جایی برای تجویز واژههای تخصصی
برای عدهای فرهنگستان جایی است که اساتیدی دور هم بنشینند و بگویند زین پس به جای چه واژهای از چه واژه دیگری استفاده کنیم. عامه مردم از داخل این نهاد، اطلاع زیادی ندارند و به ویژه اگر برخی اعضای فرهنگستان را نپسندند، نوشتهها، عقاید و آثارش را دوست نداشته باشند، در برابر کل فعالیتهای فرهنگی این نهاد بزرگ جبهه میگیرند. البته رویکرد عموم مردم به فرهنگستان جدای از مابقی رفتارهای فرهنگی عامه مردم ما نیست. همچنان که درباره واکسن هم به فضای مجازی و اطلاعات دمدستی رجوع میکنند درباره فرهنگستان هم از منابع غیرموثق اطلاع میگیرند.
فرهنگستان زبان فارسی گروههای مختلفی دارد؛ گروه فرهنگنویسی در فرهنگستان کاری را ادامه میدهد که بزرگانی مانند دهخدا انجام میداد. فرهنگستان، فعالیتهای ادبی هم دارد و البته گروه واژهگزینی هم دارد که همیشه داشته و کارش انتخاب واژههای معادل است. کار این گروه کاملا تخصصی است و نتیجه فعالیتهای این گروه بیشتر در رشتههای تخصصی بروز میکند، نه اینکه همه کار فرهنگستان انتخاب واژه برای گفتوگوی ساده و روزمره ما در خانه و جمعهای دوستانه باشد. تجویزهای فرهنگستان عموما برای واژههای تخصصی است و نیز در این مجموعه، فرهنگ ریشهشناختی زبان فارسی به دست دکترحسندوست نوشته شده که یک منبع بسیار بزرگ در تاریخ زبان فارسی به حساب میآید.
فرهنگستان زبان فارسی، جایی است برای اقدامات کلان و بزرگ مرتبط با زبان فارسی اما متاسفانه علاوه بر کمتوجهی عامه مردم، اطلاعات فرهنگستان به صورت غیرموثقی به دست مردم میرسد و داوریهای عامه بر اساس منابعی است که همیشه موثق نیستند. متاسفانه فرهنگستان هم در بخش روابط عمومی و معرفی فعالیتها و عملکردهایش، موفق عمل نکرده است. فرهنگستان نتوانسته خودش را یک نهاد مستقل فرهنگی و پژوهشی معرفی کند. در این باره حتی اعضای فرهنگستان با من موافقند و تا جایی که شنیدهام برخی از آنها معتقدند خودشان را به درستی معرفی نکردهاند و همه شناخت مردم از فرهنگستان به برنامههای سرگرمکننده تلویزیون و لغاتی مانند کشلقمه و ... برمیگردد که اصلا در شأن فرهنگستان و اقدامات بزرگ این نهاد فرهنگی - ادبی نیست. فرهنگستان زبان و ادب فارسی، دستاوردهای بزرگی داشته که نمیشود با اطلاعات ناموثق و چند اصطلاح رایج در جامعه آن را ارزیابی و فعالیتهایش را تخطئه کرد. البته فرهنگستان بیاشکال نیست و باید برخی مشکلات آن رفع شود؛ از جمله مهمترین مسأله فرهنگستان به منابع مالی آن برمیگردد. بودجه متناسب با فعالیتهایش ندارد و در نتیجه نمیتواند فعالیتهایش را گسترش بدهد، با رسانهها و دانشکدهها ارتباط بگیرد و عملکردهایش را معرفی کند. مشکلات مالی سبب شده این نهاد ادبی در زمینه روابط عمومی ضعیف عمل کند و به همین دلیل تصویر درست و مطلوبی از فرهنگستان شکل نگرفته است. در حالی که معتقدم فرهنگستان زبان و ادب فارسی در زمینه پژوهش کارهای بزرگ و مفیدی انجام داده است. البته در تمامی جنبهها از جمله فعالیتهای غیرپژوهشی موفق نبوده است. به نظرم اولویتبندیهایش اشکال دارد به این معنا که فعالیتهایی در فرهنگستان صورت میگیرد که اولویت ملی و زبانی کشورما نیست. برخی گروههای فرهنگستان در حال موازیکاری با نهادهای دانشگاهی و پژوهشی هستند. فرهنگستان چرا باید برای چند دهه از شعر فارسی یک گروه داشته باشد؟ لزومی ندارد. به گروههای فرهنگستان به شکل غیرمتوازنی اضافه میشود در حالی که فرهنگستان جایی است برای کارهای کلان و گسترش زبانفارسی.
وحید عیدگاه طرقبه - شاعر و پژوهشگر
فرهنگستان زبان فارسی، جایی است برای اقدامات کلان و بزرگ مرتبط با زبان فارسی اما متاسفانه علاوه بر کمتوجهی عامه مردم، اطلاعات فرهنگستان به صورت غیرموثقی به دست مردم میرسد و داوریهای عامه بر اساس منابعی است که همیشه موثق نیستند. متاسفانه فرهنگستان هم در بخش روابط عمومی و معرفی فعالیتها و عملکردهایش، موفق عمل نکرده است. فرهنگستان نتوانسته خودش را یک نهاد مستقل فرهنگی و پژوهشی معرفی کند. در این باره حتی اعضای فرهنگستان با من موافقند و تا جایی که شنیدهام برخی از آنها معتقدند خودشان را به درستی معرفی نکردهاند و همه شناخت مردم از فرهنگستان به برنامههای سرگرمکننده تلویزیون و لغاتی مانند کشلقمه و ... برمیگردد که اصلا در شأن فرهنگستان و اقدامات بزرگ این نهاد فرهنگی - ادبی نیست. فرهنگستان زبان و ادب فارسی، دستاوردهای بزرگی داشته که نمیشود با اطلاعات ناموثق و چند اصطلاح رایج در جامعه آن را ارزیابی و فعالیتهایش را تخطئه کرد. البته فرهنگستان بیاشکال نیست و باید برخی مشکلات آن رفع شود؛ از جمله مهمترین مسأله فرهنگستان به منابع مالی آن برمیگردد. بودجه متناسب با فعالیتهایش ندارد و در نتیجه نمیتواند فعالیتهایش را گسترش بدهد، با رسانهها و دانشکدهها ارتباط بگیرد و عملکردهایش را معرفی کند. مشکلات مالی سبب شده این نهاد ادبی در زمینه روابط عمومی ضعیف عمل کند و به همین دلیل تصویر درست و مطلوبی از فرهنگستان شکل نگرفته است. در حالی که معتقدم فرهنگستان زبان و ادب فارسی در زمینه پژوهش کارهای بزرگ و مفیدی انجام داده است. البته در تمامی جنبهها از جمله فعالیتهای غیرپژوهشی موفق نبوده است. به نظرم اولویتبندیهایش اشکال دارد به این معنا که فعالیتهایی در فرهنگستان صورت میگیرد که اولویت ملی و زبانی کشورما نیست. برخی گروههای فرهنگستان در حال موازیکاری با نهادهای دانشگاهی و پژوهشی هستند. فرهنگستان چرا باید برای چند دهه از شعر فارسی یک گروه داشته باشد؟ لزومی ندارد. به گروههای فرهنگستان به شکل غیرمتوازنی اضافه میشود در حالی که فرهنگستان جایی است برای کارهای کلان و گسترش زبانفارسی.
وحید عیدگاه طرقبه - شاعر و پژوهشگر