«جامجم» از آخرین نظرسنجی مرکز افکارسنجی ایسپا در مورد صداوسیما گزارش میدهد
مخاطب 69.2درصدی ثمره تحو ل رسانه ملی
اززمانی که نشست گزارش عملکرد تلویزیون پیرامون برنامههای نوروز و رمضان و آمارهای مربوط به آن منتشر شد، رسانههای مخالفخوان شروع به تیتر زدن کردند تا هرطور شده ثابت کنند که آمارهای منتشرشده از سوی مقامات رسانهملی واقعیت ندارد! یک رسانه تحلیل کرد و نوشت که آمارهای بالای تکههای پخششده از برنامهها در فضای مجازی، نشاندهنده دور شدن رسانهملی از رسالت خود است و نشان میدهد که این رسانه مخاطبش را تنها در فضای مجازی یافته! رسانه دیگری تیتر زد که این آمار بزرگنمایی است و حقیقت ندارد.
جالب اینجاست که در این میان یک رسانه نوشته بود بهواسطه ضعیفبودن کارنامه عملکرد VODها یا همان شبکه نمایش خانگی، آمار مخاطبان تلویزیون بالا رفته! و به نوعی نفس تازهای به رسانهملی تزریق شده است؛ اما نکته مهم، صحبتهای مطرحشده از سوی یکی از مدیران شبکههای نمایش خانگی است که نشان میدهد وضعیت این تولیدات و روابط آنها بیشتر از چیزی که مخاطبان مطلع باشند آشفته است و تنها یک اظهارنظر باعث شده تا دمل چرکین تولیدات عجیب و نمایش خانگی بیشتر از قبل برای مخاطب سر باز کند.حالا با تازهترین نظرسنجی منتشرشده از سوی مرکز افکارسنجی ایسپا، همه این تحلیلها بر باد رفته و نشان میدهد که مخاطبان تلویزیون واقعی و حتی بیشتر از آمار اعلامشده از سوی مقامات رسانهملی است. آمار منتشرشده از سوی مرکز افکارسنجی ایسپا، از این منظر اهمیت دارد که نه از سوی خود تلویزیون که از سوی یک رسانه مستقل مطرح شده که آمارهایش تاکنون محل استناد بسیاری از تحلیلهاست. این آمار نشان میدهد که 40.8درصد «ایرانیان» شبکه سه را بیشتر از سایر شبکههای تلویزیونی میبینند، 35.2درصد شبکه آیفیلم و 21درصد شبکه یک را تماشا میکنند. میزان تماشای این شبکهها در بین «بینندگان صداوسیما» به ترتیب 58.9درصد شبکه سه، 50.8درصد شبکه آیفیلم و 30.3درصد شبکه یک بوده. همچنین 69.2 درصد «ایرانیان» بیننده برنامههای صداوسیما هستند.
«مردان آهنین» پرمخاطب شد
این نظرسنجی مرکز افکارسنجی دانشجویان ایران (ایسپا) یک طرح نظرسنجی با عنوان «سنجش نگرش مردم در خصوص برنامههای صداوسیما» با تعداد نمونه 1715نفرازشهروندان 15سال به بالای سراسرکشور در «هفته آخر فروردینماه» سالجاری بوده که به شیوه مصاحبه تلفنی انجام شده و نکات مهمی را از مخاطبان تلویزیون روشن میکند. در مدت اخیر مطالبه بسیاری از منتقدان و فعالان رسانه بیان آمار روشن از میزان مخاطبان تلویزیون بود که بارها با حدس و گمان مطرح میشد. بااینحال، حتی زمانی که خود رئیس مرکز تحقیقات صداوسیما آمار را بهصورت شفاف، دقیق و در حضور رسانهها بیان کرد، بازهم این نقدها ادامه یافت. حالا به نظر میرسد که با اعلام آمار از سوی مرکز ایسپا، بتوان تحلیل بهتری روی مخاطبان برنامههای تلویزیون داشت. بخشی از یافتههای ایسپا مربوط به درصد مخاطبان به تفکیک برنامههاست. یافتههای نظرسنجی ایسپا نشان میدهد 9/36درصد از «ایرانیان» برنامه مردانآهنین،34.7درصد برنامه زندگی پس از زندگی، 34.2درصد برنامه محفل، 32.3درصد برنامه شبخوش، 31.8درصد برنامه فوتبال برتر، 29.7درصد برنامه پانتولیگ و 26.5درصد برنامه معرکه، 24.5درصد برنامه مهمونی، 21.3درصد برنامه ماه خدا، 18.8درصد برنامه ماه من، 17.2درصد برنامه ایران دوستداشتنی، 16درصد برنامه پاورقی و 12.1درصد برنامه برمودا را دیدهاند.