اگر مصرف انرژی کنترل نشود ...
«هرچه تولید میشود به مصرف میرسد»، قاعدهای مرسوم در حوزه انرژی که سالهاست دامنگیر اقتصاد کشور شده است؛ چه برق باشد، چه گاز و چه بنزین.
نگاهی به روند مصرف انرژی در ایران بهخوبی نشان میدهد به موازات افزایش تولید، مصرف هم با شیب تندی به مسیر خود ادامه میدهد و در این میان منابع کشور قربانی وضعیت شگفتانگیز مصرف میشود. آمارها زمانی نگرانکنندهتر خواهد بود که بدانیم ایرانیها تا پنج سال دیگر در حوزه مصرف انرژی به یک واردکننده تبدیل میشوند، چراکه هنوز سیاستگذاران و مجریان کشور متوجه عمق فاجعه نشدهاند. به عنوان نمونه، ایران روزانه حدود 800میلیون مترمکعب گاز تولید میکند. بخش اعظم آن در بخشهای خانگی، تجاری، صنعتی، حملونقل و... دود میشود. روند مصرف گاز به حدی شدت گرفته که مسؤولان وزارت نفت پیشبینی کردهاند تا چهار سال دیگر ناترازی گازی به 350میلیون مترمکعب در روز میرسد که این رقم یک فاجعه بزرگ است. از آنجا که مصرفخانگی در اولویت قرار دارد به محض بروز کمبود گازی این شیر انشعاب صنایع، نیروگاهها و پتروشیمیهاست که قطع میشود. طبیعی است وقتی گاز نیروگاهها قطع شود نخستین اتفاق، کاهش ظرفیت تولید برق کشور و بهتبع آن قطعی برق در سراسر کشور باشد و این بار هم اولویت قطعی با صنایع است. برای آنکه درک درستی از این وضعیت داشته باشیم باید بدانیم صنایع فولاد فقط در سال گذشته هشتمیلیارد دلار از درآمد خود را بهدلیل کمبود گاز و برق از دست دادهاند. از سوی دیگر کاهش تولید فولادیها موجب کمبود عرضه محصولات خواهد شد و این یعنی گرانی محصولات فولادی که روی سایر کالاها نیز تاثیر تورمی خواهد داشت. در صنعت سیمان نیز وضعیت شبیه فولاد است بهطوری که قطعی برق و گاز به کاهش عرضه و افزایش قیمت منجر شد و بازار مسکن و ساختوساز را با یک شوک بزرگ مواجه کرد. این وضعیت در صنعت پتروشیمی بدتر است. براساس آمارهای رسمی شرکت ملی صنایع پتروشیمی، بهازای هر روز قطعی گاز در واحدهای پتروشیمی 20میلیون دلار به این واحدها ضرر وارد میشود.