گفت‌وگوی «جام‌جم» با تهیه‌کننده سریال «جزر و مد»
چالش‌های آقا لطیف و خانواده در شرجی‌جنوب
آقای جمالی مجموعه نوستالژیک زی‌زی‌گولو، آن‌قدر برای مخاطب آن زمان باورپذیر بود که هر وقت به چهره رضا فیاضی نگاه می‌کند، شخصیت یک پدر همدل برایش تداعی می‌شود که مدام حرص و جوش ماجراهای مختلف را می‌خورد. حالا آقای جمالی، پدر خانواده‌ای شش نفره در سریال «جزر و مد» است که قرار است به خارج از تهران مهاجرت کنند. قصه جزر و مد از آنجا آغاز می‌شود که لطیف با بازی رضا فیاضی، سال‌ها قبل از ماهشهر به تهران مهاجرت کرده و با تشکیل خانواده صاحب فرزند شده است. حالا و در آستانه بازنشستگی، مشکلاتی برای او و خانواده‌اش پیش آمده که ناچارند دوباره به ماهشهر برگردند. با وجود مخالفت‌های فرزندان، درنهایت به ماهشهر می‌روند و در یک خانه‌باغ متروکه‌ای مستقر می‌شوند که از پدر لطیف به ارث رسیده است. این مهاجرت، تازه شروع ماجراهایی است که در سریال جزر و مد اتفاق می‌افتد. روایت یک خانواده با چهار فرزند که تلاش می‌کنند کنار هم از مشکلات گذر کنند. با محسن توکل‌فرد، تهیه‌کننده این مجموعه که از امشب روی آنتن شبکه دو می‌رود به گفت‌وگو نشسته‌ایم که در ادامه می‌خوانید.
محسن توکل‌فرد، تهیه‌کننده سریال جزر و مد درخصوص جزئیات این مجموعه، به جام‌جم میگوید: قصه اصلی سریال درباره خانواده‌ای ساکن تهران است. پدر خانواده با مشکلات مالی بعد از بازنشستگی روبه‌رو می‌شود و درنهایت خانواده ناچار به مهاجرت می‌شوند. قصه این سریال در حقیقت چالش‌های خانواده در خلال این مهاجرت است. مادر خانواده هم کنار پدر حضور دارد تا از بحران مالی ایجاد شده برای او عبور کنند. در خلال سریال تلاش شده به موضوعاتی مثل دفاع‌مقدس نیز اشاره شود که قصه‌های فرعی است. به نظرمان این مجموعه می‌تواند مخاطب خوبی جذب کند.
فضای شاد یک خانواده 6 نفره
وی درباره فضای کلی سریال عنوان می‌کند: تلاش شده قصه این سریال در یک فضای شاد باشد. سوژه سریال، طنز اجتماعی است. قصه خانواده‌ای در این مجموعه روایت می‌شود که سال‌ها در تهران زندگی کرده‌اند و به‌دلایلی خانه‌شان را از دست می‌دهند و ناچار می‌شوند به زادگاه‌شان یعنی ماهشهر بازگردند. بچه‌های خانواده متولد تهران هستند و ابتدا برای بازگشت به ماهشهر مقاومت می‌کنند. درنهایت به این شهرستان کوچ می‌کنند و قصه با قرار گرفتن خانواده در این فضای جدید شکل می‌گیرد. این مجموعه یک طنز اجتماعی است و درواقع می‌توان گفت مخاطب آن خانواده‌ها هستند.
وی درباره دلیل انتخاب لوکیشن در ماهشهر میگوید: در سال‌های گذشته، برخی گروه‌ها تلاش کردند چهره ماهشهر را قدری منفی نشان دهند. به همین علت در این مجموعه نشان می‌دهیم ماهشهر چه زیبایی‌هایی دارد و یک خانواده چطور به اینجا رفته و زندگی می‌کنند. هدف این بوده که مهاجرت معکوس از تهران به شهرستان‌ها را نشان دهیم و در کنار آن یک فضای شاد بر مجموعه حاکم باشد. در این میان، مسائلی مثل اشتغال، ازدواج جوانان، محیط‌زیست و خانواده در خلال قصه پرداخته و به آن تاکید شده است. خانواده را اولویت قصه قرار دادیم تا برای مخاطب ملموس باشد. در حقیقت پیام اصلی حول محور ثبات خانواده و نمایش سبک زندگی خانوادگی است. تاکید ما هم بر ارکان خانواده بوده است. تصویربرداری این مجموعه که قرار است در 26قسمت 45دقیقه‌ای برای پخش از شبکه دو روی آنتن برود، سال قبل در خرداد ماه به پایان رسیده است. تهیه‌کننده سریال جزر و مد میگوید: در یکی از بازپخش‌های سریال، باید زیرنویس مخصوص ناشنوایان اعمال شود. وی درباره لوکیشن‌های این سریال میگوید: لوکیشن اصلی قصه، خانه‌باغی است که در حومه ماهشهر قرار دارد و خانواده بعد از مهاجرت، در اینجا ساکن می‌شود. برخی سکانس‌ها در اهواز و سایر شهرستان‌های این استان ضبط شده است.