میزان تماشای این برنامهها در بین «افرادی که تلویزیون تماشا میکنند» 53.3درصد برنامه مردان آهنین، 50.1درصد برنامه زندگی پس از زندگی، 49.4درصد برنامه محفل، 48درصد برنامه شبخوش، 46درصد برنامه فوتبال برتر، 42.9درصد برنامه پانتولیگ و 38.3درصد برنامه معرکه، 35.4درصد برنامه مهمونی، 30.7درصد برنامه ماه خدا، 27.2درصد برنامه ماه من، 24.8درصد برنامه ایران دوستداشتنی، 23.1درصد برنامه پاورقی و 17.5درصد برنامه برمودا بوده است. همچنین 45.4درصد از «ایرانیان» گفتهاند سریال زیرخاکی، 23.2درصد سریال هفت سر اژدها و 20.4درصد سریال رستگاری را دیدهاند. میزان تماشای این سریالهای تلویزیونی در بین «بینندگان تلویزیون» حاکی از این است که 65.5درصد آنها گفتهاند سریال زیرخاکی را دیدهاند. 33.5درصد سریال هفت سر اژدها و 29.4درصد سریال رستگاری را دیدهاند.
رشد مخاطب در دوران افول تلویزیونهای خارجی
نکتهای که در این میان باید به آن اشاره کرد، یکی از جملات رئیس مرکز تحقیقات صداوسیماست که در نشست اخیر گفته بود نباید انتظار مخاطب 80درصدی از رسانه تلویزیون داشت، چراکه در کشورهای دیگر هم این آمار حدود 20 تا 30 درصد است. در همان نشست هم برخی خبرنگاران با واکنشهای کنایهآمیز از این مقایسه گفتند و خواستار توضیح شدند که شاکرینژاد گفته بود: «امروز در عصری هستیم که مخاطب را باید ترکیبی از برادباند و برادکست دانست و از آن گریزی نیست. در حقیقت این عددها در این عصر چیزی شبیه معجزه است. مثلا مرکز تحقیقاتی در آمریکا یا انگلیس که میزان مخاطب را ارائه میکند، بهندرت آمارهایش به 10درصد میرسد؛ بهعنوانمثال، برنامه پرمخاطب 2023 انگلیس، برنامه مربوط به تاجگذاری چارلز بود که 12.5میلیون نفر درمجموع آن را دیده بودند که حدود 18درصد میشود. امروز وقتی با مردم صحبت میکنیم متوجه میشویم مردم در بستر خارج از تلویزیون و بر بسترهای دیگر مصرف رسانهای دارند. در حقیقت باید به یک فناوری برسیم که وقتی درباره میزان مخاطب صحبت میکنیم، هر دو را لحاظ کنیم.» انتشار آمارهای ایسپا در کنار این صحبتهای مطرحشده از سوی شاکرینژاد که حداقل آمار را بیان کرده بود، نشان میدهد که تلویزیون بهعنوان یک رسانه سنتی، هنوز هم مخاطبان خود را دارد و بیان آمار 69.2درصد برای مخاطبان تلویزیون، مهر تاییدی بر درستبودن آماری است که مرکز تحقیقات صداوسیما منتشر کرده بود. البته خود مرکز هم در نشست فوق تاکید کرده بود که حداقل آمار را بیان کرده و حتی میتوان گفت آمار فراتر از این مقدار است. نگاهی به تعداد کلیدواژههای تکرارشده در پیامکهای سامانه 162 هم دال بر این است که مخاطبان تلویزیون به شکل دقیق این رسانه را تماشا کرده و از طریق همین سامانه، نظرات خود را درباره جزئیات این تولیدات بیانمیکنند.
