پایان« انفعال»؛ آغاز حضور در «میدان»

نگاهی به دستاوردهای دولت‌سیزدهم در یک سال گذشته

پایان« انفعال»؛ آغاز حضور در «میدان»

با گذشت یک سال از عمر دولت سیزدهم حالا فرصت مناسبی برای مرور دستاوردهای مهم این دولت در حوزه‌های مختلف سیاست خارجی، اقتصادی، فرهنگی و سیاسی است؛ ‌تلاش‌هایی که کم و بیش باعث ترمیم امید و بازگشت اعتماد از دست‌رفته مردم شده‌است. البته سیدابراهیم رئیسی دیروز سه‌شنبه و در آستانه آغاز هفته دولت که برای تجدید بیعت با آرمان‌های امام راحل به حرم مطهر بنیانگذار جمهوری‌اسلامی رفت،‌ بازهم تاکید کرد دولت مردمی سرلوحه کار خود را توجه به مردم، باور به مردم و مردمی اداره کردن کشور می‌داند. در همین حال دولت مردمی در حالی آغاز به کار کرد که دولت پیشین با مدیرانی خسته و منفعل شرایط سختی را فراهم آورده بود که وضعیت اجرایی کشور به روشنی نوید حاکم بودن انفعال بر بدنه دولت بود با انتخابات ریاست جمهوری 1400 و روی کار آمدن دولت مردمی، حضور در میدان شخص رئیس‌جمهور و مدیران آن پایانی بر انفعال دستگاه‌های اجرایی کشور و مدیران دارای مدیریت انقلابی بود. عملکرد یک‌ساله دولت و تلاش‌های بی‌وقفه و مستمر برای جبران آسیب‌های وارده به کشور خود آشکار کننده پایان انفعال و خمودگی در مدیریت اجرایی کشور است. گروه سیاسی جام جم، به مناسبت هفته دولت به بررسی نقاط قوت و بررسی مهم‌ترین دستاوردهای دولت سیزدهم در طول یک سال گذشته می‌پردازد و آنچه در ادامه می‌آید بخش اول این گزارش و مربوط به مدیریت بحران بی‌برقی توسط دولت سیزدهم است.

