مقایسه آمار منتشر شده توسط موسسه خانه کتاب و ادبیات
بهارِ مولفان ایرانی
قطعا از بهار سال گذشته تا بهار امسال پیش آمده برای خرید یک کتاب در حوزه تخصصی مثل دین یا علوماجتماعی سری به کتابفروشیها یا انتشارات زده باشید و از اختلاف قیمتها یا زیاد شدن ترجمه نیز در این بین غر ریزی هم زده باشید. اعداد و ارقام منتشر شده از سوی موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران درخصوص ارقام نشر کتاب به ظاهر برخلاف مشاهدات میدانی موردی ماست و طبق این آمار و البته مقایسه بهار 1400 با بهار 1401 در این گزارش جامجم اغلب حوزهها؛ عناوین تالیف شده یک سر و گردن بیشتر است و ترجمهها کمتر.برای مثال طبق مقایسه آمار منتشر شده خانه کتاب و ادبیات ایران توسط جامجم؛ بهار سال گذشته 1759 و 532 عنوان ترجمه در حوزه علوم اجتماعی داشتهایم. همچنین بهار امسال 2490 عنوان کتاب تالیفی و 781 عنوان ترجمه در این حوزه داشتهایم. این تنها یک نمونه از یکی از حوزههای تخصصی کتاب و بیشتر بودن عناوین تالیف شده است. در حوزه دین نیز معادله به همین شکل است و باز هم بیشتر عناوین منتشر شده در بهار 1400 و 1401 نیز تالیفی است. اما آنچه ارقام منتشر شده نشر در حوزه دین را جالب توجه میکند پیشتازی نسبی سایر استانها نسبت به تهران آن هم به شکل محسوس در انتشار عناوین حوزه دین است. سال گذشته 1336 عنوان بهطور مجموع در حوزه دین چاپ شده که از این رقم 679عنوان از انتشارات غیرتهرانی و 657 عنوان از نشرهای تهرانی چاپ شده است.
نکته حائز اهمیت دیگر افزایش محسوس شمارگان کل، همزمان با افزایش میانگین قیمت کتابهاست و این یعنی با وجود بالا رفتن قیمت کتاب اما مردم ما همچنان کتابباز و کتابدوست هستند. هرچند میانگین قیمت سال گذشته در حوزه ادبیات 436هزارو312 ریال بود اما در عوض شمارگان کتابهای منتشر شده این حوزه در بهار پارسال دو میلیون و 754هزارو521کتاب بود. در بین آمار سال گذشته در حوزه کودک و نوجوان، بالا بودن رقم عناوین تجدید چاپ نسبت به چاپ اولیها؛ کمی توی ذوق میزند و حتی تا حدودی هم مسألهمحور میشود. تمام عناوین حوزه کودک و نوجوان در بهار سال گذشته 2591 مورد میشده که 1182 عنوان چاپ اول و 1409 عنوان نیز تجدید چاپ بوده است. این رقم یعنی رقم عناوین تجدید چاپ در حوزه کودک و نوجوان در مقایسه با بهار امسال تا حدودی رقمی قابلقبولی است و اختلاف آن حدود 300 مورد است اما امسال به شکل واضحی تعداد عناوین تجدید چاپ بیشتر شده و ما شاهد 2293 عنوان تجدید چاپ و تنها 1825 عنوان کتاب چاپ اول هستیم.
زینب مرزوقی - گروه فرهنگ و هنر