پلاسکو، عبرت نشد
پنج سال قبل بود که زنگ خطر در باره خطر ساختمان‌های ناایمن با ریزش پلاسکو به صدا درآمد. اگر بخواهیم درست بگوییم، پنج سال و چهار ماه. صبح یک روز زمستانی و در برابر چشمان هزاران بیننده شبکه خبر، ناگهان پلاسکو آوار شد و بعد از آن اظهار نظرها درباره علت حادثه، کم‌کاری‌ها و قصور برخی دستگاه‌ها شروع شد، آن هم زمانی که پیکر تعدادی از کسبه و آتش‌نشان‌های فداکار زیر آوار گرفتار بود و خانواده‌هایشان بدون توجه به این حاشیه‌ها به تلاش امدادگران چشم دوخته‌بودند و به زنده بیرون آمدن گرفتاران امید داشتند.
حالا بعد از پنج سال و چهار ماه، حادثه پلاسکو این بار در خیابان امیری آبادان تکرار شد. ساختمان نوساز و 10 طبقه متروپل ناگهان فرو ریخت و بیش از 50 نفر زیر آوار آن گرفتار شدند. ماجرای متروپل نشان داد از پلاسکو درس نگرفتیم و اگر این بار از متروپل درس نگیریم، دوباره شاهد تکرار این حوادث خواهیم بود و هموطنان دیگری قربانی سهل‌انگاری می‌شوند.
1- پس از حادثه پلاسکو اعلام شد، درباره ناایمنی این ساختمان و خطرات آن پیش از این هشدارهایی داده شده‌بود اما جدی نگرفتن آنها یکی از دلایل ریزش ساختمان بعد از آتش‌سوزی بود؛ درست مانند علت ریزش برج دو قلوی متروپل آبادان. دو روزی است دستگاه‌های نظارتی در فضای مجازی برگه‌هایی رو می‌کنند تا ثابت کنند، پیش از این درباره خطرات این سازه هشدار داده‌اند اما به نظر می‌رسد گوش شنوایی برای شنیدن این هشدارها نبود و بخشی از پروژه سال 98 با حضور استاندار وقت خوزستان افتتاح شد. حضور استاندار در این مراسم، به نوعی خط بطلانی به هشدارها درباره این ساختمان بود. حالا دو سال بعد از این افتتاح، بی‌توجهی مالک به هشدارها باعث شد، خودش نیز زیر آوار ساختمانش گرفتار شده و جانش را از دست بدهد.
2- وقتی حادثه پلاسکو اتفاق افتاد، یکی از موضوعاتی که عملیات امداد و نجات را با دشواری روبه‌رو کرد، حضور افراد گوشی به دست در مقابل ساختمان بود. افرادی که از لحظاتی قبل از وقوع حادثه در محل حضور داشتند و تا پایان عملیات جست‌وجو، میدان را ترک نکردند. در ماجرای متروپل هم با این‌که احتمال ریزش بخشی از سازه وجود دارد اما تجمع افراد حتی با نیت کمک، عملیات امدادگران را با مشکل روبه‌رو کرد؛ موضوعی که سخنگوی اورژانس و معاون امداد و نجات هلال احمر هم بر روی آن تاکید داشتند. به نظر می‌رسد، نیروهای فراجا باید در کنار آموزش‌های تخصصی، آموزش مدیریت صحنه حوادث نیز ببیند تا در این مواقع بتوان رفتارهای هیجانی شهروندان را کنترل کرد.
3- سلبریتی‌ها و بازیگران نیز باید توجه داشته‌باشند، حضور آنها در محل‌های حادثه، هیچ کمکی به نیروهای امدادی و افراد گرفتار در زیر آوار نمی‌کند؛ پس محوطه حادثه را لوکیشن سلفی از خود نکنند.
4- پلاسکو و متروپل فروریخت و قاتل جان هموطنان و امدادگران شد اما چند پرسش بی‌پاسخ ماند. چه کسی مسؤول برخورد با بی‌توجهی به اخطارهای ناایمنی سازه است و چرا از فعالیت این ساختمان‌ها تا رفع خطر جلوگیری نشد؟ چند سازه دیگر ناایمن در کشور وجود دارد و چه زمانی قرار است برای آنها تصمیم‌گیری شود؟
محمد غمخوار - دبیر حوادث
