با فتح قندهار و هرات توسط طالبان آمریکا در صدد تقویت مولفه های بحرانساز در افغانستان است
یتیمخانه افغانستان
بازی جدید بایدن در افغانستان
در این میان، مقامات آمریكایی كه خود ریشه اصلی بحران اخیر در افغانستان محسوب میشوند، سعی دارند از یك سو خود را نسبت به تحولات این كشور نگران نشان داده و از سوی دیگر، زمینه را برای مداخله مستقیم (به بهانه ایجاد صلح) در این كشور فراهم سازند. این در حالیاست كه دموكراتها و جمهوریخواهان آمریكا طی دو دهه اشغال افغانستان، نشان دادند كه اساسا ایجاد ثبات دائمی در این كشور را خط قرمز خود قلمداد میكنند.
در این میان، روزنامه «ماندگار» افغانستان گزارش داد كه آنتونی بلینكن و لوید آستین پنجشنبهشب با محمداشرف غنی تماس تلفنی برقرار كرده و از وی خواستهاند كه برای تشكیل دولت انتقالی استعفا كند. در همین حال به گزارش رسانههای آمریكایی، یك سخنگوی وزارت خارجه آمریكا گفت كه ایالات متحده از اشرف غنی رئیسجمهور افغانستان تقاضای استعفا نكرده است! این تكذیبیه كلی، قطعا اصل ماجرا را تغییر نمیدهد! واشنگتن بدون توجه به بحران تمام عیاری كه در افغانستان ایجاد كرده است، در حال ماهیگیری از آب گلآلود در این وضعیت بحرانی است.
خبر دیگر اینكه همزمان با پیشروی نیروهای طالبان و نزدیك شدن این گروه به كابل، سفارت آمریكا در پایتخت اقغانستان از شهروندان خود خواست تا فورا خاك این كشور را ترك كنند. سفارت ایالات متحده اعلام كرده كه در صورت لزوم، پول نقد برای تهیه بلیت هواپیما در اختیار شهروندان آمریكایی ساكن در افغانستان خواهد گذاشت.
در هشدار امنیتی سفارت آمریكا آمده است: «سفارت آمریكا از شهروندان خود میخواهد تا با استفاده از هر پرواز در دسترس فورا خاك افغانستان را ترك كنند.»
این هشدار اندكی پس از ادعای طالبان مبنی بر تصرف قندهار، دومین شهر بزرگ افغانستان صادر شد.
ماجرای سقوط هرات
نیروهای طالبان روز پنجشنبه، مقر پلیس شهر هرات واقع در غرب این كشور را تصرف كردند و پرچم خود را بالای ساختمان برافراشتند. بدین ترتیب هرات سومین شهر بزرگ افغانستان و دهمین مركز از ۳۴ ولایتی است كه به دست طالبان سقوط میكند. هرات (واقع در 150 كیلومتری مرز ایران) روزها در محاصره بود اما طی روزهای اخیر بدون شکل گیری درگیری گسترده و سختی، نیروهای امنیتی و دولتی از این شهر خارج شدند. طالبان در هفتههای اخیر تقریبا كنترل تمام ولایت هرات را بهدست گرفته بودند. این در حالی است كه قندهار نیز اكنون در كنترل طالبان قرار دارد. همچنین طالبان پیش از هرات، شهر غزنی مركز ولایت غزنی را تصرف كردند؛ شهری كه نزدیكترین مركز ولایت به كابل، پایتخت،
محسوب میشود.
گروه طالبان پیشتر و در سلسلهای از حملات شهرهای زرنج (مركز ولایت نیمروز)، شبرغان (مركز ولایت جوزجان)، قندوز (مركز ولایت)، تالقان (مركز ولایت تخار)، سرپل (مركز ولایت سرپل)، فیضآباد (مركز ولایت بدخشان)، پلخمری (مركز ولایت بغلان) و ایبك (مركز ولایت سمنگان) را به تصرف درآورده بودند.
تقاضای عبدا... برای برگزاری نشست فوری شورای امنیت
عبدا... عبدا...، رئیس شورایعالی مصالحه ملی افغانستان در جریان نشست منطقهای در مورد صلح افغانستان در قطر، خواهان برگزاری نشست اضطراری شورای امنیت سازمان ملل شد. آقای عبدا... در این نشست گفت: «وضعیت در افغانستان بحرانی است و دستاوردهای مردم افغانستان در سالیان پسین مورد تهدید قراردارد.»
