گفت‌وگو با مجری و تهیه‌کننده برنامه جهان‌آرا که فصل تازه آن مدتی است روی آنتن می‌رود
مطالبه‌گری به افق جهان‌آرا
«جهان‌آرا» یکی از برنامه‌های چالشی و زنده تلویزیون است که سال‌هاست از تولد آن در شبکه افق می‌گذرد و به گفته تهیه‌کننده فصل کنونی آن، سنگ‌بنای برنامه از همان ابتدا براساس مطالبه‌گری و بیان پرسش‌های اساسی مخاطبان از مسوولان و روشنگری درباره اتفاقات روز گذاشته شده است. البته رخدادهایی که بیشتر در بستر سیاسی و اقتصادی کشور می‌افتد و گاهی هم نگاهی به مسائل فرهنگی دارد. این برنامه به تهیه‌کنندگی بهروز یاوری و با اجرای امیرحسین ثابتی و همراهی محمدامین سلیمی پس از مدتی وقفه، بار دیگر از آذر 99 روی آنتن سیما رفت و با تغییراتی که در بخش‌هایی از خود ایجاد کرد، موفق شد نگاه مخاطبان را جلب کند. «جهان‌آرا» هر شنبه و دوشنبه ساعت 22 پخش می‌شود و بازپخش آن ساعت 14 و 30 دقیقه روز بعد روی آنتن می‌رود. در اینجا با یاوری، تهیه‌کننده و ثابتی، مجری اصلی این برنامه گفت‌وگویی داشتیم و از آنها درباره جهت‌گیری‌های «جهان‌آرا» در مسائل کشور و دیگر جزئیات پرسیده‌ایم.
مسیر انتخاب سوژه‌ها
بهروز یاوری حدود 60 قسمتی است که تهیه‌کنندگی برنامه جهان‌آرا را برعهده گرفته است. او درباره این فصل از برنامه و آغاز آن پس از مدتی وقفه می‌گوید: برنامه حدود یک سال پس از حواشی برخی گفت‌وگوها که بعد از شهادت حاج قاسم پخش شد روی آنتن نرفت. از آذر 99 «جهان‌آرا» با فصلی تازه مجدد پخش شد و تا الان ادامه دارد. به گفته تهیه‌کننده، این برنامه یک اتاق فکر متشکل از اساتید دانشگاه، چهره‌های قدیمی رسانه و فعالان فرهنگی دارد که هر هفته گرد هم می‌آیند و درباره انتخاب سوژه گفت‌وگو می‌کنند. یاوری به جام‌جم می‌گوید: ماهیت برنامه چالشی - انتقادی است و ما هم بر این اساس سوژه‌ها را انتخاب می‌کنیم. بعد سراغ انتخاب مهمان برنامه می‌رویم و دنبال کسی می‌گردیم که بتواند سوژه را به درستی انتقال دهد. بخش‌های دیگر برنامه هم به همین ترتیب تدارک دیده می‌شود. به طور کلی برنامه نسبت به مسائل روز واکنش دارد. تم سوژه‌ها بیشتر سیاسی و اقتصادی است؛ گاهی هم سوژه‌های فرهنگی را انتخاب می‌کنیم.
تازگی‌های «جهان‌آرا»
در این سری از برنامه بخشی برای مرور اخبار هفته در نظر گرفته شده است. یاوری دراین باره عنوان می‌کند: با اجرای محمدامین سلیمی، بخش مرور اخبار و اتفاقات هفته را داریم که در این فصل اضافه شده است و ابتدای برنامه پخش می‌شود. ایشان از مجری‌ها و اهالی رسانه است. سال‌هاست سابقه سردبیری خبرگزاری‌های مختلف از جمله خبرگزاری دانشجو را دارند.
او ادامه می‌دهد: در این سری از لحاظ ساختاری یکسری بخش‌ها از جمله مرور اتفاقات خبری روز را اضافه کردیم. در واقع در نظر داشتیم سوژه‌هایی که در حد پرونده اصلی برنامه نیستند، اما اهمیت دارند را در این بخش بررسی کنیم. در این قسمت مجری با کارشناسان و مسوولان ارتباط تلفنی یا اسکایپی هم برقرار می‌کند و واکنش‌شان را نسبت به مسائل جویا می‌شود. مثلا زمان شهادت شهیدفخری‌زاده با همسر شهید رضایی‌نژاد گفت‌وگو داشتیم که بازخورد فراوانی داشت.
