عمار، یار سینمای انقلاب

گزارش «جام‌جم‌» از سیزدهمین جشنواره مردمی فیلم‌عمار

عمار، یار سینمای انقلاب

سیزدهمین جشنواره مردمی فیلم عمار که شامگاه چهارشنبه هفته گذشته با برگزاری آیین افتتاحیه در شاهچراغ شیراز به‌طور رسمی کار خود را آغاز کرد و در پنجشنبه هم نمایش فیلم‌ها و برنامه‌های ویژه این دوره را در سینما فلسطین به عنوان خانه جشنواره کلید زد، را می‌توان یار سینمای انقلاب اسلامی دانست. این رویداد امروز با شور و حرارت بیشتری به مسیر خود ادامه می‌دهد؛ جشنواره‌ای که مخاطبان سینما هم می‌توانند آن را به‌صورت حضوری در سینما فلسطین دنبال کنند و هم از طریق سامانه عماریار، شبکه افق و رسانه تلوبیون به تماشای بخش‌های مختلف آن بنشینند. در گزارش پیش رو هم مروری بر «آنچه گذشت» سیزدهمین جشنواره مردمی فیلم عمار در این روزهای آغازین داریم و هم «آنچه خواهید دید» را در حد بضاعت معرفی می‌کنیم.

سهیل اسعد، دبیر سیزدهمین جشنواره مردمی فیلم عمار که حتما گفت‌و‌گوی ویژه او با روزنامه جام‌جم را روز چهارشنبه و همزمان با آیین افتتاحیه این رویداد خواندید، در مراسم آغازین جشنواره به وجه جهانی عمار اشاره کرد، آن را جشنواره‌ای بدون مرز خواند و گفت: عمار سینمای بدون مرزی است که مرزها را حذف کرده‌است. در عمار همه پاسپورت ورودی دارند و می‌توانند بدون هیچ قید و شرطی فعال سینمایی باشند. دبیر جشنواره عمار افزود: امیرالمومنین علی(ع) عبارتی زیبا دارد که حلال بسیاری از مشکلات انسان است. این امام بزرگوار می‌فرماید خدا رحمت کند کسی که ببیند از کجا آمده و در کجا هست و به سمت کجا می‌رود. انسان هم باید همیشه این پرسش را از خود بپرسد. من هم می‌خواهم بگویم این جشنواره از کجا آمده، کجاست و می‌خواهد به کجا حرکت کند. عمار دغدغه بچه‌های انقلابی است که پس از فتنه 88 و از سال 89 آغاز شد؛ عمار از یک احساس نیاز و اعتراض و خلأ با 30 اثر شروع به کار کرد. 
   
تجلی مصداق قرآنی 
اسعد با بیان این‌که عمار امروز یک مصداق قرآنی را متجلی کرده و بیانی برای مردم است، گفت: در عمار، هم مردم مبین و تبیین‌کننده هستند و هم مردم از تبیین حقیقت استفاده می‌کنند. وقتی دوستان انقلابی پس از فتنه 88 مستندها و فیلم‌هایی را برای بیان حقایق آماده کرده‌بودند تا به مردم بگویند، متاسفانه ساختار سینمای ایران و رسانه اجازه بیان این حقایق ندادند. وقتی ساختار اجازه بیان حقایق را نداد، از آیه دیگری که نسخه عملی برای انسان است، استفاده کردند. در واقع شرایطی فراهم کردند که مردم قیام و عدالت را محقق کنند. حرکت مردمی عمار چنین حرکتی بود. دبیر این جشنواره ادامه داد: عمار مانند پزشکی است که منتظر آمدن مریض به مطب نیست، بلکه خودش نزد بیمار می‌رود. عمار معادله سینما را عوض کرده‌است. در عمار سینما به سمت ما می‌آید. پخش نماآهنگ «مردانه» به کارگردانی محمدعلی یزدانی با موضوع مجروحیت آرتین سرایداران و شهادت مادرش در حرم شاهچراغ، اهدای نشان سیاح طاهری به محمدجواد جعفری، نماینده ستاد اکران گیلان به عنوان اکران‌کننده برتر جشنواره مردمی فیلم عمار، تقدیم نشان خادمی افتخاری شاهچراغ(ع) همراه لباس خادمی به پدر شهید روح‌ا... عجمیان از شهدای مدافع امنیت، از جمله بخش‌های مراسم افتتاحیه سیزدهمین جشنواره مردمی فیلم عمار بود.
   
