بازار خودرو  در دست‌انداز وعده‌ها

«جام‌جم» میزان تولید خودرو در سال گذشته را بررسی می‌کند

بازار خودرو در دست‌انداز وعده‌ها

چندی پیش بود که عباس علی‌آبادی، وزیر صمت با اشاره به افزایش تولید خودرو در کشور به 5000 دستگاه در روز، وعده داد که در سال‌جاری میزان تولید خودرو رشدی 20 درصدی را تجربه خواهد کرد. پیش از این نیز علی‌آبادی در جلسه کمیسیون اصل 90 مجلس شورای اسلامی، از تولید یک‌میلیون و 700هزار دستگاه خودرو برای جبران کسری بازار خبر داده بود.

این درحالی‌است که سال گذشته نیز وزارت صمت وعده داد میزان تولید خودرو به یک‌میلیون و 600هزار دستگاه خواهد رسید اما این مهم محقق نشد ومجموع تولید خودروسازان به یک‌میلیون و 340هزار دستگاه رسید.در سال گذشته یک‌میلیون و131هزارو 936 دستگاه خودروی سواری، 166هزار و 303 دستگاه انواع وانت، 3070 دستگاه ون، 36هزار و 83 دستگاه کامیون، کامیونت و کشنده، 602 دستگاه مینی‌بوس و میدل‌باس و 892 دستگاه انواع اتوبوس تولید شده که مجموع آنها به یک‌میلیون و 338 هزار و 856 دستگاه می‌رسد.
   
جزئیات تولید
از ابتدای سال گذشته تا پایان اسفندماه، از مجموع تولید خودروی کشور (یک‌میلیون و338هزار و856 دستگاه) با سهم ۷۷درصدی خودروسازان بزرگ، یک‌میلیون و ۳۱هزار و ۹۴۷ دستگاه خودرو در ایران‌خودرو و سایپا و با سهم ۲۳درصدی، ۳۰۶هزار و ۹۰۹ دستگاه خودرو در خودروسازان خصوصی کشور به تولید رسیده است.با همه این اوصاف، این خلف‌ وعده وزارت صمت در سال گذشته سبب شده که در سال‌جاری تولید خودرو تقریبا 22درصد نسبت به برنامه‌های پیش‌بینی‌شده عقب بیفتد و 360هزار دستگاه کمتر تحویل مشتریان و متقاضیان این بازار داده شده است.به همین دلیل به نظر می‌رسد این اظهارنظرهای مسئولان وزارت صمت که هرساله نیز تکرار می‌شود صرفا گفتاردرمانی‌ای برای آشفته‌بازار خودرو باشد.از طرف دیگر باید به این نکته نیز اشاره کرد که درحال‌حاضر تیراژ خودروهای با ایمنی بالا در کشورمان براساس آنچه که خودروسازان اعلام می‌کنند بسیار کم بوده که همین امر سوانح رانندگی را افزایش داده است. از این رو در سال‌جاری وزارت صمت گفته که قرار است خودروهای ایمنی را تولید کند تا جایگزینی برای خودروهای قدیمی در کشورمان باشد.
   
افزایش دلالی
آنچه که پیداست  وضعیت فعلی بازار خودرو نیاز متقاضیان را تامین نکرده و همین امر زمینه دلالی و افزایش قیمت خودرو با وجود تنزل کیفی تولیدات خودروسازان را در پی داشته است. به‌طوری‌که از زمستان سال گذشته تاکنون شاهد افسارگسیختگی قیمت خودرو و افزایش بیش از صدمیلیون تومانی برخی خودروها تنها به فاصله چند روز یا یک هفته هستیم.این درحالی‌است که همواره خودروسازها زیان‌ده بودن‌شان را در بوق و کرنا می‌کنند تا بتوانند توجیهی برای فروش محصولات بی‌کیفیت و ناایمن خود داشته باشند.یکی دیگر از مشکلات این حوزه عدم تولید و واردات ناکافی خودرو در کشور، افزایش تقاضا و شعله‌ور شدن رانت‌های خاص برای تخصیص خودروهای وارداتی است.بد نیست بدانیم که وزارت صمت علاوه بر افزایش تولید خودرو، واردات انبوه این کالا در سال گذشته را نیز در زمره وعده‌درمانی خود برای آرامش در بازار خودرو قرار داده بود. این درحالی‌است که طبق وعده‌های بی‌شمار متولیان وزارت صمت قرار بود سال گذشته ۲۰۰هزار خودروی خارجی وارد کشور شود اما هربار که رسانه‌ای موضوع را از متولیان صمت جویا شد بهانه‌هایی همچون استاندارد، گمرک و ... به میان می‌آمد و در ادامه نیز علی‌آبادی آب پاکی را روی دست همه متقاضیان ریخت و گفت: وعده واردات ۲۰۰هزار خودروی خارجی مربوط به وزیر قبلی صمت یعنی رضا فاطمی‌امین است.

خودرو گران‌تر نیز می‌شود
احسان گائینی، کارشناس خودرو، درباره افزایش قیمت خودروهای خارجی طی چند ماه اخیر می‌گوید: اگر از نیمه‌ بهمن تا پایان فروردین را به‌عنوان دو ماه اخیر در نظر بگیریم، در خودروهای وارداتی چینی، میانگین ۱۵درصد افزایش قیمت داشتیم که در برخی مدل‌ها تا ۲۵ درصد افزایش را هم مشاهده کردیم. مثلا فونیکسFX از یک‌میلیارد و ۹۵۰میلیون به دومیلیارد و ۳۵۰میلیون افزایش قیمت را تجربه کرده بود. به‌هرحال نوسان نرخ ارز و بازار شب عید در این زمینه بی‌تاثیر نبود. در فروردین نوسانات ارزی خیلی مؤثر بود. بازار در یک هفته اخیر چندان داغ نبوده و میزان خرید و فروش پایین است. بازار راکد بوده و قیمت‌ها همچنان نسبت به آنچه در دی و بهمن داشتیم بیشتر است.وی افزود: عرضه بیشتر و در دسترس بودن خودروهای جدید برای خریداری می‌تواند نرخ‌ها را کاهشی کند. متأسفانه طی ماه‌های گذشته این عرضه نیز زیاد نبوده و بهتر است اگر می‌خواهیم قیمت‌ها کاهشی باشد، میزان تزریق خودرو به بازار تسهیل شود.

امین محمودی - گروه اقتصاد