تام نیکلوز، استاد دانشگاه نیرویدریایی آمریکا در کتاب «بدترین دشمن ما» از آسیبهای ساختاری و داخلی کشورش سخن گفتهاست
دشمن آمریکا، خود آمریکاست
ناتوانی واشنگتن در مهار بحران کرونا، رشد جریانهای افراطی و رسمیت بخشیدن به آنها، تشدید بحران اقتصادی در ایالات متحده، ایجاد شکاف در جامعه سیاسی آمریکا میان طرفداران و مخالفان ترامپ، حمله بیسابقه به کنگرهآمریکا و شکستهای متعدد این کشور در عرصه سیاست خارجی( که تازهترین نمونه آن به خروج از افغانستان باز میگردد)، به تمرکز بسیاری از منتقدان و تحلیلگران آمریکایی بر ساختارها و مناسبات کلان داخلی این کشور منجر شدهاست. تام نیکولز، استاد دانشگاه امنیت و جنگ دریایی در آمریکاست. او در تازهترین کتاب خود تحت عنوان «بدترین دشمن ما» به بحرانهای جاری در داخل کشورش اشاره کرده و در نهایت، نتیجه میگیرد بدترین دشمن آمریکا، نه در خارج از مرزها، بلکه در داخل خود این کشور وجود دارد.این کتاب در 272صفحه و توسط انتشارات آکسفورد در آگوست 2021( مرداد ماه امسال) منتشر شدهاست.در اینجا به مرور برخی نکات و مطالب کلیدی مطرح شده در این کتاب میپردازیم:
دو جریان سیاسی حاکم بر آمریکا( دموکراتها و جمهوریخواهان)، لیبرالیسم را به چالش کشیدهاند. دموکراتها قبل از اینکه ترامپ بر سر کار بیاید به دنبال استیضاح وی بودند و جمهوریخواهان نیز در سالهای 2019 و 2021، زمانی که بحث استیضاح ترامپ در کنگره مطرح شد، بدون توجه به مستنداتی که علیه رئیسجمهور سابق آمریکا وجود داشت، او را تبرئه کردند. شبکههای اجتماعی در آمریکا و حتی دیگر نقاط دنیا مانند ایتالیا، اوکراین و هند نقش مهمی در ترویج و تقویت پوپولیسم و ملیگرایی افراطی داشتهاند. این شبکهها، در حال تقویت انزوای اجتماعی از یکسو و خصلت مخرب خودشیفتگی فردی و اجتماعی در جوامع هستند. نتیجه این روند را ما در گرایش شهروندان آمریکایی و دیگر کشورهای دنیا به عوامگرایی و افراطیگری مشاهده میکنیم.
نخبگان در جامعه آمریکا پس زده شدهاند
جایگاه نخبگان در ایالاتمتحده بسیار تضعیف شدهاست. طبیعی است با روند کنونی و تقویت مولفههای افراطی، عوامگرایانه و...، بسیاری از رای دهندگان آمریکایی دیگر تمایلی برای دیدن نخبگان و شنیدن هشدارها و توصیههای آنها ندارند. نتیجه این روند، قربانیشدن نخبگان توسط رأیدهندگانی است که مایل نیستند حقایق را مشاهده کنند و از خطوط قرمز فرهنگی و تمدنی حمایت کنند. این مساله، زمینهساز سقوط لیبرال دموکراسی است.لیبرالدموکراسی از درون هدف حمله قرار گرفتهاست.کسانی که طرفدار لیبرالدموکراسی بودهاند، اکنون باید با علم به رشد جنبشهای غیر لیبرال و حمله به آزادیهای خود در جامعه ما ادامه حیات دهند. این شرایط، امروز در جامعه آمریکا به بارزترین صورت ممکن قابل مشاهده است.
مصدر داخلی حمله به کنگره!
آنچه در جریان حمله به کنگرهآمریکا در ژانویه 2021 (توسط طرفداران ترامپ) رخ داد، حملهای از درون جامعه آمریکایی بود. محافظه کاری پوپولیستی، اصلیترین تهدید برای ایالات متحده آمریکا طی دو دهه اخیر بودهاست. اما این تهدید اکنون به نقطه اوج خود رسیدهاست. این جنبش خطرناک است؛ زیرا ریشه در نوستالژی و انتقام اجتماعی دارد.یکی از طرفداران پوپولیسم افراطی، لورن بوبرت نماینده جمهوریخواه در کنگرهآمریکاست. او از یکسو بایدن را در خصوص رها کردن افراد محلی افغان که به ارتشآمریکا در افغانستان کمک کردهاند مورد انتقاد شدید قرار میدهد و از سوی دیگر، با رای منفی خود مانع اعطای پناهندگی به 8000نفر از آنها ( نیروهای محلی افغان که در خدمت ارتشآمریکا بودهاند ) میشود! این جلوهای از پوپولیسم افراطی است.
الان فقط یک زبان مشترک داریم
آمریکا به ملتی تبدیل شدهاست که زبان مشترک، تنها شاخصه آن محسوب میشود. میان نظامیان و شهروندان عادی و در نتیجه، زندگی نظامی و زندگی عادی نیز شکافهای زیادی وجود دارد که باید از بین برود. تفکرات افراطی و پوپولیستی، این تصور را ایجاد میکنند که شهروندان و سربازان، افرادی یکسان در جامعه محسوب نمیشوند. در نتیجه، دیگر تجربه مشترکی در حوزه دفاع از امنیتملی در آمریکا پدیده نیامدهاست.کاش میشد فضایی را فراهم کرد که جوانان آمریکایی تابستان خود را با لباسی متحد و یکشکل در ارتش به سربرده و به یادگیری مهارتهای نظامی بپردازند. اگرچه اکثر این جوانان به ارتش نمیپیوندند اما آگاهی بهتری نسبت به زندگی نظامی پیدا میکنند.در این صورت، شکاف میان نظامیان و شهروندان تا حدود زیادی پر میشود.
مولفههای تحقیرکننده جامعه آمریکایی تقویت شدهاند
آبراهام لینکلن میگوید اگر تخریب و انتقاد به نفع ما ( جامعه آمریکا) باشد، ما باید خود نقش آغازگر و پایاندهنده آن را ایفا کنیم. اما اکنون این اتفاق رخ نمیدهد.چاک گرسلی، سناتور جمهوریخواه مشهور در کمیته قضایی آمریکا اساسا چشمان خود را بر تلاشهای ترامپ برای ابطال انتخابات و طرح ادعای تقلب توسط وی بست. سناتور لیندسی گراهام به دلیل ارتباط صمیمانه با ترامپ، از برکناری وی ( از طر یق استیضاح) صرف نظر کرد. اکثر جمهوریخواهان، با تایید صحت انتخابات ریاستجمهوری 2020 مخالفت کردند. سوءرفتارهای دموکراتها نیز مصادیق زیادی دارد. ما انقلاب ارتباطات را ابزاری میدانیم که ما را به این نقطه تاریک رسانده و مولفههای پوپولیستی و عوامگرایانه را در جامعه ما تقویت کردهاست. ما امروز شاهد تقویت مولفههای تحقیر جامعه آمریکا هستیم نه دروننگری!