این سخنان همزمان با پیشروی برقآسای طالبان در مناطق مختلف افغانستان عنوان میشود. رئیس شورایعالی مصالحه ملی، بحران افغانستان را یكی از قضایایی كه صلح و امنیت جهانی را تهدید میكند، دانسته و گفته است: «وقت آن رسیده است تا شورای امنیت در جلسه اضطراری خود قضیه افغانستان و عواقب امنیتی-بشری آن را به بحث گیرد و در مورد رسیدگی به بحران كشور تصمیم عاجل و قاطع اتخاذ كند.»
خبرگزاری رویترز به نقل دیپلماتها خبر داد كه شورای امنیت سازمان ملل متحد در حال بررسی پیشنویس بیانیهای در محكومیت حملات طالبان به شهرها و مناطق مسكونی است كه تلفات غیرنظامی زیادی بهبار آورده است. در این پیشنویس همچنین طالبان به دلیل بهخطر انداختن صلح و ثبات افغانستان تهدید به تحریم شده است.
مذاكرات به نتیجهای نرسیده است
گفته میشود مذاكرهكنندگان در دوحه قطر و در شرایطی كه وضعیت رو به وخامت دارد، به طالبان پیشنهاد دادهاند كه در ازای پایان خشونت در تقسیم قدرت افغانستان سهیم شوند. اشرف غنی، رئیسجمهور افغانستان تاكنون درخواست تشكیل دولت موقت غیرمنتخب كه شامل طالبان میشود را رد كرده است. خبرگزاری فرانسه مینویسد كه به احتمال زیاد، چرخش و تغییر موضع آقای غنی بسیار دیر خواهد بود، زیرا طالبان از زمان آغاز مذاكرات صلح در سپتامبر ۲۰۲۰ تاكنون، هیچ نشانهای كه دلالت بر آمادگی آنان برای مصالحه داشته باشد، از خود نشان ندادهاند.
عدم ایستادگی نیروهای دولتی و امنیتی در هرات
یكی از موضوعاتی كه مورد توجه تحلیلگران مسائل سیاسی و امنیتی در افغانستان قرار گرفته، به عدم مقاومت نیروهای امنیتی و دولتی در برابر طالبان (در روز سقوط هرات) بازمیگردد. یك مقام ارشد امنیتی افغان درخصوص تسخیر هرات به خبرگزاری فرانسه گفت كه طالبان «همه چیز را گرفت» و افزود كه نیروهای افغان به یك پایگاه نظامی در ولسوای «گذره» در ولایت هرات رفته اند.
این خبرگزاری به نقل از خبرنگار خود مینویسد كه شبهنظامیان طالبان با مقاومت نیروهای افغان مواجه نشدهاند و ذبیحا... مجاهد، سخنگوی طالبان در توییتی نوشته است كه «دشمن فرار كرد... دهها خودروی نظامی، سلاح و مهمات به دست طالبان افتاد».
این در حالی است كه عبدالصبور قانع، والی هرات مدعی شده بود كه طالبان از چهار طرف به این شهر حمله كرده اما با مقاومت سخت نیروهای امنیتی و نیروهای مردمی روبهرو شده است. در هر حال، بسیاری از تحلیلگران معتقدند كه عدم تمركز امنیتی لازم در میان نیروهای امنیتی افغان، منجر به فتح نقاط مختلف این كشور به دست طالبان شده است.
آیا كابل تا یك ماه دیگر سقوط میکند؟
در حالی كه كابل هنوز به طور مستقیم تهدید نشده است اما ترس از سقوط پایتخت بیش از پیش در بین شهروندان این شهر دیده میشود. براساس گزارش یورونیوز، طبق آخرین ارزیابیهای اطلاعاتی ارتش آمریكا، كابل ممكن است طی ۳۰ روز آینده تحت فشار نیروهای طالبان قرار گیرد و اگر روندهای كنونی ادامه یابد این نیروها میتوانند در چند ماه آینده كنترل كامل افغانستان را به دست گیرند. طبق گزارش آسوشیتدپرس، تخمین زده میشود كه طالبان اكنون بیش از دو سوم كشور را در اختیار داشته باشد. هزاران نفر از ساكنان شهرهای تصرفشده افغانستان خانههای خود را ترك كرده و دست به فرار زدهاند.