چالش‌های فیلمسازی در خارج از پایتخت
توکل‌فرد درباره ضبط سریال در استان‌ها و چالش‌های آن عنوان می‌کند: مرکز فیلمسازی کشور، تهران است و حجم گسترده‌ای از تولیدات، در پایتخت اتفاق می‌افتد. ممکن است در شهرستان‌ها آن مواردی که در تهران در دسترس است، به‌سختی در اختیار تیم قرار گیرد. مثلا اگر تعدادی هنرور نیاز باشد، در تهران گروه‌هایی برای هماهنگی و تهیه این افراد فعال حضور دارند. این مسأله درباره لوکیشن و دیگر امکانات جانبی هم صدق می‌کند. فعالیت‌های تدارکاتی هم در تهران به صورت حرفه‌ای دنبال می‌شود. برای موفقیت یک مجموعه، نیاز است این عوامل به صورت منظم کار کنند. در کل برنامه‌سازی برای گردآوردن چنین تیم‌هایی به‌ندرت در استان‌ها صورت می‌گیرد و طبیعی است گروه‌های مشابه نمی‌تواند مثل تهران در این استان‌ها شکل بگیرد. اگر هم بخواهیم تیم‌هایی را برای کار هنروری یا شبیه به این از تهران بیاوریم، هزینه‌های سرسام‌آوری خواهد داشت. مسأله دیگر این است که بودجه فیلمسازی برای استان‌ها کمتر و حدود یک دهم بودجه تهران است. وی درباره جزئیات شخصیت‌ها و بازی بازیگران این سریال میگوید: شخصیت اصلی سریال، پدر خانواده با بازی رضا فیاضی است که بعد از بروز برخی مشکلات مالی، تصمیم به مهاجرت به ماهشهر می‌گیرد.
توکل‌فرد درباره دلیل انتخاب او میگوید: رضا فیاضی هم به لحاظ شخصیتی به کاراکتر مدنظر ما نزدیک بود و هم به واسطه سال‌ها زندگی در ماهشهردر دوران کودکی، با فرهنگ جنوبی آشناست ومی‌توانست از پسِ نقش برآید. تلاش کردیم لهجه‌ای بین تهران و ماهشهر برای گویش او در نظر بگیریم.
بازیگرانی با حال و هوای طنز
تهیه‌کننده سریال جزر و مد به بازی نصرا... رادش به عنوان یکی دیگر از هنرمندان این مجموعه اشاره می‌کند: آقای رادش در نقش فردی است که به مرور دوست این خانواده می‌شود. نقش او مثبت و طنز است. با توجه به این‌که این بازیگر اهل جنوب کشور است، گزینه مناسبی برای سریالی در حال و هوای ماهشهر بود. دیگر بازیگر این مجموعه علی غریب است که با حضور در برنامه‌های استندآپ کمدی به چهرهای معروف تبدیل شده. او در این مجموعه نقش پسر این خانواده را دارد. نقش مادر خانواده هم به عهده افسانه ناصری است.
وی به بازی متفاوت مهدی امینی‌خواه در این سریال اشاره می‌کند و میگوید: مهدی امینی‌خواه با یک بازی متفاوت و در نقش داماد خانواده است. تصور نمی‌کردم امینی‌خواه به این خوبی در نقش طنز ظاهر شود. چهره‌هایی مثل عباس محبوب، خشایار راد، حمید لولایی، علی‌اصغر حیدری و فریده دریامج از دیگر بازیگرانی هستند که در ادامه قصه و به فراخور موضوع، به ایفای نقش می‌پردازند. ملیکا پارسادوست آیسان کریمی و الیا بعنونی‌نژاد بازیگران دیگر این سریال هستند.
