نامه ۲۴ اقتصاددان كشور به رئیس‌جمهور:
 با ۱۰ راهكار، بدون كمك خارجی
 اقتصاد ایران را نجات دهید
 
جمعی از اقتصاددانان كشور در نامه‌ای به رئیس‌جمهور راهكارهای ده‌گانه را بدون كمك خارجی برای نجات اقتصاد ایران پیشنهاد كردند.
متن نامه به این شرح است:
جناب آقای حسن روحانی، رئیس محترم جمهوری اسلامی ایران
سلام علیكم؛ در بانك مركزی فرمودید بلد نیستید با تكیه بر داخل و بدون كمك خارجی مشكلات اقتصاد ایران را حل كنید.
یادآوری می‌كنیم كثیری از كارآفرینان و كارشناسان كشور تاكید دارند مشكلات اصلی اقتصاد كشور، بیشتر ناشی از سوء‌مدیریت و تحریم داخلی است نه خارجی.
اینجانبان جمعی از اعضای هیات علمی دانشگاه‌ها و پژوهشگران اقتصاد ایران، در پاسخ به فراخوان ضمنی شما، با حسن نیت و حسب وظیفه ملی، ده راهكار كم‌هزینه و مؤثر در كوتاه‌مدت را كه بدون تكیه بر خارج، می‌تواند اقتصاد ایران را از بن‌بست فعلی نجات دهد، تقدیم می‌كنیم:
1.‌ صدور مجوزهای كسب‌وكار را سهل و انحصار دسترسی به شغل را حذف كنید.
2. همه سفارتخانه‌های ایران را مامور كنید با تمام توان به كمك صادركنندگان كالاها و خدمات ایرانی بشتابند.
3. بانك‌ها را از خرید و نگهداری املاك و رقابت با یكدیگر برای بالا بردن نرخ سود سپرده منع كنید.
4. بازار سرمایه را مأمور كنید با استفاده از ابزارهای جدید مالی و تسهیل انتشار اوراق، نقدینگی موجود را به‌سوی تولید هدایت كند.
5. به سازمان «تأمین اجتماعی» دستور دهید به جای فشار غیرقانونی بر واحدهای تولیدی برای تأمین مخارجش، هزینه‌های زائدش را مهار كند و جلوی هدر رفتن منابعش را بگیرد.
6. به بانك مركزی دستور دهید با روش‌های نوین جایگزین سوئیفت نظیر رمزارزها، پیمان‌های پولی دوجانبه با شركای اصلی تجاری و... تحریم‌های بانكی كشور را كم‌اثر كند
7. وزارت كشور را مأمور كنید با اجرای ماده 16 قانون بهبود محیط كسب‌وكار، برای تولیدكنندگان كوچك ایرانی، بازار و امكان فروش فراهم كند.
8. در تصمیم سه ماه پیش‌تان درباره بنزین بازنگری و دستور فرمایید سهمیه بنزین، به‌جای هر خودرو، به هر كارت ملی تخصیص یابد و نرخ بنزین خارج از سهمیه، از سازوكار عرضه و تقاضای سهمیه‌ها به دست آید.
9. با شناسنامه‌دار كردن همه تراكنش‌های بانكی و تلفیق بانك‌های اطلاعاتی موجود، از حدود صد هزار میلیارد تومان فرار مالیاتی ثروتمندان جلوگیری و كسر بودجه موجود را جبران كنید. فردی را هم كه هفت سال پیش به شما تلقین كرد نباید در حساب‌های شهروندان سرك كشید، برای همیشه از خود برانید.
10. با تصویب و اجرای قانون مالیات بر عایدی سرمایه، تقاضای سوداگری را از بازارهای خودرو، مسكن، طلا و ارز بیرون كنید تا سرمایه‌های مردم به جای سوداگری‌های ضدتولیدی به‌سوی تولید هدایت شود.
خواهش می‌كنیم به دستگاه‌های اجرایی دستور فرمایید بدون فوت وقت این سیاست‌ها را اجرا كنند تا با رونق ایجادشده در اثر آن، هم فشار اقتصادی بر اقشار كم‌درآمد كاهش پیدا كند و هم برای كثیری از جویندگان كار، شغل مناسب ایجاد شود.
بدیهی است توسعه روابط سیاسی با همه دولت‌هایی كه به‌طور متقابل به كشور ما احترام می‌گذارند هم به نفع اقتصاد ایران است و باید همچنان در دستور كار دولت محترم باشد.




