اشتباه استراتژیک آمریکا در شرق آسیا

اشتباه استراتژیک آمریکا در شرق آسیا

سفر رئیس مجلس نمایندگان آمریکا، نانسی پلوسی به جزیره تایوان با عکس‌العمل شدید چین روبه‌رو شده است و چین برای مقابله با حملات احتمالی آمریکا و متحدانش اقدام به انجام رزمایش نظامی با استفاده از مهمات جنگی در هفت منطقه اطراف تایوان می‌کند. چین آن مناطق را جزئی جدایی‌ناپذیر از سرزمین و تمامیت ارضی خود می‌داند. چین با دارا بودن ارتشی مقتدر و ناوهای نظامی مجهز در برابر حملات احتمالی خود را آماده می‌سازد. سفر نانسی پلوسی بدون هماهنگی با مقامات چین به منزله نقض حاکمیت چین شناخته می‌شود و رزمایش چین به طول 20کیلومتر امکان هر‌گونه حرکت نظامی در آب‌های دریای چین را مختل کرده است. حضور نظامی چین در مرزهای آبی تایوان همچنین پروازها بر منطقه تایوان را نیز تحت کنترل چین درآورده است.

سفر نانسی پلوسی به تایوان در شرایطی انجام شد که آمریکا از عواقب خطرناک آن به‌خوبی آگاه بود و نمی‌توان ادعا کرد که نانسی پلوسی بدون هماهنگی با کاخ سفید چنین حرکتی را انجام داده است، به‌ویژه آن که می‌دانیم به‌دنبال سفر لی تنگ هویی، رئیس‌جمهور وقت تایوان به آمریکا در سال‌های 1995 و 1996 چین اقدام به پرتاب موشک‌هایی به خاک تایوان کرده بود. بنابراین سفر پلوسی در حقیقت با دانستن چنین عواقبی برای صلح و امنیت تایوان صورت پذیرفته است و آمریکا مسئول اصلی این عواقب خطرناک برای مردم منطقه است. دولت بایدن و خانم پلوسی گفته‌اند که ایالات متحده همچنان به سیاست چین واحد متعهد است که پکن را به‌عنوان دولت چین به رسمیت می‌شناسد اما اجازه می‌دهد روابط غیررسمی و روابط دفاعی با تایپه برقرار شود. چین همچنین مذاکرات دفاعی با آمریکا را قطع کرده و در تلافی این سفر، پلوسی را تحریم کرده است. 
 مانور چین در آب‌های شرق آسیا
چین هواپیماهای جنگی خود را بر فراز یکی از مهم‌ترین مناطق استرتژیک تایوان که پدافندهای هوایی خود را در آن مستقر کرده به پرواز درآورده است تا اقتدار نظامی خود را بر منطقه به اثبات رساند. شلیک موشک‌های بالستیک چین از فراز تایوان در طول این رزمایش هشداری روشن به مقامات تایوان است که از هرگونه اقدام نظامی خودداری کنند. آمریکا پس از اتمام دوران جنگ سرد همواره به‌دنبال نفوذ سیاسی و نظامی خود در نزدیک‌ترین مناطق همجوار چین بوده است، امری که خشم مقامات چین را برانگیخته است. اشتباه استراتژیک آمریکا در حمایت‌های خود از تایوان این است که قدرت نظامی چین را با قدرت نظامی روسیه در پی حمله به اوکراین اشتباه گرفته و فکر می‌کند تایوان نیز همچون اوکراین می‌تواند چالشی جدید برای درگیر کردن چین با بحران‌های سیاسی و نظامی باشد و این نشان می‌دهد که آمریکا از بحران اوکراین درس نگرفته و به‌دنبال ایجاد بحرانی خطرناک در دریای جنوب چین است. اشتباه راهبردی آمریکا در قبال چین و حاکمیت آن بر تایوان در این واقعیت است که رئیس‌جمهور و فرمانده نظامی ارتش چین، شی جین پینگ، در دو دوره رهبری حزب کمونیست به علت رشد اقتصادی چین و ایجاد ثبات امنیتی در منطقه و توازن قدرت سیاست‌های سیاسی و نظامی آمریکا را که با شکست‌های متعددی در خاورمیانه ازجمله افغانستان و عراق و یمن و لبنان روبه‌رو شده به چالش کشیده و توانسته است با همکاری‌های فرامنطقه‌ای ازجمله ایران، روسیه و هند و بسیاری از کشورهای جنوب‌شرق آسیا نقش بی بدیلی را نسبت به مداخلات آمریکا ایفا نماید. 
 حملات هکری به تایوان 
از حوادث مهمی که در این بحران اتفاق افتاده حملات هکری به ساختارهای سایبری تایوان است. به گزارش خبرگزاری مرکزی تایوان، حملات سایبری با هدف ازبین‌بردن وبسایت وزارت خارجه تایوان در مقایسه با حملات مشابه قبل از سفر پلوسی دوبرابر شده است. این وزارتخانه منشأ این حملات را مشخص نکرده است.  سایر وزارتخانه‌ها‌ی دولتی مانند وزارت کشور نیز با حملات مشابهی در وبسایت‌های خود مواجه شدند. درصورت مختل شدن سیستم‌های سایبری تایوان توسط گروه‌های ناشناس در پی سفر نانسی پلوسی به تایوان می‌توان انتظار داشت تایوان با مشکلات اقتصادی جدی روبه‌رو شود، زیرا بسیاری از ساختارهای اقتصادی تایوان به شبکه‌های مدرن سایبری متصل هستند و هرگونه اخلال، در آن می‌تواند به بازارهای تایوان صدمه جدی وارد نماید. مهم‌ترین سناریویی که در این بحران می‌توان پیش‌بینی کرده این است که چین بعد از برگزاری رزمایش نظامی خود در آن منطقه حضورش را حفظ و از درگیری با ناوهای جنگی آمریکا خودداری می‌کند و اقدامی عملی نیز علیه تایوان انجام نمی‌دهد و این اقدامات صرفا به‌عنوان حرکت بازدارنده و هشداردهنده به تایوان و آمریکا تلقی می‌شود، مگر آن‌که در این میان اتفاقی بیفتد که همه معادلات و تحلیل‌های سیاسی را برهم زند.
آمریکا پشت تایوان را خالی می‌کند!
به نظر نمی‌رسد درصورت حمله احتمالی چین به تایوان - که بسیار بعید به نظر می‌رسد - آمریکا از تایوان حمایت نظامی کند، زیرا این امر طبق قانون اساسی چین، یک دخالت نظامی در سرزمین چین محسوب می‌شود و در عمل به مقابله نظامی آمریکا و چین می‌انجامد که هر دو طرف از این اقدام خودداری می‌نمایند. به همین علت تایوان با داشتن نیروی نظامی در حدود 165هزار نفر در نیروی هوایی و دریایی و سامانه‌های هشداردهنده سریع نمی‌تواند علیه تهاجم احتمالی چین اقدامی نماید و تکرار حوادث اوکراین و حمایت متحدان آمریکا از آن بی‌نتیجه خواهد ماند، به‌ویژه آن‌که اقتصاد آمریکا و کشورهای غربی به‌شدت با چین پیوند خورده و هرگونه درگیری میان آنها سبب ایجاد بحران‌های کمرشکنی در آمریکا و کشورهای غربی می‌شود.

دکتر علی‌اکبر ضیائی‌ - روابط بین‌الملل