باورپذیر بودن یک خانواده
تهیه‌کننده سریال جزر و مد میگوید: تلاش کردیم برای جذابیت در کار و فراهم کردن امکان نمایش در شبکه‌های سراسری، از چهره‌های ملی در کنار هنرمندان استانی استفاده کنیم. توکل فرد درباره باورپذیر بودن سریال میگوید: باید کارشناسان درباره این مسأله نظر بدهند اما احساس می‌کنم کلیت خانواده بودن این افراد به‌خوبی منتقل شده است. برای‌مان مهم بوده که مخاطب با نگاه کردن، قبول کند که چنین خانواده‌ای وجود دارد و بتواند با آن همذات‌پنداری کند. بخش مهمی از این مسأله به عهده قصه و نوع نگارش آن بوده و بخش دیگر با هنرمندی بازیگران اتفاق افتاده است. البته این نکته را هم باید بگویم کاری که می‌شد در عرض یک سال انجام شود، بسیار طولانی شد. مسائل مالی برگشت‌پذیر است اما عمر آدم برنمی‌گردد. از جمله دیگر عوامل این سریال می‌توان به علی عبدالعلی‌زاده نویسنده و کارگردان، سهیل خویشکار مدیر تصویربرداری، علیرضا شیرالی مدیر صدابرداری و رسول صبوری تدوینگر اشاره کرد. این مجموعه به سفارش مرکز سیمای استان‌ها تهیه شده و قرار است به‌زودی در جدول پخش شبکه دوم قرار گیرد.
نقش‌آفرینان
رضا فیاضی
لطیف، پدر خانواده است و مشکلات مالی او را راهی ماهشهر می‌کند. ویژگی نقش او درست همان چیزی است که فیاضی در دیگر نقش‌ها و در قامت پدر خانواده ظاهر شده بود؛ پدری همدل و همراه که با دست‌اندازهای زندگی می‌جنگد.
افسانه ناصری
افسانه ناصری، متخصص بازی در نقش مادران نگران اما همدل خانواده است. حالا در نقش پروین خانم مادر خانواده سریال جزر و مد است تا کنار همسر بازنشسته خود به شهر دیگری کوچ کند.
مهدی امینی‌خواه
داماد خانواده یا همان فریبرز با بازی مهدی امینی‌خواه شکل گرفته که گویا یک بازی متفاوت از خود به نمایش گذاشته است. امینی‌خواه پیش از این در نقش‌های جدی حضور داشت و به‌ندرت در مجموعه‌های طنز دیده می‌شد.
نصرا...رادش
رادش کارش را با طنز شروع کرد و در آن هم ماندگار شد. حالا با نقش مالک و به عنوان دوست خانواده آقای لطیف بوده و قرار است با همان لهجه جنوبی ایفای نقش کند.
علی غریب
چهرهای که با ورود به خنداننده‌شو به جمع چهره‌های طنز سیمای ملی وارد شد، حالا در نقش سعید، پسر خانواده سریال جزر و مد است که مهاجرت کرده و ساکن ماهشهر شده‌اند. غریب در بازی نقش‌های با گویش محلی توانمند است و در این سریال هم یک بازی ویژه از خود به نمایش گذاشته است.
سپیده اشرفی - گروه رسانه
فضای شاد یک خانواده 6 نفره
وی درباره فضای کلی سریال عنوان می‌کند: تلاش شده قصه این سریال در یک فضای شاد باشد. سوژه سریال، طنز اجتماعی است. قصه خانواده‌ای در این مجموعه روایت می‌شود که سال‌ها در تهران زندگی کرده‌اند و به‌دلایلی خانه‌شان را از دست می‌دهند و ناچار می‌شوند به زادگاه‌شان یعنی ماهشهر بازگردند. بچه‌های خانواده متولد تهران هستند و ابتدا برای بازگشت به ماهشهر مقاومت می‌کنند. درنهایت به این شهرستان کوچ می‌کنند و قصه با قرار گرفتن خانواده در این فضای جدید شکل می‌گیرد. این مجموعه یک طنز اجتماعی است و درواقع می‌توان گفت مخاطب آن خانواده‌ها هستند.
