مجموعه حاضر حاصل سلسله نشست‌هایی در پژوهشکده مطالعات تمدنی و اجتماعی است که بر محور چند پرسش قرآنی ــ تمدنی شکل گرفته است. آنچه از این گفتارها و هم‌اندیشی‌ها به دست آمده، نگاه مشترک، ادبیات مشترک، مبانی مشترک و گاه روش‌ها، اصول و قواعد مشترک در ذهنیت پژوهشگران ممتاز در فهم تمدنی قرآن است که در این کتاب گردآوری و تدوین شده است. این اثر در ۱۰ گفتار و سه پیوست تألیف شده است؛ عناوین این گفتارها به همراه ارائه‌دهندگان آنها عبارت است از: استنطاق تمدنی از آیات قرآن (محمدعلی مهدوی‌راد)، درآمدی بر معنای تفسیر تمدنی (محمدتقی سبحانی)، مقدمه‌ای درباره تفسیر تمدنی (محمدعلی مهدوی‌راد)، روش‌های تفسیر تمدنی (عبدالکریم حجت‌پور)، مدل کشف و استخراج داده‌های تمدنی قرآن (سعید بهشتی)، روش‌شناسی تفسیر تمدنی از قرآن (احمد مبلغی)، قرآن و خطاب گفتمانی اجتماعی با رویکرد تمدنی (محمدعلی میرزایی)، طرحواره بازنمایی تمدن در قرآن (محسن الویری)، مرجعیت قرآن و موضوع تمدن (محمدعلی میرزایی) و امکان نظریه‌پردازی تحول تاریخی تمدنی با سوره بقره (احمد کوچکیان).