مربی ایرانی بودن در ورزش ما همیشه با همین چالش‌ها مواجه بوده است. وقتی موفقیتی بزرگ با مربی ایرانی به دست می‌آید معمولا زود فراموش می‌شود اما با اولین شکست، خیلی‌ها از دیوار کوتاه مربی ایرانی بالا می‌روند و دلیل ناکامی را مربی ایرانی می‌دانند. اتفاقی که در شرایط مشابه در قبال مربی خارجی به ندرت رخ می‌دهد.

مربیان ایرانی همیشه با همین تبعیض‌ها برای اثبات توانمندی و حقانیت خودشان در عرصه ورزش جنگیده و همیشه در چنین فضای ناعادلانه‌ای کوشیده‌اند پرچم را بالا نگه دارند. توجه و اعتماد به مربی داخلی،همان نکته‌ای بود که رهبر انقلاب، پس از قهرمانی تیم‌ملی والیبال ایران در آسیا، به درستی به لزومش اشاره کردند و حالا بعد از دو سال شاهدش هستیم که این بار تیم‌ملی والیبال جوانان ایران، با سرمربی ایرانی خود، نه در یک آوردگاه آسیایی که در میدان جهانی با پیروزی مقابل همه مدعیان بر قله قهرمانی تکیه می‌زند و از سکوی نخست بالا می‌رود. کاری که غلامرضا مومنی‌مقدم در تیم‌ملی جوانان والیبال انجام داد را فقط کافی بود یک مربی خارجی انجام دهد تا ببینیم چطور توانایی مربیان ایرانی، تا مدت‌ها تحت‌الشعاع این افتخار بزرگ قرار می‌گرفت. با این حال مومنی مقدم، بی آن‌که ادعایی داشته باشد، با بهره‌گیری از دانش روز دنیا، در شرایطی که شاگردانش روند آماده‌سازی ایده‌آلی هم نداشتند، ‌تیمی ساخت در حد و اندازه قهرمانی جهان برای چنگ انداختن به افتخاری که طی نیم قرن اخیر فقط یک بار دیگر برای والیبال ما تکرار شده بود؛ آن هم همین 4 سال پیش توسط یک مربی توانمند ایرانی دیگر به نام مصطفی کارخانه. البته مواردی از این دست در تاریخ ورزش ایران کم نبوده. ما با حشمت مهاجرانی، سه بار قهرمان جام ملت های آسیا شدیم، با محمد بنا که لقب مربی قرن ورزش ایران را دارد، 3 طلای کشتی فرنگی در یک المپیک را جشن گرفتیم و با کوروش باقری بهترین عملکرد یک تیم در ادوار مختلف المپیک را تجربه کردیم وقتی تیم‌ملی وزنه‌برداری در المپیک لندن صاحب 3 مدال طلا و 2 مدال نقره ارزشمند شد. فوتسال و همه قهرمانی‌های پرتکرارش ما را یاد حسین شمس و سیدمحمد ناظم‌الشریعه می‌اندازد، همان‌طور که دنیای تکواندو، رضا مهماندوست را به عنوان یکی از تاپ مربیان جهان می‌شناسد و در والیبال نشسته هم، بزرگترین حسرت برای همه دنیا داشتن یک مربی در استانداردهای هادی رضایی است. 
     