وی درباره دلیل انتخاب لوکیشن در ماهشهر میگوید: در سال‌های گذشته، برخی گروه‌ها تلاش کردند چهره ماهشهر را قدری منفی نشان دهند. به همین علت در این مجموعه نشان می‌دهیم ماهشهر چه زیبایی‌هایی دارد و یک خانواده چطور به اینجا رفته و زندگی می‌کنند. هدف این بوده که مهاجرت معکوس از تهران به شهرستان‌ها را نشان دهیم و در کنار آن یک فضای شاد بر مجموعه حاکم باشد. در این میان، مسائلی مثل اشتغال، ازدواج جوانان، محیط‌زیست و خانواده در خلال قصه پرداخته و به آن تاکید شده است. خانواده را اولویت قصه قرار دادیم تا برای مخاطب ملموس باشد. در حقیقت پیام اصلی حول محور ثبات خانواده و نمایش سبک زندگی خانوادگی است. تاکید ما هم بر ارکان خانواده بوده است. تصویربرداری این مجموعه که قرار است در 26قسمت 45دقیقه‌ای برای پخش از شبکه دو روی آنتن برود، سال قبل در خرداد ماه به پایان رسیده است. تهیه‌کننده سریال جزر و مد میگوید: در یکی از بازپخش‌های سریال، باید زیرنویس مخصوص ناشنوایان اعمال شود. وی درباره لوکیشن‌های این سریال میگوید: لوکیشن اصلی قصه، خانه‌باغی است که در حومه ماهشهر قرار دارد و خانواده بعد از مهاجرت، در اینجا ساکن می‌شود. برخی سکانس‌ها در اهواز و سایر شهرستان‌های این استان ضبط شده است.
چالش‌های فیلمسازی در خارج از پایتخت
توکل‌فرد درباره ضبط سریال در استان‌ها و چالش‌های آن عنوان می‌کند: مرکز فیلمسازی کشور، تهران است و حجم گسترده‌ای از تولیدات، در پایتخت اتفاق می‌افتد. ممکن است در شهرستان‌ها آن مواردی که در تهران در دسترس است، به‌سختی در اختیار تیم قرار گیرد. مثلا اگر تعدادی هنرور نیاز باشد، در تهران گروه‌هایی برای هماهنگی و تهیه این افراد فعال حضور دارند. این مسأله درباره لوکیشن و دیگر امکانات جانبی هم صدق می‌کند. فعالیت‌های تدارکاتی هم در تهران به صورت حرفه‌ای دنبال می‌شود. برای موفقیت یک مجموعه، نیاز است این عوامل به صورت منظم کار کنند. در کل برنامه‌سازی برای گردآوردن چنین تیم‌هایی به‌ندرت در استان‌ها صورت می‌گیرد و طبیعی است گروه‌های مشابه نمی‌تواند مثل تهران در این استان‌ها شکل بگیرد. اگر هم بخواهیم تیم‌هایی را برای کار هنروری یا شبیه به این از تهران بیاوریم، هزینه‌های سرسام‌آوری خواهد داشت. مسأله دیگر این است که بودجه فیلمسازی برای استان‌ها کمتر و حدود یک دهم بودجه تهران است. وی درباره جزئیات شخصیت‌ها و بازی بازیگران این سریال میگوید: شخصیت اصلی سریال، پدر خانواده با بازی رضا فیاضی است که بعد از بروز برخی مشکلات مالی، تصمیم به مهاجرت به ماهشهر می‌گیرد.
توکل‌فرد درباره دلیل انتخاب او میگوید: رضا فیاضی هم به لحاظ شخصیتی به کاراکتر مدنظر ما نزدیک بود و هم به واسطه سال‌ها زندگی در ماهشهردر دوران کودکی، با فرهنگ جنوبی آشناست ومی‌توانست از پسِ نقش برآید. تلاش کردیم لهجه‌ای بین تهران و ماهشهر برای گویش او در نظر بگیریم.
