یکی از شاخص‌های مهم برای بررسی وضعیت توسعه درکشور، میزان طرح‌های عمرانی است؛ به عبارت دیگر طرح‌های عمرانی نبض اقتصاد جامعه است که با ایجاد زیرساخت شرایط را برای جذب سرمایه دولتی و خصوصی فراهم می‌کند. طی دهه‌های گذشته طرح‌های عمرانی فراوانی کلنگ‌زنی شد که این اقدامات امیدهای زیادی را درخصوص نوسازی کشور به‌وجود آورد اما خروجی این طرح‌ها چندان خوشایند نبوده و باید اذعان کرد که عمده این طرح‌ها بیشتر جنبه تبلیغاتی داشته و توجهی به نحوه تامین منابع مالی آن نشده است. سازمان برنامه‌و‌بودجه سال گذشته در گزارشی اعلام کرد میانگین اجرای طرح‌های عمرانی به ۱۷‌سال رسیده و حتی در صورت تامین منابع مالی اتمام این طرح‌ها به 28‌سال زمان نیاز دارد.
آمار سازمان برنامه‌و‌بودجه نشان می‌دهد علاوه بر تزریق قطره‌چکانی منابع مالی مورد نیاز، به‌دلیل ماهیت دولتی بودن این طرح‌ها روند تکمیل کردن این طرح بسیار طولانی است. مهدی جمالی‌نژاد، معاون وزیر کشور از وجود 80‌هزار پروژه نیمه‌تمام در کشور خبر داد و گفت: تکمیل این میزان از طرح‌های نیمه‌تمام بجا مانده از قبل، مبلغ قابل‌توجهی را می‌طلبد و همه همت و تلاش دولت تکمیل این طرح‌های نیمه‌تمام است. سازمان برنامه‌وبودجه در آخرین برآورده خود اعلام کرده در صورتی که هیچ طرح جدیدی کلنگ‌زنی نشود برای اتمام طرح‌های نیمه‌تمام در سال جاری نیاز به 1272هزار میلیارد تومان است این رقم در سال 99 حدود 401‌هزار میلیارد تومان بود که به‌دلیل کاهش ارزش ریال و نرخ تورم افزایش سه برابری داشته است و قطعا با توجه به روند تورمی کشور این رقم در سال‌های آتی افزایش خواهد یافت.

 تحریم مانع عمران
 با افزایش تحریم‌های ظالمانه میزان درآمدهای نفتی کشور در سال‌های اخیر به‌شدت کاهش یافت، با کاهش درآمدهای دولتی معمولا سهم طرح‌های عمرانی به‌شدت کاهش خواهد یافت. دهه 90 را می‌توان بدترین دوران برای بخش عمران و صنعت کشور خواند، چرا که در این دوره تخصیص‌نیافتن بودجه کافی به این بخش‌ها به‌خصوص بودجه عمرانی سبب انباشت حجم زیادی بدهی دولت به پیمانکاران شد که در نهایت هزینه آن بر دوش مردم و دولت جدید آوار شد. در دولت گذشته، طی دو سال 1398 و 1394، رشد سالانه پرداخت‌های عمرانی منفی شده بود. متوسط سالانه پرداخت‌های عمرانی دولت گذشته 41.4هزار میلیارد تومان و مجموع هشت سال آن دولت، 331‌هزار میلیارد تومان بود. البته با تغییر رویکرد دولت سیزدهم در حوزه توسعه زیرساخت‌های کشور و همچنین توجه به بخش تولید و خدمات در کشور شاهد رشد 94.2درصدی پرداخت‌های عمرانی در یک‌سال نسبت به سال قبل بودیم که رقم بی‌‌سابقه‌ای است. همچنین در طول دو دهه اخیر هیچ‌گاه معادل 100‌درصد پیش‌بینی بودجه عمرانی، پرداخت نشده اما در سال 1401 معادل 105.2درصد بودجه مصوب عمرانی، از محل خزانه‌داری کل کشور، توانست این مهم را محقق کند.
   
افزایش 26‌درصدی بودجه عمرانی
دولت سیزدهم برای تسریع در اجرای طرح‌های عمرانی بودجه عمرانی در سال جاری را با افزایش 26‌درصدی به 367 هزار و 920 میلیارد تومان رساند که با توجه به انباشت طرح‌های نیمه‌‌تمام چندان رقم معقولی به نظر نمی‌رسد، البته با توجه به محدودیت منابع دولتی می‌توان با اولویت‌بندی طرح‌هایی که درصد پیشرفت آنها بالای 60‌درصد است، تکمیل آنها را در اولویت قرار داد. 
   
مولدسازی در راستای عمران
طرح مولدسازی با هدف تبدیل به احسن دارایی‌ها کشور در دستور‌کار قرار گرفته است، اعتبارات حاصل از فروش دارایی‌های مازاد می‌تواند در طرح‌های عمرانی و توسعه‌ای کشور و تکمیل پروژه‌های نیمه‌تمام دستگاه‌های اجرایی هزینه شود. در همین خصوص سید‌احسان خاندوزی، وزیر اقتصاد می‌گوید: «مولدسازی دارایی‌های دولت یکی از راهبردهای اصلی در دو سال آینده است که پیشروی پروژه‌های عمرانی را نشان خواهد داد. وزیر اقتصاد معتقد است از طریق مصوبه سران قوا مسأله تبدیل اموال مازاد به اموال مولد سرعت می‌گیرد و مسیر ناامید‌کننده سنوات قبل از طریق شفافیت قابل تغییر است.

برآورد بودجه مورد نیاز  برای اتمام طرح‌های نیمه‌تمام 

1395  
268 هزار و 728 میلیارد تومان

1396  
290 هزار و 360 هزار تومان

1397  
307هزار771 میلیاردتومان

1398  
375 هزار 992 میلیارد تومان

1399  
409هزار و866 میلیاردتومان

1400  
700هزار و 401 میلیارد تومان

1401  
836 هزار و 931 میلیاردتومان

1402  
هزار  و272 هزار و 282 میلیارد تومان