دلیل اهمیت آمار ایسپا
ناگفته پیداست که هر رسانهای برای رسیدن به قله برنامههای خود نیاز به اصلاح و دریافت بازخورد دارد و بهطور قطع برخی تحلیلهای مطرحشده ــ صرفنظر از اهداف پشت آن یا صادقانه بودن یا نبودن نکات ــ میتواند رسانهملی را در جهت بهبود و استمرار جذب مخاطب هدایت کند. کما اینکه دو محور هویتمحوری و عدالتگستری که در اهداف تحولی سازمان صداوسیما قید شده و هر بار در صحبتهای رئیس این سازمان مورد تاکید قرارمیگیرد هم نشان از همین رویکرد ثبت بازخورد دارد. بااینحال، نمیتوان انکار کرد که برخی از این تحلیلها تنها هدف خود را بر نقد غیرعادلانه و یکطرفه علیه رسانهملی گذاشتهاند که در این صورت نمیتوان آن را موثر دانست. آمار69.2درصد مخاطب برای تلویزیون و بیان آن درزمانی که بحثها پیرامون مخاطبان این رسانه بالا گرفته، میتواند فصل تازهای برای ارائه نقدهای درست ومنصفانه و البته نگاه به عملکرد واقعی و مستند رسانهملی باشد.
سپیده اشرفی - گروه رسانه«مردان آهنین» پرمخاطب شد
این نظرسنجی مرکز افکارسنجی دانشجویان ایران (ایسپا) یک طرح نظرسنجی با عنوان «سنجش نگرش مردم در خصوص برنامههای صداوسیما» با تعداد نمونه 1715نفرازشهروندان 15سال به بالای سراسرکشور در «هفته آخر فروردینماه» سالجاری بوده که به شیوه مصاحبه تلفنی انجام شده و نکات مهمی را از مخاطبان تلویزیون روشن میکند. در مدت اخیر مطالبه بسیاری از منتقدان و فعالان رسانه بیان آمار روشن از میزان مخاطبان تلویزیون بود که بارها با حدس و گمان مطرح میشد. بااینحال، حتی زمانی که خود رئیس مرکز تحقیقات صداوسیما آمار را بهصورت شفاف، دقیق و در حضور رسانهها بیان کرد، بازهم این نقدها ادامه یافت. حالا به نظر میرسد که با اعلام آمار از سوی مرکز ایسپا، بتوان تحلیل بهتری روی مخاطبان برنامههای تلویزیون داشت. بخشی از یافتههای ایسپا مربوط به درصد مخاطبان به تفکیک برنامههاست. یافتههای نظرسنجی ایسپا نشان میدهد 9/36درصد از «ایرانیان» برنامه مردانآهنین،34.7درصد برنامه زندگی پس از زندگی، 34.2درصد برنامه محفل، 32.3درصد برنامه شبخوش، 31.8درصد برنامه فوتبال برتر، 29.7درصد برنامه پانتولیگ و 26.5درصد برنامه معرکه، 24.5درصد برنامه مهمونی، 21.3درصد برنامه ماه خدا، 18.8درصد برنامه ماه من، 17.2درصد برنامه ایران دوستداشتنی، 16درصد برنامه پاورقی و 12.1درصد برنامه برمودا را دیدهاند.میزان تماشای این برنامهها در بین «افرادی که تلویزیون تماشا میکنند» 53.3درصد برنامه مردان آهنین، 50.1درصد برنامه زندگی پس از زندگی، 49.4درصد برنامه محفل، 48درصد برنامه شبخوش، 46درصد برنامه فوتبال برتر، 42.9درصد برنامه پانتولیگ و 38.3درصد برنامه معرکه، 35.4درصد برنامه مهمونی، 30.7درصد برنامه ماه خدا، 27.2درصد برنامه ماه من، 24.8درصد برنامه ایران دوستداشتنی، 23.1درصد برنامه پاورقی و 17.5درصد برنامه برمودا بوده است. همچنین 45.4درصد از «ایرانیان» گفتهاند سریال زیرخاکی، 23.2درصد سریال هفت سر اژدها و 20.4درصد سریال رستگاری را دیدهاند. میزان تماشای این سریالهای تلویزیونی در بین «بینندگان تلویزیون» حاکی از این است که 65.5درصد آنها گفتهاند سریال زیرخاکی را دیدهاند. 33.5درصد سریال هفت سر اژدها و 29.4درصد سریال رستگاری را دیدهاند.
