت بود که آقای خامنه‌ای دستشان را بالا آوردند و گفتند: «لازمه تشویق هر گروهی برای ادامه کار و ایجاد امید و انگیزه این است همان‌طور که بایست مورد تشویق قرار گیرد» و شروع به دست زدن کردند. در نتیجه تمام سالن یکباره گروه ما را مورد تشویق قرار دادند.»
بعد از اتمام نمایش، لوح تقدیری توسط رهبر انقلاب به ارجمند اعطا می‌شود. در این لوح نوشته شده بود: «تئاتر، هنر چندین‌زبانه و زبان رسا و بلیغ در نمایاندن ظریف‌ترین اندیشه‌ها و عواطف بشری در میان ما قدر ناشناخته مانده و در خور توانایی آن، به خدمت آرمان‌های والا و زیبایی‌های انقلاب گرفته نشده است. شگرد آخر، تجربه موفق و نمایشگر تلاش صمیمانه شما، از نمونه‌های نادری است که راه تازه تئاتر فارسی را روشن می‌کند و آینده مطلوبی را برای آن نوید می‌دهد. مضمون شیوا و تکنیک قوی و ارائه بلیغ، مجموعه کاملا هنرمندانه‌ای را از این اثر فراموش نشدنی پدید آورده است.»
در کتاب «هنر از دیدگاه مقام معظم رهبری» نیز از این تئاتر سخن به میان آمده است.