معماران جاودانه 
اینجا بحث بهتر بودن یا بدتر بودن نیست. قصد هم نداریم که مربیان با دانش خارجی را با مربیان وطنی مقایسه کنیم. وقتی از رایکوف، راجرز، ایویچ، بلازوویچ، برانکو و کی‌روش در فوتبال حرف می‌زنیم شکی نداریم که هر کدام از آنها در موفقیت فوتبال ما نقش داشتند. در سایر رشته‌ها هم بودند این مربیان تاثیر گذار و نفراتی چون ایوانف در وزنه‌برداری، ولاسکو در والیبال یا وسلین وویوویچ در هندبال. با این حال مربیان ایرانی زیادی هم بودند که نامشان به عنوان معماران که در این ورزش جاودانه شده، تا همیشه سر زبان‌هاست. المپیک و پارالمپیک 2024 پاریس نزدیک است در کاروانی که حالا اکثر مربیانش ایرانی هستند، می‌توان نشست و از توانمندی مربیان ایرانی لذت برد. تاریخ ثابت کرده بالا بردن دانش فنی مربیان ایرانی و نزدیک کردن آنها به علم روز دنیا، ما را در بیشتر مواقع از استفاده از مربی خارجی بی‌نیاز می‌کند. 

کارنامه مربیان موفق ایرانی 

رضا مهماندوست تکواندو 
افتخارات: 
 قهرمانی تیم ملی دانشجویان در مسابقات جهانی 2006 در اسپانیا 
 قهرمانی در مسابقات قهرمانی آسیا در سال‌های ۲۰۰۸ و ۲۰۱۰
 قهرمانی در مسابقات جام‌جهانی در سال ۲۰۱۰
 قهرمانی در بازی‌های آسیایی گوانگجو در سال 2010
 قهرمانی جهان در سال 2011

کوروش باقری   وزنه‌برداری 
افتخارات: 
 قهرمانی تیم‌ملی جوانان در مسابقات جهانی سال 2011
 قهرمانی تیم‌ملی در بازی‌های المپیک 2012 لندن 
 سومی تیم ملی بزرگسالان در مسابقات جهان در سال‌های 2011 و 2013
 کسب اولین مدال طلای تاریخ وزنه برداری بانوان در سال 2022 

حشمت مهاجرانی
 فوتبال
افتخارات: 
 چهار قهرمانی متوالی تیم ملی جوانان ایران در مسابقات قهرمانی آسیا در فاصله سال‌های 1351 تا 1355
 اولین و آخرین راه‌یابی تیم ملی فوتبال به المپیک در سال 1976 
 اولین حضور تیم ملی فوتبال در جام‌جهانی در سال 1978 

محمد ناظم الشریعه  فوتسال 
افتخارات:
 قهرمانی تیم ملی فوتسال در جام ملت‌های آسیا ۲۰۱۶ در ازبکستان
 مدال برنز و سومی جام‌جهانی 2016 در کلمبیا 
 قهرمانی تیم ملی فوتسال در جام ملت‌های آسیا ۲۰۱۸ در چین‌تایپه

محمد بنا  کشتی فرنگی
افتخارات: 
 نایب قهرمانی تیم ملی کشتی فرنگی در مسابقات جهانی سال 2009 
 قهرمانی تیم ملی در مسابقات جهانی سال 2010 
 قهرمانی تیم ملی در مسابقات آسیایی 2010 گوانگجو 
کسب مقام سوم در مسابقات جهانی سال ۲۰۱۱ 
 قهرمانی تیم ملی کشتی فرنگی در المپیک 2012 لندن 
نایب قهرمانی در مسابقات قهرمانی جهان در سال 2021 

هادی رضایی   والیبال نشسته
افتخارات  
 مدال طلای پارالمپیک ۲۰٠٠ سیدنی
 مدال نقره پارالمپیک ۲۰٠۴ آتن
 مدال طلای پارالمپیک ۲۰٠٨ پکن
 مدال نقره پارالمپیک ۲۰۱۲ لندن 
 مدال طلای پارالمپیک ۲۰۱۶ ریو
 مدال طلای پارالمپیک ۲۰٢٠‌‌ توکیو
 مدال طلای والیبال نشسته قهرمانی جهان ١٩٩٨ 
 مدال طلای قهرمانی جهان ٢٠١٠ اوکلاهاما
 مدال طلای قهرمانی جهان ٢٠١٨ هلند
 مدال طلای قهرمانی جهان ٢٠٢٢ بوسنی‌و‌هرزگوین