ناکارآمدی سازمانهای بین المللی در تشدید بحران افغانستان مشهود است
حمیده اكبری، نماینده ولایت وردك، سقوط هرات و غزنی و تشدید بحرانهای امنیتی و داخلی در افغانستان را مرهون ناكارآمدی سازمانهای بینالمللی میداند و به خبرنگار جامجم میگوید: آیا زمان پایان سكوت و انفعال سازمانهای بهاصطلاح بینالمللی فرا نرسیده است؟! آیا آنها میخواهند اوضاع افغانستان باز هم نسبت به آنچه هست، بدتر شود؟
وی افزود: بهراستی جامعه جهانی و سازمانهای بینالمللی برای كمك به مردم مظلوم افغانستان و حل بحران امنیت در كشورمان چه اقدام و كمكی صورت دادهاند؟ آیا محكوم كردن حملات به نقاط مختلف افغانستان از سوی سازمانهایی كه باید مدافع صلح و ثبات در كشورهای مختلف دنیا باشند، كافی است؟! ما همه پاسخ این سوالات را میدانیم. همچنان میدانیم كه افغانستان وضعیت بسیار سختی دارد و لحظه به لحظه شاهد انتشار اخبار نگرانكننده درخصوص كشورمان هستیم.
این نماینده پارلمان افغانستان افزود: «اینكه روز به روز در سایه سكوت سازمانهای بینالمللی و حتی كمك پشت پرده آنها به دشمنان امنیت افغانستان، شاهد كشتار و آوارگی بیشتر در كشورمان باشیم، غیرقابل قبول است. این موضوع برای سازمانهایی كه ادعای حمایت از حقوق انسانها را دارند شرمآور است.»
در این میان، مقامات آمریكایی كه خود ریشه اصلی بحران اخیر در افغانستان محسوب میشوند، سعی دارند از یك سو خود را نسبت به تحولات این كشور نگران نشان داده و از سوی دیگر، زمینه را برای مداخله مستقیم (به بهانه ایجاد صلح) در این كشور فراهم سازند. این در حالیاست كه دموكراتها و جمهوریخواهان آمریكا طی دو دهه اشغال افغانستان، نشان دادند كه اساسا ایجاد ثبات دائمی در این كشور را خط قرمز خود قلمداد میكنند.
در این میان، روزنامه «ماندگار» افغانستان گزارش داد كه آنتونی بلینكن و لوید آستین پنجشنبهشب با محمداشرف غنی تماس تلفنی برقرار كرده و از وی خواستهاند كه برای تشكیل دولت انتقالی استعفا كند. در همین حال به گزارش رسانههای آمریكایی، یك سخنگوی وزارت خارجه آمریكا گفت كه ایالات متحده از اشرف غنی رئیسجمهور افغانستان تقاضای استعفا نكرده است! این تكذیبیه كلی، قطعا اصل ماجرا را تغییر نمیدهد! واشنگتن بدون توجه به بحران تمام عیاری كه در افغانستان ایجاد كرده است، در حال ماهیگیری از آب گلآلود در این وضعیت بحرانی است.
خبر دیگر اینكه همزمان با پیشروی نیروهای طالبان و نزدیك شدن این گروه به كابل، سفارت آمریكا در پایتخت اقغانستان از شهروندان خود خواست تا فورا خاك این كشور را ترك كنند. سفارت ایالات متحده اعلام كرده كه در صورت لزوم، پول نقد برای تهیه بلیت هواپیما در اختیار شهروندان آمریكایی ساكن در افغانستان خواهد گذاشت.
در هشدار امنیتی سفارت آمریكا آمده است: «سفارت آمریكا از شهروندان خود میخواهد تا با استفاده از هر پرواز در دسترس فورا خاك افغانستان را ترك كنند.»
این هشدار اندكی پس از ادعای طالبان مبنی بر تصرف قندهار، دومین شهر بزرگ افغانستان صادر شد.
