مروری بر بیستوهفتمین جشنواره بینالمللی تئاتر کودکونوجوان همدان
جشنوارهای بدون درام
آنچه در زمان برگزاری جشنواره بینالمللی تئاتر کودکونوجوان همدان بیش از هر چیزی میتوانست ما را معطوف به یک کشف بزرگ گرداند همانا نبودن درام بهعنوان بنیان و زیربنای یک اجرای نمایش است.
بهویژه در زمینه تولیدات داخلی ما هنوز به اندازه نمایشنامهنویسان صحنهای ویژه بزرگسال با نامهای چیرهدستی همراه نمیشویم و این خود یک ضعف بزرگ است که میتواند کلیت جشنواره تئاتر کودکونوجوان را تهدید کند چون ما با جمعیت جوانی در جامعه همراه هستیم که نیازمند خوراک فرهنگیاند و رشد درونی و پرورش و تربیت در این سنهای پایینتر ممکن خواهد شد و در برگزاری این جشنواره هزینه هنگفتی صرف میشود اما هنوز با سه دهه تجربه به اندازه انگشتان یک دست نویسنده درخور به جامعه تئاتر کودکونوجوان معرفی نکرده است و نداریم نویسندگانی برای کودکان که بنابر استانداردها و شاخصهای جهانی دست به قلم ببرند و بتوانند نیاز این گروههای سنی را بنابر شناخت و دانش لازم مرتفع گردانند.
دریغ از یک متن!
تئاتر خردسال با کودکونوجوان از نیازها و باید و نبایدهای متفاوتی برخوردار است و شناخت از آن است که دریچه مثبتی را میگشاید که درنگ فوقالعادهای برای کشف زندگی و ضرورتهایش را ممکن سازد. غفلت از این کشف و ندانستن اصول درام زمینهساز یک خلأ غیرقابلجبران است و این خود در درازمدت میتواند خطرناک باشد.در جشنواره امسال حتی یک متن به معنای درام یافت نمیشد و البته بودند آثاری تاملانگیز که با درایت به اصول درام نوشته شده بودند اما هنوز از قابلیتهای استاندارد و فحوای درخور سن دستهبندیشده بری بودند و این همان نقطهضعفی است که باید با آموزش و رهگیری درست برای سالهای آتی رفع شود. اینکه یک عده با آگاهی و توان بالا به شکل تخصصی بخواهند برای بچهها بنویسند، جایشان در تئاتر کودکونوجوان ما بسیار خالی است. ترجمه هم در همه موارد کارساز نیست و با آنکه وجودشان میتواند کمکحال این فضای بدون قاعده باشد چون یکی از زیرساختهای قوی همانا داشتن متن به معنای درام است بهویژه در سنهای پایینتر؛ چون در بزرگسالان درک و دریافت قالبهای مدرن و فرامدرن شدنی است اما جهان کودکان کاملا متفاوت است و باید که این جهان مبتنی بر فانتزی، بازی، طنز و موسیقی در یک درام اصولی بر کاغذ رقم خورده باشد که مخاطبانش سهل و راحت در مواجهه با این نوع آثار همراهشان شوند و بتوانند در فضایی متعامل و اشتراکی هم سرگرم شوند و لذت ببرند و هم آموزش غیرمستقیم ببینند. نمایشهای خوبی در همدان اجرا شد و بسیار هم لذتبخش بودند اما دانستن اصول درامنویسی به حد کفایت هم دامنه ماندگاری را گسترش میدهد و هم بر میزان و کیفیت تاثیرگذاری خواهد افزود و لغزش آثار نمیتواند بسترساز یک اتفاق ماندگار باشد و فقط جنبه سرگرمی اثر را بروز خواهد داد. درحالیکه تئاتر بهتر است در تعامل با مخاطبانش نکتههای بارزی را به دنبال داشته باشد عرصه فرهنگی هنر نمایش نیز بهویژه برای بچهها با چنین اصولی رقم خواهد خورد.
رضا آشفته - منتقد تئاتر
دریغ از یک متن!
تئاتر خردسال با کودکونوجوان از نیازها و باید و نبایدهای متفاوتی برخوردار است و شناخت از آن است که دریچه مثبتی را میگشاید که درنگ فوقالعادهای برای کشف زندگی و ضرورتهایش را ممکن سازد. غفلت از این کشف و ندانستن اصول درام زمینهساز یک خلأ غیرقابلجبران است و این خود در درازمدت میتواند خطرناک باشد.در جشنواره امسال حتی یک متن به معنای درام یافت نمیشد و البته بودند آثاری تاملانگیز که با درایت به اصول درام نوشته شده بودند اما هنوز از قابلیتهای استاندارد و فحوای درخور سن دستهبندیشده بری بودند و این همان نقطهضعفی است که باید با آموزش و رهگیری درست برای سالهای آتی رفع شود. اینکه یک عده با آگاهی و توان بالا به شکل تخصصی بخواهند برای بچهها بنویسند، جایشان در تئاتر کودکونوجوان ما بسیار خالی است. ترجمه هم در همه موارد کارساز نیست و با آنکه وجودشان میتواند کمکحال این فضای بدون قاعده باشد چون یکی از زیرساختهای قوی همانا داشتن متن به معنای درام است بهویژه در سنهای پایینتر؛ چون در بزرگسالان درک و دریافت قالبهای مدرن و فرامدرن شدنی است اما جهان کودکان کاملا متفاوت است و باید که این جهان مبتنی بر فانتزی، بازی، طنز و موسیقی در یک درام اصولی بر کاغذ رقم خورده باشد که مخاطبانش سهل و راحت در مواجهه با این نوع آثار همراهشان شوند و بتوانند در فضایی متعامل و اشتراکی هم سرگرم شوند و لذت ببرند و هم آموزش غیرمستقیم ببینند. نمایشهای خوبی در همدان اجرا شد و بسیار هم لذتبخش بودند اما دانستن اصول درامنویسی به حد کفایت هم دامنه ماندگاری را گسترش میدهد و هم بر میزان و کیفیت تاثیرگذاری خواهد افزود و لغزش آثار نمیتواند بسترساز یک اتفاق ماندگار باشد و فقط جنبه سرگرمی اثر را بروز خواهد داد. درحالیکه تئاتر بهتر است در تعامل با مخاطبانش نکتههای بارزی را به دنبال داشته باشد عرصه فرهنگی هنر نمایش نیز بهویژه برای بچهها با چنین اصولی رقم خواهد خورد.
رضا آشفته - منتقد تئاتر