سرمایه اجتماعی برنامه
هر برنامه یک ظرفیتی دارد که بخش عمده تصمیم‌گیری برای ادامه حیات آن روی آنتن به همین موضوع بازمی‌گردد. البته می‌توان با نوآوری و تغییرات جهت بهبود و تنوع گام برداشت و به این طریق به عمر یک برنامه افزود. یاوری درباره تعداد قسمت‌های این برنامه و همچنین ظرفیت آن برای ادامه بیان می‌کند: هنوز درباره این‌که برنامه تا کی ادامه خواهد داشت اطلاعی نداریم، اما آمارهایی که از مخاطبان داریم قابل توجه به نظر می‌رسد. آمارهای بازدید «جهان‌آرا» در تلوبیون نسبت به دیگر برنامه‌های گفت‌وگومحور مشابه رتبه اول را دارد. در توییتر چندین توییت، همزمان با روی آنتن بودن برنامه زده می‌شود. اگر هشتگ برنامه را در توییتر جست‌وجو کنید این موارد را خواهید دید. کمتر برنامه‌ای چنین بازخوردهای همزمانی دارد. حتی ما برخی از این موارد را در حین برنامه به دست مجری می‌رسانیم تا مطرح کند. برنامه سرمایه اجتماعی خوبی دارد و این نتیجه زحمات بچه‌هایی است که از فصل یک حضور داشتند. براین اساس، مخاطب انتظار دارد پرسشگری و مطالبه‌گری را متناسب با شرایط ادامه دهیم و همین ما را امیدوار می‌کند. او درباره انتظار مخاطبان برای بیان انتقادهای‌شان از دریچه برنامه و همچنین نزدیک‌شدن آنها به سطح انتظار بینندگان بیان می‌کند: هویت برنامه جهان‌آرا نسبت با نقادی و پرسشگری شکل گرفته است. از سال 96 که این برنامه شروع شده تا به الان هویت خود را حفظ کرده است. اگر بخواهیم دو مولفه برای هویت «جهان‌آرا» تعریف کنیم یکی همین پرسشگری و نقادی است و دیگری این است که ذیل گفتمان انقلاب اسلامی حرف‌هایش را بیان می‌کند. از این تهیه‌کننده درباره دلیل انتخاب نام برنامه می‌پرسیم که پاسخ می‌دهد: نام جهان‌آرا ایهام دارد. یکی اسم شهید بزرگوارمان محمد جهان‌آرا است و دیگری به معنی آرایش جهانی و آرایش شرایط و اتفاقات است. از کسانی که این نام را انتخاب کردند، دلیل را جویا شدم و آنها گفتند که این ایهام مد نظرشان بوده است.
انتقاد برای همه
از یاوری درباره رویکرد انتقادی برنامه و میزان پایبندی‌شان به حفظ بی‌طرفی می‌پرسیم که او پاسخ می‌دهد: قسمت‌های مختلف «جهان‌آرا» نشان می‌دهد که ما با همه گروه‌ها و جناح‌های سیاسی برنامه انتقادی داشتیم. این موضوع را به خصوص می‌شد در ایام انتخابات به وضوح دید که از جریان‌‌های مختلف در برنامه حضور داشتند و با همه آنها به صورت انتقادی برنامه را جلو بردیم که شاید هم به مذاق خیلی‌ها خوش نیامد. سعی داریم سوال‌هایی که محل افکار عمومی است را بپرسیم. ما در این برنامه با مهمانانی چون آقای باهنر که جزو اصولگرایان است تا آقای محسن هاشمی که نزدیک به جریان اصلاح‌طلبان است چالش داشتیم.
بهروز یاوری حدود 60 قسمتی است که تهیه‌کنندگی برنامه جهان‌آرا را برعهده گرفته است. او درباره این فصل از برنامه و آغاز آن پس از مدتی وقفه می‌گوید: برنامه حدود یک سال پس از حواشی برخی گفت‌وگوها که بعد از شهادت حاج قاسم پخش شد روی آنتن نرفت. از آذر 99 «جهان‌آرا» با فصلی تازه مجدد پخش شد و تا الان ادامه دارد. به گفته تهیه‌کننده، این برنامه یک اتاق فکر متشکل از اساتید دانشگاه، چهره‌های قدیمی رسانه و فعالان فرهنگی دارد که هر هفته گرد هم می‌آیند و درباره انتخاب سوژه گفت‌وگو می‌کنند. یاوری به جام‌جم می‌گوید: ماهیت برنامه چالشی - انتقادی است و ما هم بر این اساس سوژه‌ها را انتخاب می‌کنیم. بعد سراغ انتخاب مهمان برنامه می‌رویم و دنبال کسی می‌گردیم که بتواند سوژه را به درستی انتقال دهد. بخش‌های دیگر برنامه هم به همین ترتیب تدارک دیده می‌شود. به طور کلی برنامه نسبت به مسائل روز واکنش دارد. تم سوژه‌ها بیشتر سیاسی و اقتصادی است؛ گاهی هم سوژه‌های فرهنگی را انتخاب می‌کنیم.
