آگاهیبخشی، راه مقابله با وندالیسم فرهنگی
در آخرین روز از دومین ماه پاییز۱۴۰۰، گردشگری از کشور اوکراین در بازدید از محوطه چغازنبیل بیتوجه به منشور بازدید از حفاظ مسیر بازدید عبور کرده و روی پوستامنت (سکو) صحن زیگورات رفته و دیگری از او فیلمبرداری کرده و در شبکههای اجتماعی به اشتراک گذاشته بود؛ اتفاقی که متأسفانه علاوه بر ایران و چغازنبیل در بسیاری از کشورها و محوطههای باستانی آنها اتفاق افتاده است.
به پدیده آسیب رساندن به آثار تاریخی بدون توجه به ارزش و اهمیت آنها «وندالیسم» گفته میشود. اقدام این گردشگر اوکراینی نیز در رسته وندالیسم فرهنگی قرار میگیرد. مواجهه با این موضوع، ابتدا این سؤال را مطرح میکند که «چه عواملی در محوطه باستانی میتواند از آثار محافظت کند؟» در اینجا لازم است یادآوری کنم در محوطه میراث جهانی چغازنبیل در بدو ورود و پیش از تهیه بلیت، تابلویی به نام «منشور بازدید از محوطه»قرار گرفته که به زبان فارسی ، انگلیسی و پیکتوگرامهایی قوانین بازدید را معرفی کرده است.
عبور نکردن از حفاظها، قدم نگذاشتن بر آثار و... ازجمله این قوانین است. پیکتوگرامهای منشور بازدید در طول مسیر نیز روی تابلوهای معرفی ساختارها و بناها تکرار شدهاند اما متأسفانه نه گردشگر و بیشتر اوقات نه راهنمایان گشت به این قوانین توجهی ندارند و این بیتوجهی منجر به رفتاری دور از شأن میراثجهانی میشود. امیدوارم با همکاری صداوسیما و دستگاههای متولی آگاهیبخشی فرهنگی، بتوانیم گامهای بزرگ و روشنی به سمت آگاهیبخشی اهمیت آثار تاریخی برداریم.