هوش حیات وحش

هوش حیات وحش

هر یک از جانداران این کره خاکی دارای توانایی‌های منحصر به فردی هستند که آنها را از سایر گونه‌ها متمایز می‌کند. برخی از این توانمندی‌ها آنچنان عجیب است که سبب شگفتی باهوش‌ترین گونه یعنی انسان‌ها می‌شود.

باید توجه داشت که بسیاری از این توانمندی‌ها برخاسته از طبیعت این جانداران است و به صورت ژنتیکی از نسلی به نسل بعدی منتقل می‌شود. اما برخی دیگر از توانمندی‌ها به هوش هیجانی و قدرت مغز آنها مرتبط است. به عنوان مثال همه ما می‌دانیم که سگ‌ها چقدر باهوش هستند. سگ‌ها علاوه بر خدمات‌رسانی به افرادی که دارای انواع چالش‌های فیزیکی و عاطفی هستند، می‌توانند برای تشخیص مواد مخدر، مواد منفجره و حتی سرطان آموزش ببینند. از دیگر حیواناتی که به دلیل هوش و ذکاوت خود مورد توجه قرار گرفته‌اند، می‌توان به خوک و اختاپوس اشاره کرد.
شامپانزه‌ها که تقریبا در 99 درصد از DNA با ما مشترک هستند، نزدیک‌ترین گونه زنده به انسان‌ها هستند. اگرچه ما مغزهای بزرگ‌تری داریم، اما مغز شامپانزه و انسان از نظر ساختار و عملکرد مشابه هم هستند. شامپانزه‌ها می‌توانند درگیر افکار انتزاعی و منطقی باشند. استفاده شامپانزه از ابزار گسترده و پیشرفته است. آنها از چوب و علف برای حفاری موریانه‌ها استفاده می‌کنند و در صورت تهدید، سنگ‌ها و شاخه‌ها را پرتاب می‌کنند. شامپانزه‌ها در برخی احساسات مشابه انسان‌ها هستند که شامل شادی، شفقت، همدلی، غم و اضطراب است. آنها همچنین می‌توانند مهارت‌های حل مساله پیشرفته، مانند عبور از جاده در صورت ایمن‌بودن، فرار از تله‌های سیمی و یورش به محصولات از مزارع را داشته باشند. در اینجا به چهار حیوان دیگر که جزو باهوش‌ترین حیوانات جهان به حساب می‌آیند، پرداخته می‌شود:

کلاغ‌ 
مغز کلاغ‌ها ممکن است کوچک باشد، اما بسیار قدرتمند است. مغز کلاغ نورون‌های بسیار فشرده‌ای دارد که به طور موثر عمل می‌کنند. در حالی که ارزیابی و پردازش مشکلات معمولا در قشر مغز رخ می‌دهد، اما در مورد کلاغ‌ها کمی متفاوت است. آنها قشر مغز ندارند، بنابراین تفکر آنها در پالیوم اتفاق می‌افتد؛ لایه ضخیم ماده خاکستری که سطح بالایی مخ را می‌پوشاند. کلاغ‌ها توانایی استفاده از چوب را به عنوان نیزه و ابزار قلاب‌دار برای حفاری حشرات نشان داده‌اند. هوش آنها به تفکرات عالی مانند برنامه‌ریزی گسترش می‌یابد. وقتی غذا دارند، اگر فکر ‌کنند توسط حیوان دیگری تحت نظر هستند وانمود می‌کنند که آن را پنهان کرده‌اند و واقعا آن را در پرهای خود پنهان می‌کنند. آنها آجیل‌ها را روی جاده می‌ریزند تا ماشین‌ها در حین رانندگی آنها را باز ‌کنند.

فیل
استفاده از ابزارها نشانگر هوش در میان حیوانات است و فیل‌ها کاربران ابزارهای پیچیده هستند. استفاده آنها از شاخه‌ها برای اهداف مختلف، چشمگیر است که شامل خاراندن پشت، استفاده به عنوان سلاح در هنگام تهدید و از بین‌بردن حشرات می‌شود. آنها همچنین برای مدت طولانی شاخه‌ها را حمل می‌کنند تا بعدا در صورت نیاز از آنها استفاده کنند. فیل‌ها از تمام حواس پنجگانه برای تعامل با یکدیگر استفاده می‌کنند. فیل‌ها که به خاطر حافظه باورنکردنی‌شان شناخته می‌شوند، خانواده، دوستان و دشمنان را برای سال‌ها به یاد می‌آورند و می‌توانند منابع آب و غذا را برای مدت طولانی به خاطر بسپارند. فیل‌ها تفکر پیشرفته‌ای در رابطه با درک زبان انسان دارند و می‌توانند بین زبان‌های مختلف تمایز قائل شوند، صدای زن و مرد را دریابند و زبان تهدید را تشخیص دهند.

موش‌ 
 موش‌ها قادر به تصمیم‌گیری بر اساس اطلاعات و آگاهی از یک موقعیت خاص هستند. آنها همچنین از فرآیندهای ذهنی خود آگاه هستند، مفهومی پیشرفته که به عنوان فراشناخت شناخته می‌شود. محققان نشان دادند که موش‌ها اغلب وقتی جواب را نمی‌دانستند از انجام آزمایش امتناع می‌کردند. همچنین می‌توان آنها را آموزش داد تا به نام خود پاسخ دهند، در پیچ و خم مسابقه دهند، دراز بکشند، غلت بزنند و موارد دیگر. موش‌ها حیواناتی بسیار اجتماعی هستند که به خوبی به مهربانی صاحبان‌شان پاسخ می‌دهند. اما آنها همچنین به همراهی موش‌های دیگر نیاز دارند و با استفاده از صداهای با فرکانس بالا با یکدیگر ارتباط برقرار می‌کنند. در حالی که برای انسان قابل شنیدن نیست، موش‌های دیگر پاسخ می‌دهند. موش‌ها نسبت به یکدیگر احساس همدلی قوی نشان می‌دهند.

دلفین‌ 
 نسبت مغز به بدن دلفین‌ها بعد از انسان در رتبه دوم قرار دارد. ردیاب آوایی، آنها را قادر می‌سازد تا از پژواک برای برقراری ارتباط با یکدیگر از طریق صداهایی به نام تریل، جیغ و سوت استفاده کنند. یکی دیگر از عملکردهای پژواک، توانایی جهت‌یابی و شکار، حتی در آب تاریک است. نیروی دریایی آمریکا به دلیل توانایی‌های خارق‌العاده دلفین‌ها در مکان‌یابی در زیر آب، از آنها برای جست‌وجوی مین‌ها و اتصال مواد منفجره یا دستگاه‌های شنود به کشتی‌های دشمن استفاده می‌کند که البته فعالان حقوق حیوانات با این عمل مخالف هستند. راه‌های دیگر نشان‌دادن هوش آنها از طریق بازی‌های پیچیده، استفاده از ابزار، شکار مشارکتی، خودآگاهی و مشارکت آنها در شبکه‌های اجتماعی پیچیده است. دلفین‌ها ظرفیت حافظه‌ای برای به خاطرسپردن و شناسایی یکدیگر را به مدت 20 سال دارند.