ماجرای سقوط هرات
نیروهای طالبان روز پنجشنبه، مقر پلیس شهر هرات واقع در غرب این كشور را تصرف كردند و پرچم خود را بالای ساختمان برافراشتند. بدین ترتیب هرات سومین شهر بزرگ افغانستان و دهمین مركز از ۳۴ ولایتی است كه به دست طالبان سقوط میكند. هرات (واقع در 150 كیلومتری مرز ایران) روزها در محاصره بود اما طی روزهای اخیر بدون شکل گیری درگیری گسترده و سختی، نیروهای امنیتی و دولتی از این شهر خارج شدند. طالبان در هفتههای اخیر تقریبا كنترل تمام ولایت هرات را بهدست گرفته بودند. این در حالی است كه قندهار نیز اكنون در كنترل طالبان قرار دارد. همچنین طالبان پیش از هرات، شهر غزنی مركز ولایت غزنی را تصرف كردند؛ شهری كه نزدیكترین مركز ولایت به كابل، پایتخت،
محسوب میشود.
گروه طالبان پیشتر و در سلسلهای از حملات شهرهای زرنج (مركز ولایت نیمروز)، شبرغان (مركز ولایت جوزجان)، قندوز (مركز ولایت)، تالقان (مركز ولایت تخار)، سرپل (مركز ولایت سرپل)، فیضآباد (مركز ولایت بدخشان)، پلخمری (مركز ولایت بغلان) و ایبك (مركز ولایت سمنگان) را به تصرف درآورده بودند.
تقاضای عبدا... برای برگزاری نشست فوری شورای امنیت
عبدا... عبدا...، رئیس شورایعالی مصالحه ملی افغانستان در جریان نشست منطقهای در مورد صلح افغانستان در قطر، خواهان برگزاری نشست اضطراری شورای امنیت سازمان ملل شد. آقای عبدا... در این نشست گفت: «وضعیت در افغانستان بحرانی است و دستاوردهای مردم افغانستان در سالیان پسین مورد تهدید قراردارد.»
این سخنان همزمان با پیشروی برقآسای طالبان در مناطق مختلف افغانستان عنوان میشود. رئیس شورایعالی مصالحه ملی، بحران افغانستان را یكی از قضایایی كه صلح و امنیت جهانی را تهدید میكند، دانسته و گفته است: «وقت آن رسیده است تا شورای امنیت در جلسه اضطراری خود قضیه افغانستان و عواقب امنیتی-بشری آن را به بحث گیرد و در مورد رسیدگی به بحران كشور تصمیم عاجل و قاطع اتخاذ كند.»
خبرگزاری رویترز به نقل دیپلماتها خبر داد كه شورای امنیت سازمان ملل متحد در حال بررسی پیشنویس بیانیهای در محكومیت حملات طالبان به شهرها و مناطق مسكونی است كه تلفات غیرنظامی زیادی بهبار آورده است. در این پیشنویس همچنین طالبان به دلیل بهخطر انداختن صلح و ثبات افغانستان تهدید به تحریم شده است.
مذاكرات به نتیجهای نرسیده است
گفته میشود مذاكرهكنندگان در دوحه قطر و در شرایطی كه وضعیت رو به وخامت دارد، به طالبان پیشنهاد دادهاند كه در ازای پایان خشونت در تقسیم قدرت افغانستان سهیم شوند. اشرف غنی، رئیسجمهور افغانستان تاكنون درخواست تشكیل دولت موقت غیرمنتخب كه شامل طالبان میشود را رد كرده است. خبرگزاری فرانسه مینویسد كه به احتمال زیاد، چرخش و تغییر موضع آقای غنی بسیار دیر خواهد بود، زیرا طالبان از زمان آغاز مذاكرات صلح در سپتامبر ۲۰۲۰ تاكنون، هیچ نشانهای كه دلالت بر آمادگی آنان برای مصالحه داشته باشد، از خود نشان ندادهاند.
عدم ایستادگی نیروهای دولتی و امنیتی در هرات
یكی از موضوعاتی كه مورد توجه تحلیلگران مسائل سیاسی و امنیتی در افغانستان قرار گرفته، به عدم مقاومت نیروهای امنیتی و دولتی در برابر طالبان (در روز سقوط هرات) بازمیگردد. یك مقام ارشد امنیتی افغان درخصوص تسخیر هرات به خبرگزاری فرانسه گفت كه طالبان «همه چیز را گرفت» و افزود كه نیروهای افغان به یك پایگاه نظامی در ولسوای «گذره» در ولایت هرات رفته اند.
