ناآگاهی، بلای جنگل‌های ایران
یادداشت: علی عباس‌نژاد فرمانده یگان حفاظت سازمان جنگل‌ها
برای دریافت آنچه بر سر جنگل‌های ایران در حال وقوع است مثل هر پدیده دیگری باید نسبت به علت آن آگاه شویم. در فصل گرما به دلیل رشد علف‌ها در مراتع و رویشگاه‌ها و پوشش جنگلی آمادگی لازم برای ایجاد حریق وجود دارد و ما به عنوان استفاده‌کننده از این محیط با ورود به عرصه‌های جنگلی به شکل قانونی منع شده‌ایم از این‌که در این محیط آتش روشن کنیم.
وقتی از قانون حرف می‌زنیم به این مفهوم است که این کار جرم بوده و بدیهی است که تخطی از آن مجازاتی در پی دارد. این باور که عرصه‌های جنگلی جزئی از اراضی ملی و به مفهومی دیگر سرمایه ملی خود ماست هنوز میان شهروندان نهادینه نشده و اگر بعد از هر آتش‌سوزی در عرصه‌های جنگلی داد و فغان از کمبود امکانات و نیروی انسانی سر می‌دهیم باید در این نکته هم دقیق شویم که پیش از رسیدن به وضعیت مهار آتش به پیشگیری از وقوع آن بیندیشیم.
در دو ماه گذشته شاهد 300فقره آتش‌سوزی بودیم که دلیل بیشتر آنها عامل انسانی بوده است. پس به این نتیجه می‌رسیم که موضوع بی‌مبالاتی و بی‌مسوولیتی برخی از شهروندان نکته مهم‌تری از کمبود احتمالی امکانات در این حوزه است.
تجربه نشان داده است حتی جرم‌انگاری و برخوردهای قانونی هم قدرت بازدارندگی از جرم آنچنانی نداشته بنابراین تنها راه در این میان آگاهی‌بخشی به عموم شهروندان است. ما سال گذشته حدود 12 بازداشتی در این حوزه داشتیم اما از حجم این بی‌مسوولیتی‌ها کاسته نشده و واقعیت این است که این بازداشت‌ها حتی موجب ارعاب افراد برای عدم تکرار این اتفاق هم نشده است.
این ماجرا حتی به نامه‌نگاری به دادستان هم کشیده و درخواست شده که برخوردها با این افراد جدی‌تر باشد تا بازدارندگی جرم را
ایجاد کند.
منشاء این ناآگاهی‌ها لزوما از بی‌مسوولیتی احتمالی افراد نیست و در برخی موارد خصومت‌های شخصی و سوءاستفاده‌های تصرفی اراضی هم باعث آتش‌سوزی عرصه‌های جنگلی شده است. درست است که امکانات ما در این حوزه اندک است اما این‌که همه بار تقصیرات را پای عدم امکانات بدانیم بی‌انصافی است.
در جریان 300مورد آتش‌سوزی که در دو ماه اخیر اتفاق افتاده در 20مورد نیاز به بالگرد داشتیم. از تاثیر بالگرد در اطفای حریق نمی‌توان گذشت و لزوم آن همواره در بسیاری از مناطق صعب‌العبور احساس می‌شود اما این‌که سهم 90درصدی بی‌مبالاتی‌ها در ایجاد حریق در جنگل را به نداشتن امکانات و بالگرد در این حوزه گره بزنیم به نوعی حقیقت را نادیده گرفته‌ایم.