آمارها نشان می‌دهد دولت قبل در طول هشت سال فقط 23درصد به ظرفیت تولید برق کشور افزود و از این منظر ضعیف‌ترین دولت پس از انقلاب بوده‌است. همین عامل باعث شد کشور در تابستان سال گذشته با بحران قطعی برق مواجه شود. با این حال دولت سیزدهم برای حل این بحران و جلوگیری از تکرار آن در تابستان امسال اقدامات مختلفی انجام داد که نتیجه آن افزایش 6000 مگاواتی ظرفیت تولید برق بود که بالاترین رکورد افزایش ظرفیت طی یک سال به شمار می‌رود. با کم‌کاری دولت روحانی در سرمایه‌گذاری برای تولید برق، پس از دو دهه کشور دوباره گرفتار خاموشی‌های گسترده در تابستان1400 شد. دولت سیزدهم اما طی یک سال اخیر توانست با مدیریت عالمانه مانع تکرار آن شود. با این حال حل اساسی این معضل، نیازمند صرف هزاران میلیارد تومان سرمایه‌گذاری است.
توسعه صنعت برق، واکسن کرونا نیست
خاموشی برق یکی از معضلاتی است که پس از دو دهه، دوباره مهمان ناخوانده مردم ایران شده‌است. دلیل خاموشی‌ها هم توسعه‌نیافتن صنعت برق در دولت گذشته است اما متاسفانه توسعه صنعت برق، همچون واکسن کرونا نیست که بتوان فورا آن را تأمین کرد. تکمیل کمبود تولید برق کشور حداقل دو سال زمان می‌برد، یعنی دولت حجت‌الاسلام رئیسی تا سال آینده هم مجبور است چوب کم‌کاری دولت گذشته را بخورد. پس از مصرف، تولید و عرضه برق مهم‌ترین چالش کشور است. پرواضح است که اگر توسعه ظرفیت‌های شبکه‌برق متناسب با نیازهای کشور نباشد، قطعی برق اجتناب‌ناپذیر خواهدبود. در این خصوص برنامه ششم توسعه در موارد مختلف به موضوع توسعه ظرفیت‌های شبکه‌برق کشور اشاره می‌کند.  بررسی آمارها نشان می‌دهد در حالی برنامه ششم توسعه دولت را مکلف کرده طی سال‌های 1396 تا 1400 ظرفیت شبکه‌برق کشور را 25هزار مگاوات افزایش دهد اما ظرفیت شبکه‌برق کشور از 76هزار و 428 مگاوات در سال 1395 با افزایش 8906 مگاواتی به 85 هزار و 334 مگاوات رسیده‌است. این عقب‌ماندگی بسیار قابل توجه و چشمگیر از تکالیف برنامه موضوعی است که قطعا در خاموشی‌های اخیر نقش دارد. مورد دیگر اما سهم نیروگاه‌های تجدیدپذیر و پاک است که در این خصوص نیز برخلاف تکالیف برنامه ششم، سهم این بخش در حال حاضر 1.1درصد است و فاصله چشمگیر با رقم 5.5درصد دارد. مقایسه مجموع ظرفیت نصب‌شده شبکه نیروگاهی کشور در دولت‌های مختلف نیز نشان می‌دهد طی سال‌های 1368 تا 1399 دولت احمدی‌نژاد طی دوره هشت‌ساله خود با توسعه 68 درصدی ظرفیت شبکه نیروگاهی کشور رتبه اول را در بین دولت‌های مختلف دارد. پس از آن، دولت خاتمی با توسعه 60.4 درصدی ظرفیت نیروگاهی کشور در رتبه دوم و دولت مرحوم هاشمی رفسنجانی نیز با توسعه 55.2 درصدی ظرفیت نیروگاهی ایران، رتبه سوم را دارد. این در حالی است که طی دوره هشت ساله دولت گذشته ظرفیت شبکه نیروگاهی کشور تنها 21.4درصد توسعه پیدا کرده‌است. طبق آمارها، در سال اول دولت هاشمی رفسنجانی ظرفیت شبکه نیروگاهی کشور 14هزار و 442 مگاوات بوده که این میزان بعد از هشت سال و در زمان تحویل دولت به 22هزار و 420 مگاوات رسیده، در دولت خاتمی این ظرفیت در سال اول 23هزار و 257 مگاوات بوده که در زمان تحویل دولت به 37هزار و 300 مگاوات رسیده، در دولت احمدی‌نژاد در سال اول ظرفیت شبکه نیروگاهی 41 هزار و 32مگاوات بوده که در زمان تحویل دولت به 68هزار و 941 مگاوات رسیده‌بود اما دولت روحانی با رشد اندک، ظرفیت تولید برق را در هشت سال به 85هزار مگاوات رساند. با بروز خاموشی‌های گسترده در سال‌های اخیر، مسئولان دولت دوازدهم تلاش داشتند مواردی همچون گرمای هوا یا استخراج رمزارز را عامل کمبود برق معرفی کنند اما واقعیت آن است که کم‌کاری دولت در سال‌های 1392 تا 1400، دلیل اصلی خاموشی‌ها بود. بر اساس آمار وزارت نیرو، دولت گذشته در بین دولت‌های پس از انقلاب، کمترین میزان توسعه ظرفیت تولید برق کشور را انجام داده‌است.
از ابتدای سال 1392 تا پایان سال 1399 ظرفیت اسمی تولید برق کشور فقط 23درصد افزایش یافت که در بین دولت‌های پس از انقلاب، با فاصله بسیار، بدترین عملکرد محسوب می‌شود. موفق‌ترین دولت در افزایش ظرفیت اسمی تولید برق کشور، دولت‌احمدی‌نژاد بود که در هشت سال عملکرد خود ظرفیت تولید برق را 85 درصد افزایش داد. دولت‌خاتمی هم ظرفیت تولید برق کشور را 66 درصد، دولت هاشمی 64 درصد و دولت میرحسین موسوی 42 درصد افزایش داده‌بودند.
کم‌کاری دولت گذشته در توسعه ظرفیت تولید برق کشور، سبب شد پس از دو دهه مجدد خاموشی‌ها به مردم تحمیل شود.
رکوردشکنی یکساله دولت
با توجه به کم‌کاری گسترده دولت قبل در توسعه زیرساخت‌های تامین برق، کار دولت سیزدهم برای حل بحران خاموشی‌ها و جلوگیری از تکرار آن در تابستان سال جاری بسیار سخت شده بود. با این حال دولت سیزدهم از همان ابتدای شروع به کار با پیگیری چند برنامه مختلف، توانست رکورد افزایش ظرفیت تولید برق کشور را در طول یک سال شکسته و مانع تکرار بحران خاموشی‌ در تابستان امسال شود. وزیر نیروی دولت سیزدهم اخیرا در تشریح چگونگی موفقیت دولت سیزدهم در حل بحران خاموشی‌ها گفت: برای افزایش 6000 مگاواتی ظرفیت تولید برق در کشور اقدام شد، در حالی که متوسط عملکرد دولت‌های یازدهم و دوازدهم، 2067مگاوات بود. علی اکبر محرابیان گفت: با برنامه‌ریزی ما قرار شد تا 6000 مگاوات به ظرفیت تولید برق اضافه کنیم که حدود 5000 مگاوات آن راه‌اندازی نیروگاه جدید بود و 1000مگاوات هم با افزایش توان نیروگاه‌های موجود محقق شد. وی خاطرنشان کرد: از مجموع 6000‌مگاوات 4200مگاوات به مدار تولید وارد شده و 1800 مگاوات هم طی ماه‌های باقی مانده امسال وارد مدار خواهد شد.

رئیس جمهور: نگاه امام(ره) به مردم تشریفاتی نبود
سید ابراهیم رئیسی، صبح دیروز  پس از زیارت مرقد مطهر امام خمینی(ره) و تجدید میثاق با آرمان‌های امام و انقلاب اسلامی، یاد شهیدان به‌ویژه شهید رجایی و شهید باهنر را گرامی‌داشت و گفت: نگاه امام (ره) به مردم هیچ‌گاه تشریفاتی نبود، امام (ره) در پرتو خداباوری، مردم را باور داشت و جلب رضای آنان را زمینه قرب پروردگار متعال می‌دانست. بر همین اساس دولت مردمی سرلوحه کار خود را توجه به مردم، باور به مردم و مردمی اداره کردن کشور می‌داند و حقیقتا به میدان دادن و اعتماد کردن به مردم و به‌خصوص جوانان، باور وثیق دارد و آن را عمل به سیره امام راحل می‌داند.رئیسی نکته مهم دیگر را در سیره و آموزه‌های امام (ره) اجرای عدالت عنوان و اظهار کرد: دولت مردمی پیمان با امام را برای اجرای این اصل هم بسیار مهم می‌داند. امام (ره) عمیقا اعتقاد داشتند دین برای اجرا کردن عدالت است؛ چه در زمان حضور مقدس معصوم (ع) چه در زمانی که معصوم غایب است باید دین و عدالت اجرا شود.