این خبرگزاری به نقل از خبرنگار خود مینویسد كه شبهنظامیان طالبان با مقاومت نیروهای افغان مواجه نشدهاند و ذبیحا... مجاهد، سخنگوی طالبان در توییتی نوشته است كه «دشمن فرار كرد... دهها خودروی نظامی، سلاح و مهمات به دست طالبان افتاد».
این در حالی است كه عبدالصبور قانع، والی هرات مدعی شده بود كه طالبان از چهار طرف به این شهر حمله كرده اما با مقاومت سخت نیروهای امنیتی و نیروهای مردمی روبهرو شده است. در هر حال، بسیاری از تحلیلگران معتقدند كه عدم تمركز امنیتی لازم در میان نیروهای امنیتی افغان، منجر به فتح نقاط مختلف این كشور به دست طالبان شده است.
آیا كابل تا یك ماه دیگر سقوط میکند؟
در حالی كه كابل هنوز به طور مستقیم تهدید نشده است اما ترس از سقوط پایتخت بیش از پیش در بین شهروندان این شهر دیده میشود. براساس گزارش یورونیوز، طبق آخرین ارزیابیهای اطلاعاتی ارتش آمریكا، كابل ممكن است طی ۳۰ روز آینده تحت فشار نیروهای طالبان قرار گیرد و اگر روندهای كنونی ادامه یابد این نیروها میتوانند در چند ماه آینده كنترل كامل افغانستان را به دست گیرند. طبق گزارش آسوشیتدپرس، تخمین زده میشود كه طالبان اكنون بیش از دو سوم كشور را در اختیار داشته باشد. هزاران نفر از ساكنان شهرهای تصرفشده افغانستان خانههای خود را ترك كرده و دست به فرار زدهاند.
ناکارآمدی سازمانهای بین المللی در تشدید بحران افغانستان مشهود است
حمیده اكبری، نماینده ولایت وردك، سقوط هرات و غزنی و تشدید بحرانهای امنیتی و داخلی در افغانستان را مرهون ناكارآمدی سازمانهای بینالمللی میداند و به خبرنگار جامجم میگوید: آیا زمان پایان سكوت و انفعال سازمانهای بهاصطلاح بینالمللی فرا نرسیده است؟! آیا آنها میخواهند اوضاع افغانستان باز هم نسبت به آنچه هست، بدتر شود؟
وی افزود: بهراستی جامعه جهانی و سازمانهای بینالمللی برای كمك به مردم مظلوم افغانستان و حل بحران امنیت در كشورمان چه اقدام و كمكی صورت دادهاند؟ آیا محكوم كردن حملات به نقاط مختلف افغانستان از سوی سازمانهایی كه باید مدافع صلح و ثبات در كشورهای مختلف دنیا باشند، كافی است؟! ما همه پاسخ این سوالات را میدانیم. همچنان میدانیم كه افغانستان وضعیت بسیار سختی دارد و لحظه به لحظه شاهد انتشار اخبار نگرانكننده درخصوص كشورمان هستیم.
این نماینده پارلمان افغانستان افزود: «اینكه روز به روز در سایه سكوت سازمانهای بینالمللی و حتی كمك پشت پرده آنها به دشمنان امنیت افغانستان، شاهد كشتار و آوارگی بیشتر در كشورمان باشیم، غیرقابل قبول است. این موضوع برای سازمانهایی كه ادعای حمایت از حقوق انسانها را دارند شرمآور است.»
تیتر خبرها
-
بازگشت باشکوه «علیجهان»
-
از ارتفاع، سرعت و تاریکی میترسم و با آنها زندگی میکنم
-
رئیسجمهور در میان جمهور
-
محرم و سفر به سوی حسین علیهالسلام
-
یتیمخانه افغانستان
-
از آن صندلی خالی عبرت بگیرید!
-
ورود میدانی به پرونده کثیرالشاکیها
-
تعزیه؛ از ایران تا واتیكان
-
رئیسجمهور در میان جمهور
-
تو سوپرمن نیستی آقای رئیسجمهور!
-
علی سلیمانی مهندس بازیگری بود