وضعیت ماندگار خاطره‌های دهه60

به بهانه پخش وضعیت‌سفید از آی‌فیلم

وضعیت ماندگار خاطره‌های دهه60

آنچه از نوستالژی دهه60 در خاطره‌ها مانده، چیزهایی مثل تیله، پیکان و کوپن است که هر کدام‌شان هزار قصه برای روایت یک دهه خاطره‌انگیز دارد. اما یک چیزی را باید فراتر از اینها دانست: همدلی خانواده‌هایی که همه دست‌شان برای روبه‌رو شدن با جنگ کوتاه بود و دستاویزی جز یکدیگر نداشتند. در این میان، سریال‌ها و فیلم‌های خاطره‌انگیز بسیاری بوده که توانسته روی آنتن برود و توجه مخاطب را به خود جلب کند. با این حال کاری که «وضعیت سفید» نعمت‌ا... با مخاطبان کرد، یک کار ماندگار بود که هنوز هم بعد از گذشت یک دهه، ارزش تماشا کردن دارد.

نعمت‌ا... که بعد از ساخت فیلم «بی‌پولی» سراغ وضعیت‌ سفید رفته‌بود، توانست یک مجموعه نوستالژیک را به تصویر بکشد که برای بسیاری از دهه شصتی‌ها و آنهایی که دوران دفاع‌مقدس را به خاطر می‌آورند، خاطره‌انگیز است. وضعیت سفید روایتگر یک خانواده‌ پرجمعیت است که هنگام جنگ تحمیلی ناچار می‌شوند به باغ مادری‌شان بروند تا از حملات جنگی عراق در امان باشند. شخصیت محوری داستان نوجوانی به نام امیرمحمد با بازی یونس غزالی است که با اتفاق‌های مختلفی روبه‌رو می‌شود. در خلال قصه‌، مسأله همدلی خانواده‌ها در دوران دفاع‌مقدس بیان می‌شود که شاید در ابتدای سریال یک مسأله دور از ذهن باشد. اما به مرور این همدلی بیشتر و تصویر آن در ذهن مخاطب ماندگار می‌شود. وقتی با آنهایی صحبت می‌شود که دفاع‌مقدس را تجربه‌ کرده‌اند، مدام از همدلی روزهای جنگ می‌گویند. از جمع شدن زن‌های خانواده در مسجد محل و درست کردن اقلام ضروری برای رزمنده‌ها؛ از کنار هم ایستادن برای ساختن‌های بعد از جنگ. آنچه وضعیت سفید را از سریال‌های دیگر متمایز می‌کند، نوع نگاهی است که به این همدلی‌ها دارند. یک نگاه متفاوت و دور از کلیشه که تلاش شده همه مسائل و دغدغه‌های آن روزها را به وضوح برای مخاطبان این سال‌ها به تصویر بکشد.
نزدیک به 10 سال از تولید و پخش اولیه وضعیت سفید می‌گذرد. پخش دوباره آن از آی‌فیلم و استقبال مخاطبان نشان از آن دارد که نعمت‌ا... در تبدیل یک وضعیت جنگی به وضعیتی سفید برای همه نسل‌ها موفق بوده‌است. وی پیش از این هم در مجموعه تلویزیونی «گل من گلی» که سال 76 پخش شد، توانست مخاطب را با خود همراه و یک قصه مقبول ارائه کند. وضعیت سفید قدری متفاوت‌تر از کارهای دیگر نعمت‌ا... است. او در طول این سال‌ها بیشتر در حوزه سینما درخشیده و توانسته آثاری مثل «رگ خواب» را به نمایش بگذارد. به نظر می‌رسد وضعیت سفید آزمون متفاوتی برای نعمت‌ا... بود تا مخاطب تلویزیون را نیز همراه قصه خود کند. پیش از این هم بسیاری از منتقدان درباره سریال وضعیت سفید گفته‌بودند باید با نگاهی جدی به آن توجه شود؛ چرا که آن زاویه دید غالب درباره سریال‌های دهه شصتی از آن کنار رفته و یک رویکرد خلاقانه به تصویر کشیده شده‌است. انگار که نعمت‌ا... بسیاری از شخصیت‌های وضعیت سفید را از زندگی واقعی خود بیرون کشیده‌است. البته بازی چهره‌هایی مثل ابوالفضل پورعرب، افسانه بایگان، شهین تسلیمی، لیندا کیانی، عباس و یونس غزالی هم در این خاطره‌سازی بی‌تاثیر نیست. این سریال هنوز هم برای مخاطب جذاب است و تماشا کردن نشانه‌های نوستالژیک برایش، او را به دهه‌ای می‌برد که یا با آن خاطره دارد یا بسیار از آن شنیده‌است.

سپیده اشرفی - گروه رسانه