ناموفق در خلق فضای آینده‌نگرانه

«آشوب مدام» قربانی بازنویس‌های پی در پی شد

ناموفق در خلق فضای آینده‌نگرانه

در ابتدای کار قرار بود رابرت زمه‌کیس کارگردانی «آشوب مدام» را به‌عهده بگیرد. او بعد از مطالعه فیلمنامه به تهیه‌کنندگان آن در شرکت مستقل فیلمسازی لاینزگیت گفت فیلمنامه‌ای که در اختیارش گذاشته شده، بسیار سطحی است و نمی‌تواند یک فیلم سرگرم‌کننده از آن درست کرد. اصرار بر بازنویسی فیلمنامه باعث شد تا مدیران لاینزگیت دست به دامان چند فیلمنامه‌نویس مطرح شوند. اما حتی دوباره‌نویسی فیلمنامه توسط فیلمساز سرشناسی چون جان لی هنکوک هم باعث نشد تا نظر زمه‌کیس تغییر کند. تلاش تهیه‌کنندگان فیلم برای رسیدن به یک توافق با این فیلمساز بی‌نتیجه ماند و آنها مجبور شدند وظیفه کارگردانی آشوب مدام را به داگ لایمن بسپارند. لایمن نامی آشنا برای تماشاگران سینما و گونه اکشن و علمی - تخیلی است. باور لاینزگیتی‌ها این بود که او می‌تواند درام اکشن آینده‌نگرانه علمی - تخیلی آنها را به اثری تماشایی و پرفروش تبدیل کند.

این در حالی بود که فیلمنامه اقتباسی اثر توسط کریستوفر فورد و نویسنده داستان سه قسمتی پاتریک نس نوشته شده بود. نس در گفت‌و‌گویی از دیدگاه زمه‌کیس ابراز تعجب و شگفتی کرد و گفت مگر کسی غیر از خود نویسنده کتاب می‌تواند چیزی بهتر در یک فیلمنامه سینمایی ارائه دهد! با وجود این، بعد از نمایش فیلم و رویارویی‌اش با تماشاگران، منتقدان حق را به زمه‌کیس دادند و گفتند تهیه‌کنندگان آشوب مدام باید از نظرات سودمند این فانتزی و اکشن‌ساز موفق هالیوودی استفاده می‌کردند. منتقدان و نویسندگان سینمایی امتیاز چندانی به آشوب مدام ندادند و آن را اکشنی خسته‌کننده و طولانی ارزیابی و حتی تعدادی از آنها این پرسش را مطرح کردند که اصلا چرا لاینزگیتی‌ها سراغ تولید نسخه سینمایی آن رفته‌اند! البته باید این نکته را در نظر داشت که داستان سه جلدی نس جزو آثار ادبی پرخواننده و موفق سال‌های اخیر بوده و همین مساله، باعث جذب صنعت سینما به آنها و تولید فیلم‌هایی برمبنای داستان‌هایشان بوده‌است.
احتمال بعید
اولین جلد کتاب نس سال 2008 منتشر شد. استقبال اهالی کتابخوان از این درام علمی - تخیلی باعث شد تا نس طی چند سال بعد، قسمت‌های دوم و سوم آن را هم بنویسد. اما با توجه به شکست سخت تجاری آشوب مدام، بعید به نظر می‌رسد که تهیه‌کنندگانش سراغ تولید دو جلد بعدی کتاب بروند و فیلم‌شان را به صورت یک تریلوژی تکمیل کنند. داستان فیلم در آینده‌ای نه‌چندان دور اتفاق می‌افتد و تا حدودی حال و هوای وسترن دارد. اهالی یک سیاره/ دهکده توانایی شنیدن تفکرات‌شان را دارند و همیشه در محیط اطراف خود، صداهای درونی خود و دیگران را می‌شنوند. تاد هویت (با بازی تام هالند، مرد عنکبوتی سینما) یکی از این افراد است که ضمنا از موهبت‌هایی هم برخوردار می‌باشد. دیوید پرنتیس (مدس میکلسون) اداره امور دهکده را به‌عهده دارد و به نظر می‌رسد آدم مثبتی نیست. به‌زودی مشخص می‌شود او با کمک پسرش دیوید (نیک جونز) و تعدادی از اهالی، قصد تسلط بر جان و مال مردم عادی را دارند. سیاره رازهای تاریکی با خود دارد و زمانی که سفینه ویولا اده (دیزی ریدلی) در آنجا سقوط می‌کند، ماجراهای داستان شکل بغرنج‌تری به خود می‌گیرد. در سیاره که اثری از زنان نیست، حضور ویولا پرسش‌برانگیز می‌شود و تاد که قصد محافظت از او را دارد، اسرار گذشته خود و خانواده‌اش را کشف می‌کند.
واکنش‌های منفی اولیه
مدیران شرکت لاینزگیت از سال 2011 به‌دنبال تولید نسخه سینمایی آشوب مدام بودند و بالاخره اواخر سال 2016 بود که با انتخاب قطعی لایمن، پیش‌تولید آن آغاز شد. کلید فیلمبرداری این اکشن علمی - تخیلی بهار 2017 زده شد و قرار بود برای اول مارس 2019 راهی پرده سینماها شود. اما اکران عمومی فیلم برای تماشاگران منتخب، با واکنش‌های منفی زیادی روبه‌رو شد و تهیه‌کنندگان را مجبور به فیلمبرداری دوباره صحنه‌هایی از فیلم و تدوین مجدد آن کرد. در این حالت، نسخه تدوین شده تفاوت زیادی با نسخه قبلی داشت. شیوع کرونا هم نمایش عمومی آشوب مدام را برای مدتی به عقب انداخت و بالاخره وقتی در می‌2021  اکران عمومی شد، نتوانست بیشتر از 14 میلیون دلار در آمریکای شمالی فروش کند. فروش 9میلیونی فیلم در بقیه کشورهای دنیا، فروش کلی جهانی آن را به 22میلیون دلار رساند. اما این رقم فاصله بسیار زیادی با هزینه تولید 100میلیون دلاری آن دارد. شکست فجیع تجاری فیلم بیش از هر کس به داگ لایمن ضربه زد، که تماشاگران مشتری کارهای خوب او هم چون «هویت بورن»، «آقا و خانم اسمیت» و «لبه فردا» بوده‌اند.