امکان تشخیص آلزایمر با اسکن ساده مغز

امکان تشخیص آلزایمر با اسکن ساده مغز

در سال‌های اخیر با پیشرفت هوش مصنوعی و فناوری یادگیری ماشین مسیر درمان بیماری‌ها نیز وارد مرحله نوینی شده است.

به‌تازگی محققان با استفاده از فناوری یادگیری ماشین، سراغ آن دسته از ویژگی‌های ساختاری مغز رفته‌اند که ارتباطی با آلزایمر ندارند. به‌گفته این محققان، با این تکنیک ساده می‌توان آلزایمر را - که گاهی تشخیص آن بسیار سخت می‌شود - در مراحل اولیه ابتلا شناسایی کرد. هنوز برای آلزایمر درمانی وجود ندارد اما تشخیص زودهنگام این بیماری به فرد فرصت مدیریت بهتر علائم و برنامه‌ریزی برای آینده را می‌دهد و پزشک و اطرافیان او مؤثرتر می‌توانند از او حمایت کنند. 
همچنین توانایی تشخیص سریع این بیماری در مراحل اولیه، به محققان کمک می‌کند آن بخش از تغییرات در مغز را که منجر به آلزایمر می‌شود، بهتر شناخته و درمان‌های جدیدی ایجاد کنند و به بوته آزمایش بگذارند.
اهمیت این دستاورد برای مبتلایان به آلزایمر
بیماری آلزایمر رایج‌ترین نوع زوال عقل است که بیش از نیم میلیون نفر را در بریتانیا به خود گرفتار کرده است. با این‌که این بیماری، افراد ۶۵ سال به بالا را هدف قرار می‌دهد، احتمال ابتلای افراد کمتر از این سن هم وجود دارد.
شایع‌ترین علائم زوال عقل از دست دادن حافظه و بروز اشکال در تفکر، حل مساله و زبان است. پزشکان در حال حاضر برای تشخیص بیماری آلزایمر یک‌سری آزمایش‌ها، از جمله تست‌های حافظه، شناختی و همچنین اسکن‌های مغزی را انجام می‌دهند. از اسکن برای بررسی ذخایر پروتئین در مغز و احتمال کوچک شدن هیپوکامپ - که مرکز یادگیری و حافظه در مغز است - استفاده می‌شود. انجام این آزمایش‌ها معمولا چند هفته طول می‌کشد اما در تکنیک جدید تشخیص آلزایمر، فقط به یکی از آزمایش‌ها و آن هم اسکن مغز با استفاده از تصویربرداری تشدید مغناطیسی (ام‌آرآی) با دستگاه استاندارد 1.5 تسلا نیاز است که در بیشتر بیمارستان‌ها یافت می‌شود.
محققان در این پژوهش از الگوریتم ویژه طبقه‌بندی تومورهای سرطانی برای بررسی مغز استفاده کردند. آنها مغز را به ۱۱۵منطقه تقسیم و ۶۶۰ویژگی گوناگون مغز، مانند اندازه، شکل و بافت را ارزیابی کردند. سپس به الگوریتم، نحوه شناسایی هر نوع تغییر در این ویژگی‌ها را یاد دادند تا در نهایت بتوانند وجود بیماری آلزایمر را بادقت پیش‌بینی کنند.  همچنین با استفاده از روش مطالعاتی «ابتکار تصویربرداری از بیماری آلزایمر، ADNI ۴۰۰»بیمار دارای مشکلات زوال عقل آزمایش کردند. در این روش، چند منطقه به‌طور همزمان مورد بررسی قرار می‌گیرند. 
افراد داوطلب در آزمایش به چند گروه افراد مبتلا به آلزایمر در مراحل اولیه و پیشرفته، بیماران مبتلا به مشکلات عصب‌شناختی مانند زوال عقل پیشانی‌گیجگاهی و بیماری پارکینسون و همچنین گروه کنترل از افراد سالم دسته‌بندی شدند.  محققان همچنین این تکنیک را روی ۸۰ بیماری آزمایش کردند که برای انجام آزمایش‌های تشخیصی آلزایمر و دیگر زوال عقل در بیمارستان بستری شده بودند. 
بررسی‌ها نشان داده است در ۹۸درصد موارد، تکنیک استفاده از سیستم یادگیری ماشین بر اساس اسکن ام‌آرآی می‌تواند به‌تنهایی وجود یا نبود بیماری آلزایمر را با دقت پیش‌بینی کند. این روش حتی توانست مراحل اولیه یا بعدی بیماری آلزایمر را در ۷۹درصد بیماران با دقت نسبتا بالایی تشخیص دهد. به گفته این محققان، روش آنها در حال حاضر در نبود روش‌های تشخیصی ساده دیگر می‌تواند گامی مهم رو به جلو برای تشخیص زودهنگام بیماری آلزایمر باشد.

منبع: medicalxpress
نادیا زکالوند - گروه دانش و سلامت