کیفیت کیلویی چند؟

«جام‌جم» وضعیت نظارت بر تولید خودرو‌ها را بررسی می‌کند

کیفیت کیلویی چند؟

در طول سال‌های گذشته شاهد بی‌کیفیت‌تر شدن خودروهای داخلی و مونتاژی هستیم. ویدئوهایی در فضای مجازی منتشر می‌شود که نشان می‌دهد یک فرد با انگشت روی سقف یک پژوپارس فشار وارد می‌کند و سقف به داخل می‌رود. از سوی دیگر خودروهای مونتاژی کیفیت بالایی ندارد و مصرف‌کنندگان آنها می‌گویند صدای زیادی داخل کابین است.

جدا شدن اکسل یک خودروی چینی هم به‌خوبی نشان داد بی‌کیفیتی خودروها و نبود نظارت در بخش خودروسازی وجود دارد. درباره وضعیت کیفیت خودروهای داخلی، گزارشی تهیه کرده‌ایم که جزئیات آن را در ادامه می‌خوانید.

معضل صنعت خودروها ظاهرا تمامی ندارد. از خلف وعده در تحویل خودروهای تولید داخل گرفته تا چالش‌هایی که برای واردات در نظر گرفته شده است. درباره کیفیت که نیازی به توضیح نیست!
اغلب مصرف‌کنندگان معتقدند خودروهایی که در داخل تولید یا مونتاژ می‌شود، کیفیت کافی ندارد. با این‌که سازمان ملی استاندارد مدتی است اعلام کرده خودروسازان باید استانداردهای 85گانه را پاس کنند تا بتوانند مجوز عرضه بگیرند، باز هم شاهد تصادفات و تلفات جانی هستیم. اخیرا ویدئویی از یک خودروی مونتاژی X55 مدیران خودرو منتشرشده که اکسل عقب این خودرو از بدنه جدا شده است.
براساس گزارش پلیس راهور هم اغلب صدمات جانی مربوط به خودروهای تولید داخل است. پیشتر نیز کمال هادیانفر، رئیس‌پلیس سابق راهنمایی و رانندگی و معاون حمل و نقل وزیر راه و شهرسازی گفته بود: «کیفیت پایین خودروها و ناایمن بودن آنها عامل 34 درصد کشته‌های تصادفات است. بسیاری از خودروهای داخلی از همان زمان خروج از کارخانه خراب هستند، در موارد زیادی از تصادفات، خودروی داخلی تا وسط جمع می‌شود در حالی که به خودروی با کیفیت خارجی فقط خط افتاده است.» این در حالی است که خودروسازان و مونتاژکاران هر فصل به دنبال افزایش قیمت هستند و معتقدند شرایط فعلی برای‌شان به‌صرفه نیست. براساس اعلام گمرک ایران، در سال ۱۴۰۲ به اندازه هشت ‌میلیارد و ۳۸۰ میلیون دلار اجزا و قطعات خودرو و موتورسیکلت از گمرکات ترخیص و وارد کشور شده‌ است.
   دریافت ارز ارزان
نکته قابل‌توجه دیگر این‌است که ارزی که برای قطعات این خودروها در نظر گرفته می‌شود با نرخ مرکز مبادله ارز و طلای ایران حداکثر 40 هزار تومان است اما در زمان نوسان نرخ ارز در بازار غیررسمی می‌گویند ارز گران شده و باید خودروها نیز گران شود.
البته درباره حادثه اخیری که در محور قم-کاشان  برای یکی از محصولات مدیران خودرو اتفاق افتاده، متولیان و حاکمیت صنعت خودروی کشور (وزارت صمت) واکنشی نشان نداند در حالی که وزارت صمت متولی نظارت بر کیفیت خودروسازان است. ویدئوی منتشرشده در فضای مجازی در مورد این حادثه، مربوط به  7 اردیبهشت 1403 در محور قم – کاشان است و براساس اعلام برخی رسانه‌ها،‌ حوادث مشابهی در روسیه و آفریقای‌جنوبی نیز در مورد این خودرو اتفاق افتاده است.
همچنین از وزیر صنعت، معدن و تجارت انتظار می‌رود همان‌طور که در بازدید اخیر خود از یک شرکت خودروساز اعلام کرده که امسال جهشی اساسی در کیفیت و کمیت خودرو اتفاق می‌افتد، اعلام کند که این جهش کیفی قرار است به چه صورتی اتفاق بیفتد و مردم در انتهای سال منتظر چه تحولی در کیفیت خودروهای تولید داخلی و مونتاژی باشند؟
  کاهش کیفیت و افزایش قیمت
سال 97 بود که دولت دوازدهم در زمان بازگشت تحریم‌های آمریکا به منظور مدیریت بازار ارز اعلام کرد واردات خودرو ممنوع است. از آن زمان تاکنون بازار خودرو تقریبا در انحصار داخلی‌ها درآمد، هرچند کارشناسان معتقدند ماقبل از این اقدام هم خودروسازان یک بازار انحصاری داشتند.
 به این دلیل که تعرفه واردات خودرو بسیار بالا بود. زمانی هم که صحبت از کیفیت خودرو به میان می‌آید، مدیران خودروسازی اعلام می‌کنند که در روند اصلاح قرار دارند در حالی که آنچه مشاهده می‌شود با وعده مسئولان فاصله دارد.
  سامانه یکپارچه
از سال 97 گفته‌ می‌شد به دلیل اختلاف قیمت نمایندگی و بازار آزاد متقاضیان خودروها واقعی نیستند و دلالان حضور پررنگی دارند. از این رو سامانه یکپارچه خودرو در دولت سیزدهم راه‌اندازی شد تا متقاضیان واقعی ثبت‌نام کنند.
 انتظار می‌رفت با راه‌اندازی این سامانه شرایط را تا حد زیادی بهبود ببخشد اما اکنون شاهد این موضوع هستیم که فعالیت این سامانه متوقف شده و خودروسازان در سایت‌های خودشان اقدام به ثبت‌نام می‌کنند و به قول معروف بازگشته‌ایم سر خانه اول.

ممنوعیت واردات

کارشناسان بر این باورند تا زمانی که خودروسازان در یک فضای انحصاری باشند هر قدر هم که استانداردهای کیفی را پاس کنند باز هم شاهد رشد و توسعه در این زمینه نخواهیم بود. به نظر می‌رسد تا زمانی که واردات خودرو آزاد نشود و تعرفه آن معقول نباشد، خودروسازان فکری به حال کیفیت خودرو نخواهند کرد. البته اخیرا مهدی انگورج، مدیرکل دفتر تخصصی ارزیابی انطباق صنایع، حمل و نقل و ماشین‌آلات سازمان ملی استاندارد ایران در نامه‌ای به پلیس راهور ناجا اعلام کرد: برابر بررسی‌های فنی به‌عمل آمده و با توجه به مفاد استاندارد ملی ایران درخصوص وجود نقص ایمنی بحرانی، ضمن تعلیق اعتبار تایید نوع خودروی x55، ضروری است، شماره‌گذاری آن متوقف شود.