استفاده از ظرفیت‌هایی که به وجود آمده‌است

استفاده از ظرفیت‌هایی که به وجود آمده‌است

وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی این روزها همزمان دو پروژه را در حوزه کتاب و نشر، پیش می‌برد. در اولین پروژه، نمایشگاه مجازی کتاب تهران پس از برگزاری نخستین دوره که با توفیق نسبی همراه بود و برگزاری چند نمایشگاه در استان‌های کشور از جمله اصفهان و آذربایجان‌غربی؛ برگزاری دومین جشنواره کتاب‌مجازی تهران در راه است. گفته می‌شود این نمایشگاه در ماه آینده برگزار خواهدشد و تدارکات جدی این امر با نشستی که اخیرا علی رمضانی، رئیس دومین نمایشگاه مجازی کتاب تهران و مدیرعامل خانه کتاب و ادبیات ایران با رمضانعلی سبحانی‌فر، معاون وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات و مدیرعامل شرکت ملی پست جمهوری اسلامی ایران و معاونان دو مجموعه برگزار کرده‌اند، انجام شده‌است.
مشکلات بخش ارسال محموله‌ها و افزایش حجم کار شرکت‌پست در نمایشگاه قبلی ، این بیم را ایجاد کرده‌بود که شرکت پست از مشارکت در برگزاری این دوره از نمایشگاه شانه خالی کند. اما خبرهایی منتشر شده حکایت از آن دارد در این جلسه هماهنگی مقرر شده‌است در ایام برگزاری نمایشگاه، برای بسته‌هایی که نشان دومین نمایشگاه‌ مجازی کتاب تهران روی آنها حک شده‌است، خدمات و شرایط ویژه پستی تعلق بگیرد.
اما در دومین پروژه که مهم و اساسی‌تر است، وزارت ارشاد خود را برای برگزاری دوباره نمایشگاه به صورت حضوری آماده می‌کند. این اتفاق اگرچه هنوز با اما و اگرهای فراوانی همراه است و منوط به وضعیت بیماری کرونا در زمان احتمالی برگزاری نمایشگاه حضوری یعنی بهار 1401 است، در صورت برگزاری مهم‌ترین رویدادی است که در حوزه چاپ و نشر از دو سال پیش به این سو رخ می دهد.
نمایشگاه کتاب تهران همواره دو بحث جدی را به همراه داشته‌است. نخستین بحث درباره محل برگزاری نمایشگاه است و همیشه این ضعف که نمایشگاهی با این سابقه و اهمیت که از نظر حجم بازدید در دنیا همتا ندارد، چرا نتوانسته‌است مکان مشخصی برای برگزاری خود داشته‌باشد، به چشم آمده‌است. به نظر می‌رسد وزارت ارشاد سعی دارد با زمان زیادی که در برابر خود تا برگزاری نمایشگاه حضوری کتاب تهران دارد، به دور از شتاب‌زدگی یک تصمیم جدی و اساسی بگیرد و در این باره یک‌بار برای همیشه به محل مناسبی برای برگزاری نمایشگاه برسد.
به نظر می‌رسد از میان مکان‌های موجود یعنی مصلای تهران، نمایشگاه بین‌المللی تهران و مجموعه نمایشگاهی شهر آفتاب،  گزینه آخری شانس بیشتری برای برگزاری مهم‌ترین رویداد فرهنگی پایتخت را داشته‌باشد. مسؤولان این مجموعه قول‌های فراوانی درخصوص برگزاری درست و بی‌دغدغه نمایشگاه داده‌اند و به نظر می رسد تجربه ناکام برگزاری نمایشگاه در این مجموعه در سال‌های گذشته، تکرار نشود.
از طرف دیگر بحث نمایشگاه یا فروشگاه بودن نمایشگاه‌تهران نیز به عنوان یک نقطه‌ضعف مهم برای این رویداد فرهنگی همواره مطرح بوده‌است. واقعیت این است که نمایشگاه کتاب تهران در شکل فعلی برگزاری آن، یک نمایشگاه کتاب به معنای درست و استاندارد آن نیست بلکه یک فروشگاه بزرگ کتاب است که در آن فروش حرف اول را می‌زند. تجربه برگزاری نمایشگاه‌های مجازی و تلفیق این تجربه با نمایشگاه حضوری می‌تواند این آسیب را به حداقل برساند. به عبارت دیگر جنبه فروشگاهی نمایشگاه را می‌توان به بخش‌مجازی محول کرد و از فرصت نمایشگاه حضوری برای برگزاری نشست‌های تخصصی، ایجاد فرصت برای بازاریابی داخلی و خارجی و رفع مشکلات حوزه چاپ کشور بهره برد.