ما می‌توانیم
 میثم فیله‌فروش، كارشناس مسائل اقتصادی در این خصوص گفت: همه اختلافات بین كارشناسان و اساتید مستقل و غیرمستقل دانشگاه‌ها و مراكز علمی با دولت و مجلس شورای اسلامی بر سر یك مساله است آن هم این‌كه ما می‌توانیم و می‌شود كشور را بدون استفاده از درآمدهای نفتی اداره كرد لكن برخی از بروكراسی حاكم و بخشی از سیاست‌گذارهای حاكم می‌گویند نمی‌شود و ما نمی‌توانیم.
وی افزود: این اساتید معتقدند ما با تغییر و تحولاتی كه باید انجام دهیم و علم و تجربه آن را نیز داریم، می‌توانیم هم قاعده‌گذاری‌ها را به نفع مردم شكل دهیم تا رضایت آنها را جلب كنیم و هم كشور را در برابر تكانه‌های خارجی مقاوم كنیم.  این كارشناس مسائل اقتصادی اذعان نمود: ما می‌گوییم اگر درآمدهای نفتی كشور كم شده و نمی‌توانیم نفت‌مان را به فروش برسانیم چرا همچنان خام‌فروشی می‌كنیم؟ مگر نمی‌توانیم آن را به كالاهای با ارزش افزوده بالاتر برسانیم و بعد با سود بیشتری آن را به فروش برسانیم؟
پیله‌فروش افزود: اگر فرضا ما نمی‌توانیم پایه‌های درآمدی جدیدی برای دولت با حذف معافیت‌های مالیاتی و جلوگیری از فرار مالیاتی داشته باشیم، مگر نمی‌توانیم دستگاه‌های مختلف اداری زائد را كه مشغول موازی‌كاری هستند از صحنه حذف كنیم و با افزایش بهره‌وری هزینه‌های خودمان را كاهش دهیم؟
وی افزود: ما می‌توانیم لكن همه این موارد همت و تلاش جهادی می‌خواهد، همه این مسائل اخلاص نگاه بلندمدت و جهادی می‌خواهد كه متاسفانه مسؤولان از این امور تهی هستند و این ده پیشنهاد بخش كوچكی از راهكارهای حل مشكل اقتصادی در كشور است.




یک نگاه به خودمان بیندازیم و بعد منتظر خارجی‌ها باشیم
محمد جلیلی، یکی از امضاکنندگان نامه اقتصاددانان به رئیس جمهور به خبرنگار ما گفت: فکر می‌کنم برای حل مشکلات اقتصادی ابتدا باید به دارایی‌ها و منابع کشور نگاه بیندازیم و بعد نگاهمان معطوف به خارجی‌ها باشد.
وی با بیان این‌که زمانی باید نگاهمان به خارج باشد که در داخل مشکل نداشته باشیم افزود: ایران یک کشور ثروتمند و دارای منابع است و نباید با این همه ثروت نگاهمان به خارجی‌ها باشد که آنها ما را از مشکلات برهانند. منابع داخلی درست توزیع نمی‌شود و به جای قرار گرفتن در مسیر توسعه و پیشرفت در مسیر دلالی قرار گرفته است.
جلیلی با ارائه پیشنهاد برای حل مشکل اقتصادی گفت: تامین مالی بنگاه های اقتصادی هم می تواند در داخل انجام شود و هم از خارج و با توجه به منابع موجود باید از داخلی‌ها استفاده کنیم تا در شرایط تحریم شرکت‌ها کوله‌بار خود را جمع نکنند بروند و پروژه‌های ما معطل بماند.  این کارشناس اقتصادی به سرمایه گذاری خارجی در ایران اشاره و تصریح کرد: بانک جهانی و صندوق بین المللی پول برای این‌که به کشورها کمک کنند نسخه هایی را در زمینه فرهنگ، اقتصاد، سیاست و جامعه ارائه می‌کنند و تاکید دارند که باید اجرا شود تا مقداری پول در اختیار آنها قرار دهد و شاید برخی آزادسازی قیمت‌ها و حامل‌های انرژی در همین راستا باشد.
وی تاکید کرد: یکی از راهکارهایی که ایران در اختیار دارد اوراق بدهی است که کشورهای مختلف از جمله آمریکا آن را در اقتصاد خود پیاده سازی کرده است. در سال 2005  حدود 25 هزار میلیارد دلار اوراق بدهی توسط دولت آمریکا چاپ شد و با استفاده از سرمایه های داخلی اقتصادشان را سر و سامان دادند.  جلیلی ادامه داد: اوراق بدهی فضای بکری در اقتصاد ایران است و هنوز از آن استفاده نشده در حالی که می‌توان با همین منابع نقدینگی مورد نیاز تولید را تامین کرد.  این کارشناس اقتصادی به سهم بازار سرمایه در اقتصاد ایران اشاره کرد و گفت: بازار سرمایه سهم کمی در اقتصاد دارد و همه این موارد به سیاست های اقتصادی کشور باز می‌گردد که این بخش توسعه نیافته است. شرایط به گونه‌ای شده افرادی که دارای سرمایه هستند سپرده بانکی را به سرمایه گذاری در تولید ترجیح می‌دهند.  وی به واکنش برخی مقامات دولت مبنی بر این‌که نظر رئیس جمهور با آنچه برداشت شده تفاوت دارد اشاره و تصریح کرد: وقتی رئیس جمهور تاکید دارد که بدون ارتباط با خارج بلد نیست اقتصاد را اداره کند اقتصاددانان چگونه برداشت کنند. ضمن این‌که می‌گویند نامه اقتصاددانان به رئیس جمهور مطرح کردن مباحث تکراری مبنی برحل معضل بروکراسی است اما نکته قابل توجه اینجاست که راه حل های تکراری به درد نمی‌خورد و اگر تکراری است نشان می‌دهد در این بخش هم ضعف وجود دارد.



