نسخه Pdf

خاتونِ قم

یادداشتی بر کتاب «به سپیدی یک رویا»

خاتونِ قم

حرم حضرت فاطمه معصومه‌(س)، خواهر امام رضا‌(ع)، نگینی در مرکز ایران و شهر قم است که خیر و برکت حضور ایشان در این شهر، موجب تبدیل شدن قم به قطبی علمی در جهان تشیع و اسلام شده است. همچنین هر روزه به خصوص در ایام خاص زیارتی، مردم از شهرها و مناطق مختلف حتی از خارج از ایران برای زیارت ایشان، خودشان را به این شهر می‌رسانند و علما و بزرگان زیادی نیز سال‌ها سال عتبه‌بوس آستان مقدس‌شان بوده‌اند و همه این مسائل نشان‌دهنده عظمت شخصیت ایشان است. حضرت امام صادق(ع) چند سال پیش از ولادت حضرت معصومه در مورد ایشان فرموده‌اند: «برای ما اهل بیت حرمی است که قم باشد.

به‌زودی فرزندم به نام فاطمه در آن دفن می‌شود. کسی او را زیارت کند، بهشت بر او واجب می‌شود.» با این اوصاف ما با شخصیت بسیار والایی روبه‌رو هستیم که نباید صرفا به زیارت ایشان و بردن حوائج و نیازهای‌مان به آستان مقدس‌شان اکتفا کرد بلکه باید از ایشان به‌عنوان الگویی بسیار مناسب برای همگان در جهت رشد خود و تشخیص حق و انجام وظایف کمک گرفت. مرحله اول برای این الگوگیری، شناخت هرچه بیشتر و بهتر حضرت معصومه (س) است. برای این منظور، سرکار خانم فاطمه سلیمانی ازندریانی در قالب رمانی تاریخی سراغ زندگی این بزرگ بانوی جهان اسلام رفته‌اند. ایشان در کتاب به سپیدی یک رویا، با تمرکز بر دوران پس از هجرت اجباری امام رضا(ع) از مدینه به مرو در زمان مامون عباسی، به روایت زندگی حضرت معصومه(س) در این دوره و سپس تصمیم‌شان به سفر به سمت برادرشان در خراسان تا فوت ایشان در بین راه در قم پرداخته‌اند. در این اثر زیبا و اثرگذار، ما بیشتر از زاویه دید خدمتکار حضرت فاطمه معصومه(س) شاهد ماجراهای گوناگون پیرامون ایشان هستیم. 
کتاب چند شخصیت اصلی دیگر نیز دارد که هرکدام نقشی در طول مسیر و سیر اصلی داستان ایفا می‌کنند. یکی از این شخصیت‌ها، اسماء از خواهران حضرت معصومه(س) است که البته متناظر دقیقی در تاریخ ندارد اما از نظر تیپ شخصیتی، چنین افرادی در بین فرزندان ائمه بوده‌اند که دنباله‌رو خط پدران خود نبودند و بیشتر چشم به دنیا و مادیات داشتند تا معنویات و مسیری که ائمه و اهل بیت طی می‌کردند. 
پارادوکس ایجاد شده بین این شخصیت و حضرت معصومه(س)، در نشان دادن ویژگی‌های حضرت، کمک خوبی کرده است.از دیگر نکات خوب در کتاب، بررسی دقیق مسیر حرکت ایشان از مدینه تا قم و اتفاقات بین راه است که به فراخور مکان‌های مختلف، خرده‌روایت‌های خوبی توسط نویسنده استفاده شده‌است. کتاب «به سپیدی یک رویا» توسط انتشارات کتاب نیستان به چاپ رسیده است و کتابی بسیار مناسب برای آشنایی با حضرت معصومه(س) است.

محمدرضا خراسانی‌زاده - منتقد