تنها پس از این تاریخ بود که ادبیات در مسیری قرار گرفت که می‌توانست، بر تاریخ و بزنگاه‌ها و ماجراهایش تأثیر بگذارد، حتی وقتی که خودش تاریخچه‌ای طولانی نداشت. نویسنده در این کتاب رد و نشانه‌های ادبیات و آثار ادبی رابروقایع تاریخی پیگیری می‌کند و به ما می‌گوید چطور آثار مکتوب توانستند قدرتی به دست بیاورندکه سرنوشت خیلی ازاتفاقات را درمسیرتاریخ عوض کنند.احتمالا شیوه زندگی همه آدم‌ها متأثر از کتاب‌هایی است که در طول زندگی‌شان خوانده یا می‌خوانند. مهم نیست این شخصیت اسکندر باشد یا ولادیمیر ایلیچ اولیانوف مشهور به لنین، بنیان‌گذار دولت اتحاد جماهیر شوروی. شاید تفاوت این دو شخصیت، تنها کتاب‌هایی باشد که سر راه‌شان قرار گرفت و باعث شد هر کدام به شیوه‌ خود تاریخ را دگرگون کنند. با این‌همه وظیفه ادبیات این نیست که به کتاب‌های بالینی آدم‌هایی تبدیل شود که باکشورگشایی وحاکمیت‌شان برملت‌های مختلف، قدرت‌نمایی می‌کنند.به اعتراف نویسنده، اعجازبرانگیزترین قابلیت ادبیات همواره این بوده است که به خوانندگان خود امکان دسترسی به ذهن دیگران را بدهد.

نویسنده: مارتین پوکنر
مترجم: علی منصوری
نشر: بیدگل
سال انتشار: 1402