گفتوگوی «جامجم» با تهیهکننده رئالیتیشوی چالشی شبکه نسیم
ما چهارنفر، شگفتانگیزیم
برنامه تلویزیونی که اینجا با تهیهکنندهاش گفتوکو داشتیم نه یک دوربین مخفی به سبک دوربین مخفیهایی است که تا امروز دیدهاید و نه یک رئالیتیشو به سبک دیگر رئالیتیشوها که تاکنون با حضور چهرهها یا مردم روی آنتن رفتند. رئالیتیشوی «چهار شگفتانگیز» به تهیهکنندگی مسعود شریعتنیا و کارگردانی سینا دوراندیشان با شیوهای جدید در قاب تلویزیون ایران سعی در به چالش کشیدن مفاهیم و موضوعات روز جامعه را دارد و این کار را با حضور چهار کمدین با نامهای حسام نامآور، سیدسالار میرکریمی، صالح سلامت و مهرداد جوانمردی و به شیوه دوربین مخفی انجام میدهد. فصل اول برنامه در قالب 10 قسمت 40 دقیقهای به صورت آیتمهای مسابقهای و رقابتی طراحی و اجرا شده است و چهار بازیگر آن در موقعیتهای متعدد و متفاوت با همدیگر به رقابت میپردازند. این برنامه مدتی است شنبهها ساعت 22 روی آنتن شبکه نسیم میرود و در هر قسمت مخاطبان را با فضا و اتفاقاتی تازه روبهرو میکند که ضمن تلنگر، احتمالا خندهای هم بر لبشان میآورد.
4 شخصیت متفاوت
شریعتنیا سوژههای این برنامه را برگرفته از اجتماع میداند و در مورد هدفی که چهار شگفتانگیز با چالشهای تعریف شدهاش دنبال میکند، توضیح میدهد: این برنامه ابتدا با هدف ارائه طنز و سرگرمی طراحی شد و به مرور تلاش کردیم با آیتمها و موضوعاتی که مطرح میکنیم حداقل یک تلنگری به مخاطبان بزند و اشاره کوچکی به برخی موضوعات و معضلات اجتماعی داشته باشد. البته نمیخواستیم برنامه موضوع محور باشد اما سعی کردیم محتوای مورد نظرمان را در دل فضای سرگرمکننده جای دهیم و تمام دوربین مخفیها و آیتمهایمان با تمی خاص جلو برود تا یکدست و منسجم باشند. این سوژهها معمولا اجتماعی و برگرفته از اتفاقاتی است که اصطلاحا کف جامعه رخ میدهد و مردم بسیار با آنها سروکار دارند. هر یک از چهار شخصیت ثابت هر قسمت، ویژگیهایی دارند که تقابلشان با همدیگر ضمن تنوعبخشی به برنامه به مفرحتر شدن فضا کمک میکند. این تهیهکننده درباره انتخاب گروه بازیگران و طراحی شخصیتهای آنان عنوان میکند: برای هر کدام از این چهار نفر، چهار کاراکتر در نظر گرفتیم که هر یک ویژگیهای خود را دارند و تقریبا میتوانم بگویم نمادی از بیشتر افراد جامعه هستند. حسام نامآور، سیدسالار میرکریمی، صالح سلامت و مهرداد جوانمردی به لحاظ شخصیت، جثه، گویش و... متفاوت و مستقل هستند و همین تنوع بیشتری به فضا میدهد. هرکدام از این شخصیتها در برنامه نقاط ضعف و قوتی دارند و قرار گرفتن این چهار نفر کنار همدیگر شمایی از یک جامعه کامل را میسازد؛ یعنی هیچکدام از این کاراکترها کامل نیستند. ویژگیهای شخصیتها را خودمان طراحی کردیم ولی اغلب به شخصیت بازیگران نزدیک است.
شریعتنیا ادامه میدهد: قریب به 350 نفر بهواسطه فراخوان، تست و همچنین جستوجوهایی که انجام دادیم برای این نقشها بررسی شدند. افرادی هم همکاران و آموزشگاههای بازیگری معرفی کردند، در حدود سه ماه مورد بررسی قرار گرفتند و در نهایت به این ترکیب نهایی رسیدیم. مثلا آقای صالح سلامت را از صداوسیمای یزد پیدا کردیم.
لحظههای طلایی و بداهه
بهدلیل آنکه بخش اعظمی از این رئالیتیشو به صورت دوربین مخفی تصویربرداری شده است به نظر میرسد بسیاری از اتفاقات باید در لحظه اتفاق افتاده باشد تا طراوت آن حفظ شود و باورپذیر از آب دربیاید.
تهیهکننده رئالیتیشوی چهار شگفتانگیز در مورد شکلگیری برخی اتفاقات در لحظه و همچنین بداههگویی بیان میکند: بازیگران برنامه هم بهصورت بداهه دیالوگ میگویند و هم براساس متن پیش میروند. میشود گفت 20درصد از جملات و واکنشهای بازیگران طراحی شده است. 30درصد بهصورت بداهه است و 50درصد باقی مانده هم بستگی به واکنش مردم دارد. خیلی وقتها بهدلیل متفاوتشدن واکنش مردم نسبت به آنچه در ذهن داشتیم اساسا محتوای آیتم تغییر کرده است و نتیجهگیری چیز دیگری میشود. چون بچهها متناسب با صحنه و رخدادهای میدانی تصمیم میگرفتند و عمل میکردند. در واقع بسیار منعطف جلو رفتیم.
وی میافزاید: ساختار آیتمهای برنامه با همدیگر فرق میکند. حدود پنج شش مدل ساختار تعریف کرده بودیم و متناسب با اتفاقاتی که سر صحنه رخ میدهد بچهها دستشان باز بود که کارشان را تغییر دهند. سعی کردیم به معنای واقعی رئالیتیشو باشیم؛ برای همین فقط موضوع و کلیت چالش را تنظیم میکردیم و جزئیات را به زمان تصویربرداری میسپردیم. یعنی مابقی در میدان و با خلاقیت بچهها رقم میخورد.
شریعتنیا درباره نوشتن متن هم توضیح میدهد: گروه نویسندگان این برنامه متشکل از چهار نفر بود که ایده میدادند و متن مینوشتند. سرپرست این تیم آقای سینا دوراندیشان بود که کارگردان چهار شگفتانگیز است. همچنین بنده، آقای امیر عضد و احسان حسینی هم کنار او حضور داشتیم.
اینجا رقابت مطرح نیست
بخشی از این برنامه در فضای رقابتی میان چهار بازیگر شکل میگیرد که خود را در چالشهای مختلف محک میزنند. شریعتنیا درباره رقابتی که در برنامه طراحی شده است، میگوید: رقابت بخشی از برنامه است اما هدف آن نیست. به همین دلیل آیتمی داریم که چهار نفر بازنده شدند و آیتمی هم هست که در آن هیچکس بازنده نشده است. میشود اینگونه عنوان کرد که بهدنبال ایجاد فضایی سرگرمکننده بودیم و ضمن آن متناسب با سوژه اجتماعی انتخاب شده رقابتی را هم میان این چهار نفر بهوجود آوردیم که منعطف با بازخوردهای مردم حاضر در صحنه پیش میرفت.
نوشین مجلسی - گروه رسانه