نسخه Pdf

الفبای شرافت

الفبای شرافت

مرام‌نامه سامورایی‌ها بر 8 فضیلت متکی بود: درستکاری یا انصاف، شجاعت، شرف، وفاداری، خیرخواهی، خودداری و صداقت یاخلوص. معنی هرکدام از فضیلت‌ها هم به تفصیل گفته شده بود تا کسی از آن تعبیر متفاوتی برداشت نکند. یعنی کلی قوانین ذیل هر کدام از این 8 مورد بیان شده و آن را محکم کرده بود. خلاصه، این فضیلت‌های سیستمی ترتیب می‌داد و طوری همدیگر را تعدیل می کرد که هیچ سوء‌برداشتی هم از آن نشود.

در این میان برای من یک مورد خیلی بیشتر از سایر فضیلت‌ها به چشم آمده است. سامورایی‌ها شرف را جزو فناناپذیر خودشان می‌دانند و بدون شرف، تمام فضیلت‌های دیگر بی‌ارزش و  غیرانسانی بوده است. خیلی‌ها خیلی چیزها دارند که به آن می‌بالند. مثلا ثروت، یا قدرت، یا فالوئر (چون معیار محبوبیت شده است گرنه خیلی‌ها حتی در حقیقت محبوب هم نیستند). ولی وقتی شرف نداشته باشی، همه دارایی‌ها را باید بریزی دور. شاید شما هم گفت‌وگوی مجری معلوم‌الحال آن‌طرف آب را دیده یا شنیده‌اید که از شرف حرف می‌زند  و کسانی را که دنبال به هم ریختن فضا و آشوب به پا کردن نیستند بی شرف می‌خواند. در حالی‌که همین ها کسانی هستند که آتش در کوره دشمن می‌ریزند تا بیاید و همه حرمت‌ها را بشکند. حالا یک روز با برداشتن حجاب  سر زنان و تبدیل آن به یک کالا، و چه با حمله به حریمی امن مانند شاهچراغ و کشتن آدم‌های بی‌گناه.
اساسا کافی است سری به یکی از لغت‌نامه‌ها معروف بزنیم تا بفهمیم شرف و شرافت داشتن به چه معنی است و بی‌شرف یعنی چه. جلوی کلمه بی‌شرف این تعریف را می‌شود دید: بی‌حرمت، بی‌آبرو، بی‌ناموس، فرومایه. مایه ننگ. حالا خودتان قضاوت کنید در دو سر این ماجرا، بی‌شرف چه کسی است. کاش حواس‌مان باشد شرف واقعی چیست و هرچه شدیم، بی‌شرف نشویم.

حسین شکیب‌راد - سردبیرنوجوانه