مرغ روی پای خود می‌ایستد؟

«جام‌جم» از تامین بازار تا صادرات به همسایگان گزارش می‌دهد

مرغ روی پای خود می‌ایستد؟

در دو ماه اخیر مرغ یکی از کالاهای اساسی بود که بازار آرامی داشت به طوری که گزارش‌ها حاکی است هم‌اکنون در میادین میوه و تره‌بار با قیمت 76هزار و500 تومان ودر فروشگاه‌های زنجیره‌ای 78هزار تومان به فروش می‌رسد. این اقدام در حالی صورت گرفته که تا پیش از شروع سال قیمت این محصول بعضا در بازار و خرده‌فروشی به ازای هر کیلوگرم 90 تا 100 هزار تومان را تجربه کرده بود.

از این رو دولت تصمیم گرفت با حمایت از تولیدکنندگان میزان جوجه‌ریزی را از مرز 150 میلیون قطعه فراتر ببرد، این در حالی بود که نیاز واقعی بازار را 110تا 120 میلیون قطعه جوجه‌ریزی تامین می‌کرد.کارشناسان معتقدند کشورمان توان تولید سه‌میلیون و 500 هزار تن مرغ را دارد؛ به همین دلیل می‌توان علاوه بر تامین کامل بازار داخل (2 میلیون و 500 هزار تن) با استفاده از ظرفیت‌ واحدهای مرغداری به راحتی یک‌میلیون تن مرغ مازاد در کشور را به کشورهای منطقه صادر کرد تا از این طریق درآمدهای ارزی کشور و بخش کشاورزی نیز با افزایش قابل توجهی روبه‌رو شود.درهمین خصوص مهدی یوسف‌خانی، رئیس اتحادیه پرنده و ماهی حداکثر نیاز جوجه‌ریزی ماهانه را ۱۱۰ تا ۱۲۰ میلیون قطعه اعلام کرد و گفت: ماهانه ۲۵۰ تا ۲۶۰ هزارتن گوشت مرغ تولید می‌شود، درحالی‌که بنابر سیاست وزارت جهاد ماهانه ۱۵۰ تا ۱۶۰ میلیون قطعه جوجه‌ریزی باید صورت گیرد که این میزان مازاد بر نیاز کشور است. در شرایط فعلی ایران شاید نتواند یک میلیون تن مرغ را به بازارهای منطقه صادر کند چون ترکیه رقیب سرسختی برای تجار و مرغداران ایرانی است؛ به گونه‌ای که این کشور در این زمینه یارانه زیادی را به واحدهای مرغداری اعطا می‌کند و توانسته از این طریق اکثر بازارهای صادراتی منطقه را از آن خود کند.
   
نیازی به ارز نفتی نیست
به همین دلیل ارسلان قاسمی، رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق تعاون گفت: برآوردها حاکی است تا پایان سال حداقل ۳۰۰ تا ۳۵۰ هزارتن مرغ صادر می‌شود که براین اساس صادرات مرغ حداقل ۶۰۰میلیون دلار ارزآوری خواهد داشت. وی افزود: با صادرات مرغ به بازارهای هدف، تراز صنعت مرغداری به سمت مثبت شدن می‌رود که با وجود این دیگر نیازی به استفاده از درآمدهای نفتی برای واردات نهاده دامی نیست. طبق اذعان رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق تعاون، صادرکنندگان پیگیر دریافت مجوزهای لازم برای صادرات مستمر مرغ به بازارهای هدف هستند. این مقام صنفی می‌گوید: بعد از گذشت ۲۵ تا ۲۶ سال اولین پارت مرغ به بازارهای هدف صادر شد؛ به طوریکه بنابر آخرین آمار هزار تن مرغ به عراق صادر شده است. گزارش‌ها حاکی از آن است که دولت با افزایش مستمر و مازاد بر نیاز داخل مرغ و رشد ترخیص نهاده‌های دامی از گمرکات به دنبال آن است که علاوه بر تامین کامل بازار داخل رونق صادرات مرغ را نیز برای بخش کشاورزی به ارمغان آورد. از طرفی محمدرضا صدیق‌پور، دبیر انجمن تولیدکنندگان جوجه یکروزه می‌گوید: بنابر آمار در فروردین ۱۳۵ میلیون قطعه جوجه‌ریزی صورت گرفته که از این میزان حداقل ۲۸۰ هزار تن مرغ تولید می‌شود.  به گفته او، با احتساب روندی که تخم‌مرغ به دستگاه می‌رود، پیش‌بینی می‌شود که جوجه‌ریزی اردیبهشت به ۱۴۰ میلیون قطعه برسد.
   
افزایش واردات نهاده‌
در سال گذشته دولت میزان واردات نهاده‌های دامی را برای مصارف مرغداران افزایش داد به طوری که بر اساس آمارهای گمرک سال گذشته ۱۶میلیون و۷۶۷‌هزار تن نهاده دامی به ارزش هفت میلیارد و ۵۱۸میلیون دلار وارد کشور شده، این در حالی است که در همین بازه زمانی درسال۱۴۰۱ در مجموع ۱۴میلیون و۳۴۵ هزارتن از این کالاهای اساسی به ارزش هفت‌میلیارد و ۸۹ میلیون دلار وارد کشور شده بود. بنابراین می‌توان گفت واردات انواع نهاده‌های دامی طی این مدت به لحاظ وزنی با رشدی ۱۷درصدی و به لحاظ ارزشی با رشدی ۶ درصدی روبه‌رو بوده است.

تداوم صادرات
صادرات مرغ به کشورهای منطقه خصوصا عراق به طور مداوم انجام می‌شود به طوری که خبرها حاکی از آن است که سال گذشته حدود ۱۱۰۰تن مرغ از ایران به عراق صادر شده وقراراست تا یک هفته دیگر نیز 5 هزار تن دیگر از این کالای اساسی به عراق صادر شود.ازطرف دیگر مرز تایباد نیز یکی از راه‌‎های دیگر صادرات مرغ کشورمان به افغانستان است که حسن آذریان، رئیس شبکه دامپزشکی تایباد از صادرات حدود ۳۳۹ هزار قطعه مرغ زنده از مرز دوغارون به افغانستان خبر داده و گفته این میزان مرغ صادر شده به افغانستان و بازار‌های هدف آن نسبت به سال۱۴۰۱افزایش ۲۵درصدی داشته است. به نظر می‌رسد ایران در شرایط فعلی ابتدا باید با شناسایی بازارهای هدف افزایش تولید را در برنامه فعالیت خود قرار دهد. اگر همه جوانب افزایش تولید در نظر گرفته نشود ممکن است مرغداران به دلیل پایین بودن قیمت متوجه زیان شده و از گردونه فعالیت خارج شوند و این موضوع در طولانی مدت باعث کمبود مرغ در بازار خواهد شد. 

امین محمودی - گروه اقتصاد