بازیگرانی با حال و هوای طنز
تهیه‌کننده سریال جزر و مد به بازی نصرا... رادش به عنوان یکی دیگر از هنرمندان این مجموعه اشاره می‌کند: آقای رادش در نقش فردی است که به مرور دوست این خانواده می‌شود. نقش او مثبت و طنز است. با توجه به این‌که این بازیگر اهل جنوب کشور است، گزینه مناسبی برای سریالی در حال و هوای ماهشهر بود. دیگر بازیگر این مجموعه علی غریب است که با حضور در برنامه‌های استندآپ کمدی به چهرهای معروف تبدیل شده. او در این مجموعه نقش پسر این خانواده را دارد. نقش مادر خانواده هم به عهده افسانه ناصری است.
وی به بازی متفاوت مهدی امینی‌خواه در این سریال اشاره می‌کند و میگوید: مهدی امینی‌خواه با یک بازی متفاوت و در نقش داماد خانواده است. تصور نمی‌کردم امینی‌خواه به این خوبی در نقش طنز ظاهر شود. چهره‌هایی مثل عباس محبوب، خشایار راد، حمید لولایی، علی‌اصغر حیدری و فریده دریامج از دیگر بازیگرانی هستند که در ادامه قصه و به فراخور موضوع، به ایفای نقش می‌پردازند. ملیکا پارسادوست آیسان کریمی و الیا بعنونی‌نژاد بازیگران دیگر این سریال هستند.
باورپذیر بودن یک خانواده
تهیه‌کننده سریال جزر و مد میگوید: تلاش کردیم برای جذابیت در کار و فراهم کردن امکان نمایش در شبکه‌های سراسری، از چهره‌های ملی در کنار هنرمندان استانی استفاده کنیم. توکل فرد درباره باورپذیر بودن سریال میگوید: باید کارشناسان درباره این مسأله نظر بدهند اما احساس می‌کنم کلیت خانواده بودن این افراد به‌خوبی منتقل شده است. برای‌مان مهم بوده که مخاطب با نگاه کردن، قبول کند که چنین خانواده‌ای وجود دارد و بتواند با آن همذات‌پنداری کند. بخش مهمی از این مسأله به عهده قصه و نوع نگارش آن بوده و بخش دیگر با هنرمندی بازیگران اتفاق افتاده است. البته این نکته را هم باید بگویم کاری که می‌شد در عرض یک سال انجام شود، بسیار طولانی شد. مسائل مالی برگشت‌پذیر است اما عمر آدم برنمی‌گردد. از جمله دیگر عوامل این سریال می‌توان به علی عبدالعلی‌زاده نویسنده و کارگردان، سهیل خویشکار مدیر تصویربرداری، علیرضا شیرالی مدیر صدابرداری و رسول صبوری تدوینگر اشاره کرد. این مجموعه به سفارش مرکز سیمای استان‌ها تهیه شده و قرار است به‌زودی در جدول پخش شبکه دوم قرار گیرد.
نقش‌آفرینان
رضا فیاضی
لطیف، پدر خانواده است و مشکلات مالی او را راهی ماهشهر می‌کند. ویژگی نقش او درست همان چیزی است که فیاضی در دیگر نقش‌ها و در قامت پدر خانواده ظاهر شده بود؛ پدری همدل و همراه که با دست‌اندازهای زندگی می‌جنگد.
افسانه ناصری
افسانه ناصری، متخصص بازی در نقش مادران نگران اما همدل خانواده است. حالا در نقش پروین خانم مادر خانواده سریال جزر و مد است تا کنار همسر بازنشسته خود به شهر دیگری کوچ کند.
مهدی امینی‌خواه
داماد خانواده یا همان فریبرز با بازی مهدی امینی‌خواه شکل گرفته که گویا یک بازی متفاوت از خود به نمایش گذاشته است. امینی‌خواه پیش از این در نقش‌های جدی حضور داشت و به‌ندرت در مجموعه‌های طنز دیده می‌شد.
نصرا...رادش
رادش کارش را با طنز شروع کرد و در آن هم ماندگار شد. حالا با نقش مالک و به عنوان دوست خانواده آقای لطیف بوده و قرار است با همان لهجه جنوبی ایفای نقش کند.
علی غریب
چهرهای که با ورود به خنداننده‌شو به جمع چهره‌های طنز سیمای ملی وارد شد، حالا در نقش سعید، پسر خانواده سریال جزر و مد است که مهاجرت کرده و ساکن ماهشهر شده‌اند. غریب در بازی نقش‌های با گویش محلی توانمند است و در این سریال هم یک بازی ویژه از خود به نمایش گذاشته است.
سپیده اشرفی - گروه رسانه
