خدمات رویان برای حفظ باروری
مشكل فرزندآوری فقط به ناباروری ختم نمی‌شود؛ گاهی افرادی كه قدرت باروری كافی برای فرزندآوری را دارند، در برخی شرایط به دلیل مشكلاتی نظیر بیماری‌های صعب‌العلاج یا به تأخیر‌افتادن زمان ازدواج ممكن است توان باروری خود را از دست بدهند. دكتر وثوق در رابطه با اقدامات شكل‌گرفته در مركز درمان ناباروری پژوهشگاه رویان برای حفظ توان باروری افراد به جام‌جم می‌گوید: «حفظ باروری در دو دسته از افراد نیاز به توجه دارد. در دسته اول افرادی قرار دارند كه به بیماری‌های صعب‌العلاج مبتلا شده‌اند و روند درمان بیماری می‌تواند بر توان باروری فرد اثرگذار باشد؛ مانند افرادی كه به بیماری‌هایی مانند سرطان، بیماری‌های خود ایمنی و... در سنین باروری مبتلا می‌شوند. تمام تلاش ما درخصوص این افراد این است كه این فرهنگ در جامعه ایجاد شود كه در صورت بروز چنین بیماری‌هایی، پیش از این كه توان باروری فرد آسیب ببیند، قدرت باروری فرد از طریق ذخیره سلول‌های زایا (تخمك در خانم‌ها و اسپرم در آقایان) حفظ شود.»
وی می‌افزاید: «در حال حاضر این امكان از طریق بانك تخمك و بانك اسپرم در مجموعه رویان فراهم شده كه افراد پیش از آغاز درمان‌هایی كه ممكن است بر باروری‌شان اثر منفی داشته باشد، به این مراكز مراجعه کرده و سلول‌های‌شان را ذخیره كنند تا پس از پایان دوره درمانی بتوانند از سلول‌های زایای خودشان برای باروری استفاده كنند. در حال حاضر تعداد زیادی از افراد توانسته‌اند با این خدمات پس از بهبود از بیماری، صاحب فرزند شوند. متأسفانه این موضوع نیز با وجود اهمیت بسیار زیادی كه دارد، تحت پوشش بیمه قرار ندارد.»
معاون درمان و خدمات تخصصی پژوهشگاه رویان با اشاره به دسته دوم از این افراد تصریح می‌كند: «بخش دیگری از این خدمات، درخصوص افرادی است كه در سنین بالا هنوز موفق به ازدواج نشده‌اند و نگرانی دارند كه زمانی كه ازدواج كنند، سن باروری را از دست داده باشند و امكان فرزندآوری نداشته باشند. در این مورد نیز كه بیشتر خانم‌ها را شامل می‌شود، افراد می‌توانند با مراجعه به بانك تخمك و مشاوره، در صورتی كه شرایط ذخیره‌سازی تخمك را داشته باشند، از خدمات انجماد اجتماعی برای پیشگیری از مشكلات اجتماعی استفاده كنند.»
دكتر وثوق درخصوص امكان استفاده از این خدمات برای زوج‌هایی كه شرایط فرزندآوری را ندارند و ممكن است با تعویق فرزندآوری با مشكلات باروری روبه‌رو شوند، توضیح می‌دهد: «ما از این موضوع حمایت نمی‌كنیم. زیرا ارائه چنین خدماتی به‌زوج‌ها، خود عامل تشویق‌كننده به تعویق‌انداختن فرزندآوری است. اقدام به فرزندآوری در سنین بالا در شرایط كه افراد ازدواج كرده‌اند و امكان باروری در سن مناسب و كم‌خطر را دارند، می‌تواند میزان بروز بارداری‌های پرخطر در جامعه و مشكلات ناشی از آن مانند فشار خون و دیابت بارداری، آسیب‌های جنینی و... را افزایش دهد. مگر این‌كه زوج واقعا مشكلی داشته و به هیچ‌عنوان امكان فرزندآوری را نداشته باشند كه در این‌صورت، با تأیید كمیسیون پزشكی مجوز اقدام برای ذخیره‌سازی سلول‌های جنسی را دریافت می‌كنند.»
وی درخصوص روش تأیید افراد دارای صلاحیت برای انجماد سلول‌های جنسی توضیح می‌دهد: «به طور كلی پیش از هر اقدامی برای ذخیره‌سازی و انجماد سلول‌های جنسی، مراحل متعددی شامل مشاوره‌های مددكاری، روانپزشكی و بررسی‌های پزشكی انجام می‌شود تا از آن برای افرادی استفاده شود كه با این روش مشكلی از آنها حل می‌شود. رویكرد ما در این زمینه
به‌هیچ عنوان این نیست كه به دلیل درآمدزایی مالی از هر فردی كه داوطلب بود، نمونه دریافت كنیم. بلكه باید مطمئن شویم این راهكار می‌تواند در حد استاندارد جهانی در برطرف كردن مشكل فرد مؤثر باشد و بعدا می‌تواند از این سلول‌ها استفاده كند.»