یادبود سرباز انقلاب
یکی از برنامه‌های ویژه جشنواره فیلم عمار در نخستین روز فعالیت (بعد از شامگاه آیین آغازین)، یادبود زنده‌یاد نادر طالب‌زاده، کارگردان، مستندساز و فعال فرهنگی و رسانه‌ای فقید بود که با عنوان «سرباز انقلاب» در سینما فلسطین برگزار شد و به جز سهیل اسعد، دبیر جشنواره و از دوستان حاج‌نادر طالب‌زاده، برخی دیگر از یاران او همچون آیت‌ا... قائم‌مقامی، دکتر غلامرضا منتظمی(مدیرعامل افق نو)، حمید جوادی(دستیار و شاگرد) و تقی یازرلو(همرزم دوران دفاع‌مقدس) از ویژگی‌های شخصیتی طالب‌زاده و نقش سازنده و موثر او در سینمای انقلابی و جشنواره مردمی فیلم عمار گفتند. با وجود ارزش برگزاری این مراسم و نیت گروه برگزاری، اما انتظار می‌رفت در جشنواره‌ای که خود حاج نادر مهم‌ترین چهره تاسیس، راه‌اندازی و برگزاری آن بود و سال‌ها دبیری این رویداد را به‌عهده داشت، مراسم پربارتر، پرچهره‌تر و شایسته‌تری برای او تدارک دیده شود. در این زمینه، مراسم نکوداشت طالب‌زاده در جشنواره اخیر سینماحقیقت بیشتر به شانیت این شخصیت نزدیک‌تر بود و حضور چهره‌هایی چون محمد خزاعی، محمد حمیدی‌مقدم، رضا برجی، محسن اسلام‌زاده، مرتضی شعبانی، حبیب‌ا... والی‌نژاد، محمدرضا عباسیان، محمدحسین نیرومند، حسن خجسته، مریم طالب‌زاده، عماد حمرونی و مجید شاه‌حسینی، شبی ماندگار درباره طالب‌زاده را رقم زد.
   
«حاج نادر»، مردی جلوتر از زمانه‌اش 
در ابتدای این مراسم، آیت‌ا... قائم‌مقامی درباره نادر طالب‌زاده گفت: من از سال ۶۰ و از زمانی که مسئول واحد فیلم ستاد پشتیبانی جنگ در جهادسازندگی بود، حاج نادر را می‌شناختم. نادر طالب‌زاده از چهره‌های درخشانی بود که دیده‌ام. او خواهان حقیقت و فضیلت و آزادی حقیقی بود. من دریافتم او از کسانی بود که با وقوع انقلاب سریعا متوجه شد مصداق آنچه به دنبالش بوده، در این انقلاب بوده‌است. از ویژگی‌های خواهان حقیقت بودن این است که وقتی حقیقت تجلی می‌کند، فرد سراغش می‌رود. این حقیقت هم در سیمای انسانی که به‌دنبال آن است، تجلی می‌یابد.  طالب‌زاده بعد از سیری که در غرب داشته‌است، می‌گوید همیشه دنبال حقیقت بوده و مصداقش را ابتدا در غرب می‌دانسته، ولی انقلاب که به وقوع می‌پیوندد او می‌فهمد مصداق حقیقت در انقلاب است و آنچه امام‌خمینی(ره) آورده‌است.
   
انعکاس روح  انقلاب در چهره حاج نادر
در بخش دیگر این نشست، سهیل اسعد دبیر جشنواره عمار نیز در سخنانی درباره طالب‌زاده تصریح کرد: این طبیعی است که برخی چهره‌ها تاثیرگذارند و به نظرم انعکاس روح است و حاج‌قاسم برای من از ابتدا همین‌طور بود. چهره حاج‌نادر هم برای من خیلی خاص بود. من چهره او را خارج از زمان خودش می‌دیدم. مهم‌ترین ویژگی او دقتی بود که در آشنایی با زمان وجود داشت و جلوتر از زمان خود بود. 
 
 طالب‌زاده قبل از همه جنگ نرم را می‌شناخت
در ادامه، غلامرضا منتظمی، دبیر کنفرانس افق نو با اشاره به تأثیرگذاری طالب‌زاده در عرصه‌های فرهنگی عنوان کرد: اینها میراث حاج نادر است. او گنجی ایجاد کرد با نگاه و بینش استراتژیکی که از آن برخوردار بود. باید بیشتر از او استفاده می‌شد و دردناک است زمانی که این کارها را می‌کرد منزوی بود و کسی جنگ نرم را نمی‌شناخت.
وی اضافه کرد: امروز میراثی از حاج نادر به جا مانده که راه‌حل‌هایی برای مراکز فرهنگی و تصمیم‌گیر است. 
   
