لزوم توجه به لباس ملی ایرانی
اولین بار و در سالهای نخست حکومت رضاخان، تغییر در لباس ایرانیان اعمال شد. در 29بهمنماه 1301 مجلس شورای اسلامی تصویب کرد همه کارکنان شهری، اعضای کابینه و نمایندگان مجلس در ساعات کاری باید لباسی شامل کت و شلوار آبی و کلاهی لبهدار بهنام کلاهپهلوی به سر بگذارند. شش سال بعد حالت عمومیتری از این قانون مصوب شد که همه اتباع مذکر ایرانی جز گروههایی ازجمله روحانیون باید کلاهپهلوی به سر کنند و کتوشلوار بپوشند.
در ماده سوم تاکید شد افرادی که از این قانون سرپیچی میکنند به یک تا پنج تومان جزای نقدی یا هفت روز حبس محکوم میشوند. با همین قانون، الگوی لباس ایرانی بههمخورد و اختلافات زیادی بین اقوام مختلف ازجمله روستاییها و طبقات اجتماعی بهوجودآمد و همان زمان بود که لباس محلی و ملی مورد تمسخر قرار گرفت. در دیماه 1314 هم تعیین شد پوشش بانوان، غربی و فاقد پوشش موی سر باشد تا اولین قدمها برای ازبینرفتن پوشش ملی ــ اسلامی ایرانیان برداشته شود.
فاصلهگرفتن از پوشش ملی و دینی ادامه داشت تا اینکه اولین بار رهبر انقلاب اسلامی در روز بیستونهم بهمنماه 1370 درباره لباس ایرانی صحبت کردند: «ما طراح داریم، خیاط داریم، هنرمند داریم؛ بنشینند برای زنمان، برای مردمان، یک لباس درست کنند و آن را الگو قرار دهند؛ این کارها را میشود کرد.» بعد اما 19تیرماه 1383 در دیدار مدیران، نخبگان و مردم همدان درباره مدگرایی افراطی جامعه و تقلید از مدلهای غربی انتقاد کردند و پیشنهاد دادند با ارائه الگوهای بومی ایرانی، «لباس ملی ایرانیان» طراحی شود. شاید به همین دلیل است که موضوع «سند راهبردی ارتقای سبک پوشش ایرانیان» در حال تدوین است و قرار است لباسی ملی برای پوشش ایرانیان در نظر گرفته شود؛ مسالهای که در نفوذ فضای مجازی و ترویج مدغربی بیش از پیش احساس میشود.
لیلی تهرانی - گروه جامعه