تازگی‌های «جهان‌آرا»
در این سری از برنامه بخشی برای مرور اخبار هفته در نظر گرفته شده است. یاوری دراین باره عنوان می‌کند: با اجرای محمدامین سلیمی، بخش مرور اخبار و اتفاقات هفته را داریم که در این فصل اضافه شده است و ابتدای برنامه پخش می‌شود. ایشان از مجری‌ها و اهالی رسانه است. سال‌هاست سابقه سردبیری خبرگزاری‌های مختلف از جمله خبرگزاری دانشجو را دارند.
او ادامه می‌دهد: در این سری از لحاظ ساختاری یکسری بخش‌ها از جمله مرور اتفاقات خبری روز را اضافه کردیم. در واقع در نظر داشتیم سوژه‌هایی که در حد پرونده اصلی برنامه نیستند، اما اهمیت دارند را در این بخش بررسی کنیم. در این قسمت مجری با کارشناسان و مسوولان ارتباط تلفنی یا اسکایپی هم برقرار می‌کند و واکنش‌شان را نسبت به مسائل جویا می‌شود. مثلا زمان شهادت شهیدفخری‌زاده با همسر شهید رضایی‌نژاد گفت‌وگو داشتیم که بازخورد فراوانی داشت.
سرمایه اجتماعی برنامه
هر برنامه یک ظرفیتی دارد که بخش عمده تصمیم‌گیری برای ادامه حیات آن روی آنتن به همین موضوع بازمی‌گردد. البته می‌توان با نوآوری و تغییرات جهت بهبود و تنوع گام برداشت و به این طریق به عمر یک برنامه افزود. یاوری درباره تعداد قسمت‌های این برنامه و همچنین ظرفیت آن برای ادامه بیان می‌کند: هنوز درباره این‌که برنامه تا کی ادامه خواهد داشت اطلاعی نداریم، اما آمارهایی که از مخاطبان داریم قابل توجه به نظر می‌رسد. آمارهای بازدید «جهان‌آرا» در تلوبیون نسبت به دیگر برنامه‌های گفت‌وگومحور مشابه رتبه اول را دارد. در توییتر چندین توییت، همزمان با روی آنتن بودن برنامه زده می‌شود. اگر هشتگ برنامه را در توییتر جست‌وجو کنید این موارد را خواهید دید. کمتر برنامه‌ای چنین بازخوردهای همزمانی دارد. حتی ما برخی از این موارد را در حین برنامه به دست مجری می‌رسانیم تا مطرح کند. برنامه سرمایه اجتماعی خوبی دارد و این نتیجه زحمات بچه‌هایی است که از فصل یک حضور داشتند. براین اساس، مخاطب انتظار دارد پرسشگری و مطالبه‌گری را متناسب با شرایط ادامه دهیم و همین ما را امیدوار می‌کند. او درباره انتظار مخاطبان برای بیان انتقادهای‌شان از دریچه برنامه و همچنین نزدیک‌شدن آنها به سطح انتظار بینندگان بیان می‌کند: هویت برنامه جهان‌آرا نسبت با نقادی و پرسشگری شکل گرفته است. از سال 96 که این برنامه شروع شده تا به الان هویت خود را حفظ کرده است. اگر بخواهیم دو مولفه برای هویت «جهان‌آرا» تعریف کنیم یکی همین پرسشگری و نقادی است و دیگری این است که ذیل گفتمان انقلاب اسلامی حرف‌هایش را بیان می‌کند. از این تهیه‌کننده درباره دلیل انتخاب نام برنامه می‌پرسیم که پاسخ می‌دهد: نام جهان‌آرا ایهام دارد. یکی اسم شهید بزرگوارمان محمد جهان‌آرا است و دیگری به معنی آرایش جهانی و آرایش شرایط و اتفاقات است. از کسانی که این نام را انتخاب کردند، دلیل را جویا شدم و آنها گفتند که این ایهام مد نظرشان بوده است.
انتقاد برای همه
از یاوری درباره رویکرد انتقادی برنامه و میزان پایبندی‌شان به حفظ بی‌طرفی می‌پرسیم که او پاسخ می‌دهد: قسمت‌های مختلف «جهان‌آرا» نشان می‌دهد که ما با همه گروه‌ها و جناح‌های سیاسی برنامه انتقادی داشتیم. این موضوع را به خصوص می‌شد در ایام انتخابات به وضوح دید که از جریان‌‌های مختلف در برنامه حضور داشتند و با همه آنها به صورت انتقادی برنامه را جلو بردیم که شاید هم به مذاق خیلی‌ها خوش نیامد. سعی داریم سوال‌هایی که محل افکار عمومی است را بپرسیم. ما در این برنامه با مهمانانی چون آقای باهنر که جزو اصولگرایان است تا آقای محسن هاشمی که نزدیک به جریان اصلاح‌طلبان است چالش داشتیم.
