پاییز هم صرفه‌جویی کنید هوا گرم است و بارش‌ها کم

پاییز هم صرفه‌جویی کنید هوا گرم است و بارش‌ها کم

اگر پاییز از راه رسیده و گاهی بادی می‌وزد و خنکای هوا توی صورت‌تان می‌خورد، یا شب‌هنگام از آن گرمای عذاب‌آور چله تابستان خبری نیست و گاهی مجبور به بستن پنجره و خاموش کردن کولر و کشیدن پتو روی خودتان می‌شوید، خیال‌تان پرواز نکند سمت یک پاییز سرد و پربارش که نشانه‌هایش از راه رسیده است.

نشانه‌ها گاهی آن‌قدرها هم دقیق نیست، آنچه دقیق و قابل اتکاست بررسی‌های علمی و پیش‌بینی‌های مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران خشکسالی است که حکایت از وجود پاییزی کم بارش با دمایی بیش از حد نرمال دارد. این یعنی همچنان باید نگران کمبود آب شرب و غیرشرب و صرفه‌جویی در مصرف آب باشیم، تا پاییزمان هم مثل برخی تابستان‌ها با قطعی و جیره‌بندی گره نخورد. البته بررسی‌های علمی صورت گرفته فقط روی بی‌بارشی و گرمای پاییز امسال تاکید ندارد و خبر از گرم‌تر شدن دمای متوسط کشور در طول سال می‌دهد؛ یعنی همان چیزی که به آن تغییر اقلیم می‌گوییم. 
سند این ادعا هم اظهارات احد وظیفه، رئیس مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران خشکسالی است که گفته دمای متوسط کشور از ابتدای تابستان تاکنون حدود 0.6درجه سلسیوس از مقدار نرمال بلندمدت بالاتر بوده است. از ابتدای سال زراعی(اول مهرماه۱۴۰۰) تاکنون نیز دمای متوسط کشور 1.2درجه سلسیوس از بلندمدت گرم‌تر گزارش شده است. از سوی دیگر به دلیل فعالیت سامانه مانسون، سیستم‌های بارشی در پاییز دیرتر وارد کشور می‌شود و پاییزی کم بارش و با دمایی بیش از حد نرمال خواهیم داشت.
شاید بد نباشد بدانید که در سال آبی گذشته (مهر 1400 تا مهر 1401) میزان بارش‌ها در کشورمان چگونه بوده است؟ خوب، نرمال یا ضعیف؟... متاسفانه آمارها در این بخش هم نگران‌کننده است و می‌گوید متوسط بارش کشور در این مدت، 18 درصد نسبت به متوسط بلندمدت 53 سال، کاهش پیدا کرده و رتبه بارشی امسال در طول 54 سال گذشته رتبه 43 است. براین اساس از 31 استان کشور 23 استان شرایط بارش زیر میانگین بلند مدت را تجربه کرده‌اند و فقط هشت استان شرایط برابر متوسط یا بالای میانگین بلندمدت را تجربه کردند. در همین زمینه استان ایلام با ثبت بارش معادل 49درصد کمتر از نرمال، بدترین آمار را به خود اختصاص داده و در استان هرمزگان نیز میزان بارندگی 34درصد بیشتر از حد نرمال بوده است.
 بد نیست این را هم بدانید که تغییر اقلیم و گرم شدن دمای کره زمین در کنار وقوع پدیده لانینا در سطح اقیانوس آرام(که کشور ما هم از آن تاثیر می‌پذیرد) احتمال وقوع شرایط خشکسالی در ایران طی پاییز و زمستان پیش رو را بسیار محتمل کرده است. بر این مبنا طی 100سال گذشته هر زمان که پدیده لانینا حاکم شده با ضریب نزدیک به 100درصد در استان‌های جنوب غرب کشور شاهد رخداد خشکسالی بوده‌ایم.در همین راستا سعید نیکی‌سخن، استاد دانشگاه صنعتی امیرکبیر هم تاکید می‌کند که مدل‌ها از پاییز کم‌بارش خبر می‌دهند و در برخی مناطق ممکن است تا 50درصد زیر نرمال بارش داشته باشیم که بیانگر سومین سال خشکسالی است که مردم و مسئولان باید برای این شرایط، آمادگی داشته باشند و منابع آبی به بهترین شکل مورد استفاده قرار گیرد. 

فاطمه مرادزاده - گروه ایران