نشست‌های تخصصی فهیم و جلیلی
یکی از مهم‌ترین بخش‌های سیزدهمین جشنواره مردمی فیلم عمار که به وزن و اعتبار این رویداد می‌افزاید و دستاوردهای آن را برای مخاطبان و علاقه‌مندان سینما بیشتر می‌کند، برگزاری برنامه‌ها و نشست‌های آموزشی و تخصصی است که چهره‌های شناخته شده سینما در شاخه‌های مختلف تجربیات و دانش خود را به نسل جوان و علاقه‌مند فیلمسازی منتقل می‌کنند. سلسله برنامه‌هایی که نقش مهمی در تربیت فیلمساز متعهد و انقلابی ایفا می‌کند. جمعه‌ای که گذشت، چهار برنامه از این نشست‌ها با حضور مخاطبان برگزار شد؛ یکی نشست روایت زن ایرانی با حضور دکتر سحر دانشور، نشست سینما علیه زن (نقد و بررسی بازنمایی روایت زن ایرانی در سینما) با حضور دکتر مجید شاه‌حسینی، نشست طنزپردازی از قلم تا اجرا با حضور محمدرضا شهبازی و داوود امیریان و کارگاه آموزشی کارگردانی با حضور داوود امیریان. اما علاقه‌مندان امروز دو نشست مهم را در سینما فلسطین پیش رو خواهندداشت؛ نخست نشست قهرمان‌پردازی در سینما با حضور محمدتقی فهیم که از ساعت 15 و 15دقیقه به مدت دو ساعت در سالن شماره 3 برگزار می‌شود و دومی هم نشست نقش زن در سعادت جامعه با حضور دکتر سعید جلیلی است که از ساعت 18 تا 20 در سالن شماره 3 سینما فلسطین برگزار می‌شود. در روزهای آینده هم این نشست‌ها با حضور چهره‌هایی شناخته شده در سینما فلسطین برگزار می‌شود: اسوه یا سلبریتی با حضور حسن رحیم‌پور ازغدی، اقتباس در سینمای دفاع‌مقدس با حضور بهروز افخمی، کارگاه آموزشی فیلم کوتاه از ایده تا عمل با حضور حسین دارابی، تجربه کاوی آقای قاضی از ایده تا اثر با حضور سیدمحمد حسینی و سجاد مهرگان و کارگاه آموزشی تصویربرداری و سواد بصری با حضور اسفندیار شهیدی.

امروز چه ببینیم؟
نخستین سئانس سالن شماره یک سینما فلسطین به سیاق این دوره جشنواره به فیلم‌های ویژه کودک و نوجوان اختصاص دارد و از ساعت 10 تا 12 آثاری در این زمینه برای علاقه‌مندان پخش می‌شود. سئانس دوم سالن یک و از ساعت 13 تا 15 متعلق به پخش مستندهای مهمان است: امیر آتش(سجاد باغ شیخی)، مادرانه(امیرحسین صحرایی)، حاج رسول(سیدعلی غمخواری). در سئانس سوم و از ساعت 15 و 15 دقیقه به مدت دو‌ساعت می‌توانید در سالن شماره یک به تماشای این آثار بنشینید: مستند اسم رمز مهسا(جواد یقموری)، پاییز حرم(علی خسروی)، نقاب‌دارها(محسن سلیم).
سئانس چهارم سالن شماره یک به ویژه‌برنامه «زن ایرانی» اختصاص دارد و همان شعار و رویکرد جشنواره امسال با عنوان نهضت روایت زن ایرانی را دنبال می‌کند.
سئانس پنجم از ساعت 20 و 15 دقیقه به مدت دو ساعت هم اختصاص دارد به این آثار: نماآهنگ علیک‌السلام (هاشم دارمی)، مستند بی‌پایان (محسن حامدی)، مستند تکیه‌گاه (داوود جلیلی)، نماآهنگ نفس تازه (مهران علوی).
در سالن شماره 2 و از ساعت 13 تا 15 می‌توانید این آثار را تماشا کنید: مستند دریای کویر (مصطفی ملاحسینی اردکانی)، مستند هم مسیر (مصطفی معارف وند)، مستند هزار‌کامیون(مازیار دارایی). سئانس بعدی و از ساعت 15 و 15 دقیقه تا 17و15دقیقه در سالن شماره 2 این آثار نمایش داده می‌شود: نماآهنگ خروش/ هنری برای آسمان (محمد براتی)، مستند محدودیتی نیست (محمد نصیری)، مستند باورهای بی‌غبار(محمدحسین ایزدی)، مستند پهلوانان نمی‌میرند (سیدرضا بطحایی).
آثار سئانس 4 و از ساعت 18 تا 20 از این قرار است: نماآهنگ جان من ایران (مهدی نجفی)، مستند کشتی افتخار (مسعود محمدی و محسن مقصودی)، مستند داروخانه ایران (مهدی فریدی).
در سئانس پایانی و از ساعت 20 و 15 به مدت دو ساعت هم این فیلم‌ها اکران خواهدشد: مستند مردی با آرزوهای بزرگ (عباس وهاج)، مستند گلزار (غفور شهبازی)، مستند نبویون (احسان شادمانی). سالن شماره 3 سینما فلسطین هم به همان دو نشست ویژه با حضور محمدتقی فهیم و دکتر سعید جلیلی اختصاص دارد که به آن اشاره کردیم اما سئانس پایانی این سالن از ساعت 20 و 15 دقیقه تا 22 و 15 دقیقه نشستی با عنوان «نسل پنجم رسانه» است که با حضور حسام‌الدین حائری‌زاده، میثم آذربخش، فرشته‌سادات رحیمی و علی رهجو برگزار می‌شود و در آن از روند فعالیت عماری در جهاد تبیین در رسانه‌های نسل پنجم و چیستی، چرایی و چگونگی آن صحبت می‌شود.