در مراسم اختتامیه هفتاد و چهارمین جشنواره کن 2021 چه اتفاقاتی رخ داد؟
تعلیقی که از دست رفت!
معمولا پیشبینیهایی که اهل فن، تحلیلگران سینما و منتقدان در جشنوارههای بزرگ بینالمللی میکنند و از دیدگاه خودشان بهترینهای بخش مسابقه این جشنوارهها را انتخاب و معرفی میکنند، در عمل درست از آب درمیآید و جوایزی که اعضای هیات داوران به فیلمها و افراد میدهند، بسیار نزدیک به این تحلیلها و پیشبینیهاست. برای همین، زمانی که نام «تایتان» بهعنوان بهترین فیلم این دوره جشنواره بینالمللی کن اعلام شد، کمتر کسی تعجب کرد. قبل از برگزاری مراسم اختتامیه کن 2021، بسیاری از تحلیلگران، منتقدان و اهالی رسانه این فیلم را شایسته دریافت نخل طلایی کن میدانستند. اما آنچه تعجب بسیاری را برانگیخت گافی بود که اسپایک لی، رئیس هیات داوران در مراسم اختتامیه داد و در اوایل مراسم، ناخواسته و خیلی اتفاقی نام برنده اصلی را اعلام کرد. بهصورت طبیعی، این اتفاق باعث شد تا آن تعلیق، مزه و هیجان همیشگی برای اعلام نام برنده اصلی -که در دقایق پایانی مراسم و بعد از اعلام نام بقیه برگزیدگان اعلام و معرفی میشود - از بین برود.
جایزه دوم جشنواره
اکثر منتقدان و تحلیلگران از کار تازه اصغر فرهادی، فیلمساز ایرانی «یک قهرمان» هم بهعنوان یکی از شانسهای اصلی مراسم اسم میبردند. جایزه بزرگ هیات داوران که از سوی منتقدان بهعنوان جایزه دلجوییکننده از بازندگان نخل طلایی لقب گرفته، به این هنرمند ایرانی رسید. البته داوران- که شامل کسانی چون متی دیوپ، مگی جیلنهال، جسیکا هاسنر، ملانی لورنت، کلبر فیلو، طاهر رحیم، سونگ کانگ هو و میلن فارمر میشدند- تصمیم گرفتند این جایزه را به صورت مشترک به دو فیلم اهدا کنند. به همین دلیل، فرهادی جایزه خود را با «کامپارتمنت شماره 6» جوهو کازمانن تقسیم کرد. این نوع اهدای جایزه و تقسیم کردن آن بین دو فیلم، از جمله کارهایی است که موافقان و مخالفان خود را دارد.
در حالی که بسیاری با این کار مخالف هستند، عدهای هم آن را درست میدانند و عقیده دارند وقتی دو فیلم ارزشی برابر و همسنگ هم دارند - و البته این چیزی است که اعضای هیات داوران تشخیص میدهند ــ لازم است که نام دو فیلم در کنار هم برای آن جایزه اعلام شود. در جشنوارههای جهانی، جایزه بزرگ هیات داوران دومین جایزه مهم بعد از جایزه بزرگ و اصلی ارزیابی میشود. با این حال نباید فراموش کرد جشنواره کن جایزه دیگری هم با نام جایزه هیات داوران دارد، که ارزش آن کمتر از جایزه بزرگ هیات داوران است. امسال این جایزه هم به صورت مشترک به دو فیلم «زانوی احد» ساخته ناداو لاپید و «مموریا» ساخته آپیچاتپونگ ویراستاکول اهدا شد.
بازهم افتخار برای فرانسه
اما سومین جایزه مهم جشنواره که همان جایزه بهترین کارگردانی است، به لیوس کاراکس فرانسوی برای «آنت» داده شد.
داستان این درام موزیکال تراژدیگونه در ارتباط با زوج سلبریتی (آدام درایور و ماریون کوتیلار) است که موقعیت حرفهای و زندگی خانوادگیشان را سخت تحت تاثیر قرار میدهد.
برخی رسانهها از امیر جدیدی، بازیگر یک قهرمان بهعنوان یکی از شانسهای اصلی دریافت جایزه بهترین بازیگر مرد اسم میبردند و با اشاره به اتفاقی که چند سال قبل برای شهاب حسینی در کن افتاد، عقیده داشتند امسال هم مشابه این اتفاق تکرار خواهد شد.
اما جایزه بهترین بازیگر مرد کن به کالب لندری جونز برای «نیترام» رسید. در بخش جایزه بهترین بازیگر زن هم، رناته رینسوه برای «بدترین آدم جهان» موفق به دریافت جایزه شد. کشور ژاپن و ریوسوکه هاماگوچی برای «ماشین مرا بران» جایزه بهترین فیلمنامه را از آن خود کرد، درامی سه ساعته که اقتباسی از یک داستان کلاسیک است.
یک «طلایی» دیگر
بهجز بخش مسابقه جشنواره، بخش دوربین طلایی هم از اهمیت خاصی برخوردار است. این جایزه اختصاص به اولین ساخته یک فیلمساز دارد و خبر از ظهور هنرمندی خوشآتیه میدهد. امسال این جایزه به آنتونتا آلمات کوسیجانویچ برای «مورینا» تعلق گرفت. این محصول کشور کرواسی درباره زن جوانی است که در جزیرهای دورافتاده و متروکه زندگی میکند و حضور یک غریبه مرموز، آرامش و امنیت او را برهم میزند. غریبه که در حال فرار از گذشته خویش است، آینده زن را به خطر میاندازد. فیلمساز از داستان فیلمش بهعنوان نمونهای کوچک از وضعیت قاره اروپا در چند دهه اخیر یاد کرده است. مورینا با 30 فیلم دیگر در رقابت بود.
برپایی جشنواره کن امسال همراه با ادامه بیماری کرونا و رعایت پروتکلهای بهداشتی بود. به همین دلیل نوع و میزان استقبال تماشاگران و مردم از آن شبیه دورههای پیشین و دوران قبل از کرونا نبود.
جشنواره کن در شهر ساحلی کن و در بهترین فصل سال برپا میشود و همواره منبع درآمد بسیار خوبی برای فرانسه بوده است. این جشنواره نهتنها یک رویداد بزرگ هنری و سینمایی که مکان بسیار خوبی برای کسب درآمد بسیاری از حرفههای تجاری در این کشور اروپایی است. در حالی که رسانهها و منتقدان استقبال بسیار بالایی از برپایی جشنواره کردند بسیاری از بخشهای اقتصادی فرانسه از بابت مشارکت نکردن خود در جشنواره گلهمند بودند.