رشد مخاطب در دوران افول تلویزیونهای خارجی
نکتهای که در این میان باید به آن اشاره کرد، یکی از جملات رئیس مرکز تحقیقات صداوسیماست که در نشست اخیر گفته بود نباید انتظار مخاطب 80درصدی از رسانه تلویزیون داشت، چراکه در کشورهای دیگر هم این آمار حدود 20 تا 30 درصد است. در همان نشست هم برخی خبرنگاران با واکنشهای کنایهآمیز از این مقایسه گفتند و خواستار توضیح شدند که شاکرینژاد گفته بود: «امروز در عصری هستیم که مخاطب را باید ترکیبی از برادباند و برادکست دانست و از آن گریزی نیست. در حقیقت این عددها در این عصر چیزی شبیه معجزه است. مثلا مرکز تحقیقاتی در آمریکا یا انگلیس که میزان مخاطب را ارائه میکند، بهندرت آمارهایش به 10درصد میرسد؛ بهعنوانمثال، برنامه پرمخاطب 2023 انگلیس، برنامه مربوط به تاجگذاری چارلز بود که 12.5میلیون نفر درمجموع آن را دیده بودند که حدود 18درصد میشود. امروز وقتی با مردم صحبت میکنیم متوجه میشویم مردم در بستر خارج از تلویزیون و بر بسترهای دیگر مصرف رسانهای دارند. در حقیقت باید به یک فناوری برسیم که وقتی درباره میزان مخاطب صحبت میکنیم، هر دو را لحاظ کنیم.» انتشار آمارهای ایسپا در کنار این صحبتهای مطرحشده از سوی شاکرینژاد که حداقل آمار را بیان کرده بود، نشان میدهد که تلویزیون بهعنوان یک رسانه سنتی، هنوز هم مخاطبان خود را دارد و بیان آمار 69.2درصد برای مخاطبان تلویزیون، مهر تاییدی بر درستبودن آماری است که مرکز تحقیقات صداوسیما منتشر کرده بود. البته خود مرکز هم در نشست فوق تاکید کرده بود که حداقل آمار را بیان کرده و حتی میتوان گفت آمار فراتر از این مقدار است. نگاهی به تعداد کلیدواژههای تکرارشده در پیامکهای سامانه 162 هم دال بر این است که مخاطبان تلویزیون به شکل دقیق این رسانه را تماشا کرده و از طریق همین سامانه، نظرات خود را درباره جزئیات این تولیدات بیانمیکنند.
دلیل اهمیت آمار ایسپا
ناگفته پیداست که هر رسانهای برای رسیدن به قله برنامههای خود نیاز به اصلاح و دریافت بازخورد دارد و بهطور قطع برخی تحلیلهای مطرحشده ــ صرفنظر از اهداف پشت آن یا صادقانه بودن یا نبودن نکات ــ میتواند رسانهملی را در جهت بهبود و استمرار جذب مخاطب هدایت کند. کما اینکه دو محور هویتمحوری و عدالتگستری که در اهداف تحولی سازمان صداوسیما قید شده و هر بار در صحبتهای رئیس این سازمان مورد تاکید قرارمیگیرد هم نشان از همین رویکرد ثبت بازخورد دارد. بااینحال، نمیتوان انکار کرد که برخی از این تحلیلها تنها هدف خود را بر نقد غیرعادلانه و یکطرفه علیه رسانهملی گذاشتهاند که در این صورت نمیتوان آن را موثر دانست. آمار69.2درصد مخاطب برای تلویزیون و بیان آن درزمانی که بحثها پیرامون مخاطبان این رسانه بالا گرفته، میتواند فصل تازهای برای ارائه نقدهای درست ومنصفانه و البته نگاه به عملکرد واقعی و مستند رسانهملی باشد.
تیتر خبرها
-
بحران ناتمام تلآویو
-
فرصتهای تهران و اسلامآباد
-
حال خوب کارگر، حال خوب جامعه
-
مخاطب 69.2درصدی ثمره تحو ل رسانه ملی
-
عملیات «وعده صادق» سربلندی جهان اسلام
-
مستاجران ؛بازنده بازی قیمتسازی
-
شوخی داریم، بیاحترامی نه!
-
تقدیر شورایعالی انقلاب فرهنگی از سریال «رستگاری»
-
اعداد نجومی برای سوالفروشی در کنکور
-
خودروسازان؛ متهم ردیف اول ناترازی بنزین
-
المپیک شگفتیها