مشكلات اقتصادی كشور ریشه در مدیریت داخلی كشور دارد
محمدهادی سبحانیان، كارشناس اقتصادی گفت: هدف از تهیه این نامه توسط فعالان اقتصادی این بود كه اگر كشورمان در روابط با برخی كشورهای اروپایی به مشكل خورد، این‌طور نیست كه نمی‌توانیم در اقتصاد كشورمان مسیر اصلاحی را در پیش بگیریم. وی افزود: مطالعات اقتصادی متعدد صورت گرفته در مركز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی و اتاق بازرگانی ایران در حوزه امنیت سرمایه‌گذاری و تجربیات و گفته‌های فعالان اقتصادی حوزه كسب‌وكار كشور نشان می‌دهد بسیاری از مشكلات اقتصادی كشور ریشه در مدیریت داخلی دارد. این كارشناس اقتصادی تصریح كرد: امضاكنندگان این نامه اعتقادی ندارند كه نباید با دنیای خارج از كشور ارتباط برقرار كنیم، ولی در شرایط موجود می‌توانیم خیلی از موانع پیش روی كسب‌وكار در كشور را برطرف و برای رونق اقتصادی به صورت كلی فضای كسب‌وكار را تسهیل كنیم.




یاسر جبرائیلی
 من كسی را در این كشور نمی‌شناسم كه گفته باشد اگر تمام روابط خارجی خراب شد، اقتصاد دست نمی‌خورد؛ اما می‌شناسم كسی را كه تمام اقتصاد را به رابطه با چند كشور معدود خارجی گره بزند و حل مشكل آب خوردن مردم را به توافق با آنها منوط بداند.
الیاس نادران
رئیس‌جمهور روز پنجشنبه (با اشاره به اثر روابط خارجی و تحریم‌های بین‌المللی در اقتصاد و نحوه مدیریت كشور) گفت من بلد نیستم! این‌كه دولت اقتصاد را نابود كرده خیلی هم سواد اقتصادی نمی‌خواهد! سه سال پیش گفتم با انتخاب دوباره دولت منتظر انفجار قیمت باشید. چهار سال سركوب قیمت‌ها و رشد سالانه نزدیك به 30 درصدی نقدینگی، نتیجه‌ای غیر از این نمی‌داشت!
احسان خاندوزی
اخیرا از بخش‌های صنعتی درگیر تحریم مهمان داشتم، می‌گفتند: مشكل ما كارشكنی دولت است وگرنه یاد گرفته‌ایم با تحریم چه كنیم...چرا هنوز رئیس‌جمهور فكر می‌كنند ریشه مشكلات، خارجی است؟ چرا به‌قدری كه كارشناسان گفته‌اند، موانع داخل را برنمی‌دارد؟ شاید می‌فهمند، اما این دعوا به نفعشان است.
مجید شاكری
 در اوج برجام اعتبارات اسنادی گشایش شده سالانه بانك مركزی كمتر از روزهای قبل از برجام بود. در سال اجرای برجام رشد شش‌ماهه بدون نفت زیر یك درصد بود. عدد سرمایه خارجی جذب‌شده در این سال كمتر از میانگین سال‌های تحریم بود. فارغ از وضع سیاست خارجی، شما اساسا بلد نیستید.