دكتر وثوق در پاسخ به پرسش جام‌جم در مورد سن مراجعه افراد برای استفاده از خدمات انجماد سلول‌های جنسی تصریح می‌كند: «بهترین سن باروری برای خانم‌ها 18 تا 35 سال ذكر می‌شود؛ البته ما در رویان افراد را به شرطی كه در آزمایش‌ها قدرت باروری آنها مناسب ارزیابی شود تا سن زیر 43 سال نیز پذیرش می‌كنیم. درخصوص آقایان البته خیلی فاكتور سن در میزان قدرت باروری اثرگذار نیست.»
وی می‌افزاید: «در حال حاضر این امكان از طریق بانك تخمك و بانك اسپرم در مجموعه رویان فراهم شده كه افراد پیش از آغاز درمان‌هایی كه ممكن است بر باروری‌شان اثر منفی داشته باشد، به این مراكز مراجعه کرده و سلول‌های‌شان را ذخیره كنند تا پس از پایان دوره درمانی بتوانند از سلول‌های زایای خودشان برای باروری استفاده كنند. در حال حاضر تعداد زیادی از افراد توانسته‌اند با این خدمات پس از بهبود از بیماری، صاحب فرزند شوند. متأسفانه این موضوع نیز با وجود اهمیت بسیار زیادی كه دارد، تحت پوشش بیمه قرار ندارد.»
معاون درمان و خدمات تخصصی پژوهشگاه رویان با اشاره به دسته دوم از این افراد تصریح می‌كند: «بخش دیگری از این خدمات، درخصوص افرادی است كه در سنین بالا هنوز موفق به ازدواج نشده‌اند و نگرانی دارند كه زمانی كه ازدواج كنند، سن باروری را از دست داده باشند و امكان فرزندآوری نداشته باشند. در این مورد نیز كه بیشتر خانم‌ها را شامل می‌شود، افراد می‌توانند با مراجعه به بانك تخمك و مشاوره، در صورتی كه شرایط ذخیره‌سازی تخمك را داشته باشند، از خدمات انجماد اجتماعی برای پیشگیری از مشكلات اجتماعی استفاده كنند.»
دكتر وثوق درخصوص امكان استفاده از این خدمات برای زوج‌هایی كه شرایط فرزندآوری را ندارند و ممكن است با تعویق فرزندآوری با مشكلات باروری روبه‌رو شوند، توضیح می‌دهد: «ما از این موضوع حمایت نمی‌كنیم. زیرا ارائه چنین خدماتی به‌زوج‌ها، خود عامل تشویق‌كننده به تعویق‌انداختن فرزندآوری است. اقدام به فرزندآوری در سنین بالا در شرایط كه افراد ازدواج كرده‌اند و امكان باروری در سن مناسب و كم‌خطر را دارند، می‌تواند میزان بروز بارداری‌های پرخطر در جامعه و مشكلات ناشی از آن مانند فشار خون و دیابت بارداری، آسیب‌های جنینی و... را افزایش دهد. مگر این‌كه زوج واقعا مشكلی داشته و به هیچ‌عنوان امكان فرزندآوری را نداشته باشند كه در این‌صورت، با تأیید كمیسیون پزشكی مجوز اقدام برای ذخیره‌سازی سلول‌های جنسی را دریافت می‌كنند.»
وی درخصوص روش تأیید افراد دارای صلاحیت برای انجماد سلول‌های جنسی توضیح می‌دهد: «به طور كلی پیش از هر اقدامی برای ذخیره‌سازی و انجماد سلول‌های جنسی، مراحل متعددی شامل مشاوره‌های مددكاری، روانپزشكی و بررسی‌های پزشكی انجام می‌شود تا از آن برای افرادی استفاده شود كه با این روش مشكلی از آنها حل می‌شود. رویكرد ما در این زمینه
به‌هیچ عنوان این نیست كه به دلیل درآمدزایی مالی از هر فردی كه داوطلب بود، نمونه دریافت كنیم. بلكه باید مطمئن شویم این راهكار می‌تواند در حد استاندارد جهانی در برطرف كردن مشكل فرد مؤثر باشد و بعدا می‌تواند از این سلول‌ها استفاده كند.»
دكتر وثوق در پاسخ به پرسش جام‌جم در مورد سن مراجعه افراد برای استفاده از خدمات انجماد سلول‌های جنسی تصریح می‌كند: «بهترین سن باروری برای خانم‌ها 18 تا 35 سال ذكر می‌شود؛ البته ما در رویان افراد را به شرطی كه در آزمایش‌ها قدرت باروری آنها مناسب ارزیابی شود تا سن زیر 43 سال نیز پذیرش می‌كنیم. درخصوص آقایان البته خیلی فاكتور سن در میزان قدرت باروری اثرگذار نیست.»
