«جامجم» از دلایل افزایش قیمت مرغ و تخممرغ گزارش میدهد
مرغ بر بال گرانی
بهار1401 بود که ارز ترجیحی یا همان دلار4200 تومانی از اقتصاد ایران خداحافظی کرد و یارانه آن مستقیما به حساب سرپرستان خانوار واریز شد. در مقابل، نهادههای دامی، طیور و دانههای روغنی با نرخ ETS بودجه (نرخ محاسباتی نزدیک به ارز آزاد) عرضه شد و مرغ کیلویی 31هزار تومان به 60 هزار تومان افزایش یافت. ابتدا اعلام شد که این نرخ برای کالایی مانند مرغ زیاد است اما پس از مدتی وضعیت به روال عادی بازگشت و بازارها با عرضه فراوان روبهرو شدند. از سوی دیگر با افزایش عرضه کاهش قیمت اتفاق افتاد اما حالا پس از چهار ماه از حذف ارز ترجیحی باز هم پرورشدهندگان مرغ و تولیدکنندگان تخممرغ اعلام میکنند نرخهای اعلامی بهصرفه نیست و باید قیمتهای جدید متناسب با هزینه برایشان درنظر گرفته شود.
بالاترین متوسط قیمت تخممرغ در هر کیلو در ۱۲شهریور ماه ۱۴۰۱ ثبت شد: ۶۸هزار و ۹۵۰تومان. در همین روز کمترین نرخ تخممرغ به ۳۸ هزار و ۴۰۰ تومان رسید که حکایت از شکاف ۳۰ هزار و ۵۵۰ تومانی میان دو نرخ متوسط و حداقل داشت. متوسط قیمت از این روز به بعد کمی در شیب کاهشی قرار گرفت و کمترین قیمت آن در شیب افزایشی. در حال حاضر کمترین قیمت در حدود ۳۹ هزار و ۸۰۰ تومان اعلام شده است که حاکی از افزایش ۱۴۰۰تومانی آن نسبت به ۱۰روز پیش است. هر شانه تخممرغ نیز که بیشتر از دو کیلوگرم است، بین 90 تا 120 هزار تومان به فروش میرسد. موضوعی که ناصر نبیپور، رئیس هیاتمدیره اتحادیه مرغ تخمگذار هم آن را تایید کرد اما گفت یک شانه دو کیلویی با چنین نرخی عرضه میشود که باتوجه به افزایش هزینههای نهادهها، نرخ آن طبیعی است. این در حالی است که خردهفروشیها قیمت تخممرغ آزاد را تا بیشتر از 120 هزار تومان هم اعلام میکنند.
مرغداران بیبهره از گرانی
در مورد قیمت مرغ هم در بر همین پاشنه میچرخد و قیمت پایه 60 هزار تومانی که برای آن تعیین شده بود، در مسیر متفاوتی قرار گرفته است؛ بهویژه اینکه مرغداران منتظر بارگذاری قیمتهای جدید بر روی بازار هستند. حبیبا... اسدا...نژاد، مدیرعامل اتحادیه سراسری مرغداران به جامجم گفت: «تولیدکنندگان از قیمتهای مصوب زیان دیدهاند و نرخ واقعی در هر کیلو، اکنون بیشتر از 70هزار تومان است.» اسدا...نژاد با تاکید بر اینکه دولت وعده داده از ابتدای مهر قیمتها را تغییر دهد، افزود: «در صورت واقعی شدن نرخ مرغ، قیمت آن برای مصرفکننده به بیش از ۷۰هزار تومان میرسد. وی در پاسخ به این پرسش که قیمت مرغ همین حالا هم در محدوده ۶۰ تا ۷۰هزار تومان قرار دارد، پس چرا مرغداران از آن سهمی نمیبرند و ناراضی هستند، گفت: «مرغ زنده را به قیمت ۴۲هزار تومان از مرغداران خریداری میکنند که این باتوجه به افزایش هزینههای ما، معقول نیست اما اینکه به چه قیمتی به دست مصرفکننده میرسد، موضوعی است که باید دفتر بازرسی و نظارت بر کالای اساسی وزارت جهادکشاورزی پاسخگوی آن باشد.»
افزایش پنج تا شش برابری قیمت نهادههای دامی موضوعی است که به گفته مرغداران موجب ایجاد انتظار افزایش قیمت مرغ شده است. به همین دلیل اسدا...نژاد میگوید تاکنون صبر کردهایم دولت قیمت جدید را مصوب و ابلاغ کند اما در مورد گرانیها هیچ مسئولیتی نداریم و دستگاههای مرتبط باید پاسخگو باشند.
با گرانفروشان برخورد میکنیم
مسعود امرالهی مدیرکل بازرسی وزارت جهادکشاورزی به جامجم گفت: «قیمتها براساس اعلام سازمان حمایت از مصرفکنندگان و تولیدکنندگان تنظیم شده، به خطکش نظارتی بازرسی وارتخانه تبدیل میشوند و در صورتی که فروشندگان بیشتر از قیمت مصوب سازمان حمایت را اعمال کنند، با آنها برخورد میکنیم. البته بازرسیها گزارشمحور هستند و حتما به تخلفات رسیدگی میشود.»
وی در پاسخ به این پرسش که اگر مصرفکنندگان قیمتهای بازار را عادی تصور کنند و آنها را به ۱۲۴ گزارش نکنند، چگونه میتوانید موارد تخلفات را شناسایی و با آنها برخورد کنید، گفت: «براساس گزارشهایی که به سامانه ۱۲۴ ارائه میشوند و بازرسیهای میدانی بازرسان، ورود و به همه تخلفات رسیدگی میکنیم. بازرسان ما شکایتمحور عمل میکنند و بر همین اساس اگر گزارشی به دست برسد که تخلف آن احراز شود، حتما برخورد میشود.»
از این گفتهها به نظر میرسد قیمتها خارج از مدیریت نظام گزارش تخلفات و حدود اختیارات مرغداران در حال افزایش است و البته مصرفکنندگان هم انتظار کاهش قیمتها را ندارند به همین دلیل عادیانگاری گرانی متاثر از وجود تورم و شکلگیری قیمتهای جدید، بر حلقه تولید تا عرضه اعمال نظارت میکند.
پیام عابدی - گروه اقتصاد