تمام دردهای جهان روی دوش نصف جهان

تمام دردهای جهان روی دوش نصف جهان

مشکلات عدیده اصفهان با خشکسالی زاینده‌رود و فرونشستی که زنگ خطر را به‌صدا درآورده در کنار خشک شدن تالاب‌هایش روز به روز بیشتر می‌شود و حالا مسئولان باید فکری جدی برای نصف جهان کنند.هوای نصف جهان آن‌قدر آلوده است که رئیس سازمان محیط‌زیست قبل از هر چیز به خاطر مازوت‌سوزی‌ها در این منطقه از مردم عذرخواهی کرده قول داده چاره‌ای برای حال آن بیندیشد و برای زنده ماندن گاوخونی هم حقابه‌ای بگیرد.

بی‌شک توسعه شهرنشینی در دهه‌های گذشته در ایران بالاتر از میانگین جهانی برآورد شده که این رشد بی‌رویه، اغلب بدون برنامه‌ریزی قبلی شهرها بوده و جمعیت ساکن در آنها را با مشکلات عدیده مواجه کرده است. از مهم‌ترین مشکلات کلانشهرها می‌توان به توسعه بدون برنامه و عدم توسعه زیرساخت‌های متناسب با آن، توسعه حاشیه‌نشینی و گسترش اسکان غیررسمی در اطراف کلانشهرها که موجب گسترش آسیب‌های اجتماعی می‌شود، اختلال در فرهنگ شهرنشینی ناشی از توسعه‌های بی‌رویه، عدم تکامل زیرساخت‌ها و نیازهای جامعه شهری متناسب با رشد بی‌برنامه آن، افزایش مشکلات اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و بهداشتی در شهرها، مشکلات و معضلات عدیده زیست‌محیطی اعم از آلودگی‌های هوا، آب و خاک و فرونشست شدید زمین اشاره کرد که امروز اصفهان درگیر بخش اعظمی از همین مشکلات است.
 
 دل «گاوخونی » خون است
چند روز پیش وقتی رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست درباره برنامه‌های این سازمان برای احیای تالاب بین‌المللی گاوخونی سخن می‌گفت، معلوم شد وضعیت این تالاب وخیم است و باید فکری برای احیای آن شود.
علی سلاجقه با بیان این‌که پیگیر هستیم که اولین ستاد ملی احیای تالاب گاوخونی مصوب شود، گفت: «این موضوع را با معاون اول رئیس‌جمهور مطرح می‌کنیم و از طریق معاونت دریایی و تالاب‌های سازمان پیگیری خواهیم کرد.»
این مسئول با بیان این‌که موضوع بعدی، حقابه این تالاب است که وزارت نیرو مکلف است طبق سه حالت شرایط کم‌آبی، میان‌آبی و پرآبی که به این نهاد ارائه داده‌ایم، حقابه تالاب گاوخونی را تحویل دهد، ادامه داد: «باید توجه داشت که متاسفانه تالاب‌های کشور اکنون به کانون‌های گردوغبار تبدیل شده و بر همین اساس سازمان در خود تالاب گاوخونی نیز عملیات احیایی خواهد داشت.»
به گفته رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست، اگر قرار باشد امسال هر گونه آبی در زاینده‌رود جاری شود، حتما به همان میزان آب هم باید به گاوخونی برسد.
 
 فرونشست‌ها یک بحران است
باید گفت اگر تا چند دهه قبل اصفهان با زاینده‌رود و آب روانش می‌توانست میلیون‌ها مسافر و گردشگر را به سمت خود بکشاند تا صدها بنا و محل تاریخی دیگرش را به رخ بکشد، حالا وضعیت خوبی ندارد و دردهایش آن‌قدر زیاد شده که می‌تواند کمرش را خم کند.بعد از زاینده رود که مدت‌هاست فقط وقت و بی‌وقت چند روزی لب‌های تشته‌اش را مرطوب می‌بیند، تالاب گاوخونی هم مثل دیگر تالاب‌های کشور در حسرت چند قطره آب نشسته و مسئولان برای زنده نگه داشتن آن به دنبال تشکیل ستادی هستند فراتر از استان.همچنین با برداشت‌های بی‌رویه آب از منابع زیرزمینی، استان‌های زیاد دیگری نیز درگیر بازی خطرناک جدیدی شده‌اند که می‌تواند به یکباره فاجعه‌ای بزرگ رقم بزند. پدیده‌ای به نام فرونشست که تقریبا همه آن را می‌شناسند و در بسیاری از مناطق هم به‌وقوع پیوسته است.
به گفته استاندار اصفهان، فرونشست، ابرچالش آینده این استان است و مسأله آب که سازمان حفاظت محیط‌زیست باید مدافع آن باشد، شرایط ناگواری برای این دیار ایجاد کرده است.
در کنار این معضلات زیست‌محیطی، متاسفانه قسمت اعظمی از مناطق 3 و 1 اصفهان مربوط به بافت تاریخی و فرسوده بوده که سال‌هاست رها شده و کوچه‌هایی را در این بافت‌ها شاهد هستیم که به مراتب از بافت‌های فرسوده حومه شهر نیز ضعیف‌تر است. شهرستان اصفهان 15 منطقه و قریب به 200 محله دارد که بسیاری از این محلات دچار مشکل است.هوای اصفهان هم آن‌قدر آلوده شده که نفس کشیدن برای همه سخت و تعداد بیماران قلبی افزایش یافته است.
رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست در مورد علت آلودگی‌های هوا و میزان آلاینده‌ها در اصفهان با اشاره به مازوت‌سوزی نیروگاه شهید منتظری و بیان این‌که این نیروگاه از سال قبل شروع به مازوت‌سوزی کرده اما آلودگی شهر اصفهان از سال‌های قبل وجود داشته، گفت: «از مردم استان و شهر اصفهان و شاهین‌شهر عذرخواهی می‌کنیم به‌خاطر شرایط موجود، زیرا این وضعیت در شأن مردم نیست.»

سجاد مرسلی - گروه ایران