تعارض منافع و انفعال آموزش و پرورش

تعارض منافع و انفعال آموزش و پرورش

از‭ ‬همین‭ ‬ابتدای‭ ‬کار‭ ‬بهتر‭ ‬است‭ ‬حساب‭ ‬مدارس‭ ‬غیردولتی‭ ‬را‭ ‬از‭ ‬هم‭ ‬جدا‭ ‬کنیم‭ ‬و‭ ‬قانونمندها‭ ‬و‭ ‬مشکل‌دارها‭ ‬را‭ ‬از‭ ‬طایفه‌ای‭ ‬که‭ ‬در‭ ‬نظام‭ ‬تعلیم‭ ‬و‭ ‬تربیت‭ ‬حکمرانی‭ ‬می‌کنند،‭ ‬جدا‭ ‬کنیم‭ ‬تا‭ ‬سپس‭ ‬با‭ ‬خیال‭ ‬راحت‭ ‬وارد‭ ‬بحث‌های‭ ‬بعدی‭ ‬شویم‭. ‬همین‭ ‬دیروز‭ ‬که‭ ‬ما‭ ‬رقم‌های‭ ‬عجیب‭ ‬و‭ ‬غریب‭ ‬دریافتی‭ ‬در‭ ‬برخی‭ ‬پیش‌ثبت‌نام‌ها‭ ‬را‭ ‬دنبال‭ ‬می‌کردیم‭ ‬با‭ ‬مؤسس‭ ‬و‭ ‬مدیر‭ ‬یکی‭ ‬از‭ ‬این‭ ‬مدارس‭ ‬در‭ ‬یکی‭ ‬از‭ ‬شهرهای‭ ‬غربی‭ ‬کشور‭ ‬نیز‭ ‬صحبت‭ ‬کردیم‭ ‬که‭ ‬می‌گفت‭ ‬سال‭ ‬پیش‭ ‬شهریه‌شان‭ ‬سه‭ ‬میلیون‭ ‬و‭ ‬800‭ ‬هزار‭ ‬تومان‭ ‬یعنی‭ ‬همان‭ ‬مبلغ‭ ‬مصوب‭ ‬بود‭ ‬که‭ ‬خیلی‭ ‬از‭ ‬خانواده‌ها‭ ‬چون‭ ‬نداشتند‭ ‬آن‭ ‬را‭ ‬به‭ ‬صورت‭ ‬اقساط‭ ‬بلندمدت‭ ‬پرداختند‭.‬

پس‭ ‬منظور‭ ‬این‭ ‬گزارش‭ ‬همه‭ ‬غیردولتی‌ها‭ ‬نیست‭ ‬و‭ ‬مرز‭ ‬میان‭ ‬آنها‭ ‬و‭ ‬دیگران‭ ‬در‭ ‬ذهن‭ ‬و‭ ‬نوشته‭ ‬ما‭ ‬کاملا‭ ‬روشن‭ ‬است‭. ‬در‭ ‬واقع‭ ‬درباره‭ ‬مدارسی‭ ‬می‌گوییم‭ ‬که‭ ‬همیشه‭ ‬مصداق‭ ‬بارز‭ ‬تعارض‭ ‬منافع‭ ‬بوده‌اند‭ ‬و‭ ‬آدم‌های‭ ‬مسؤولیت‭ ‬دار‭ ‬و‭ ‬دانه‌درشت‭ ‬اداره‌شان‭ ‬کرده‌اند‭ ‬برای‭ ‬همین‭ ‬هرچه‭ ‬خواسته‌اند‭ ‬،کرده‌اند‭ ‬و‭ ‬بازهم‭ ‬می‌کنند‭.‬

از‭ ‬ابراهیم‭ ‬سحرخیز،‌‭ ‬معاون‭ ‬پیشین‭ ‬وزیر‭ ‬آموزش‭ ‬و‭ ‬پرورش‭ ‬پرسیدیم‭ ‬چه‭ ‬شده‭ ‬که‭ ‬این‭ ‬مدارس‭ ‬هرچه‭ ‬می‌خواهند‭ ‬می‌کنند‭ ‬و‭ ‬کسی‭ ‬هم‭ ‬جلودارشان‭ ‬نیست‭ ‬که‭ ‬او‭ ‬گفت‭: ‬علتش‭ ‬زور‭ ‬زیاد‭ ‬این‭ ‬مدارس‭ ‬است‭ ‬که‭ ‬گردانندگان‭ ‬آنها‭ ‬یا‭ ‬در‭ ‬شورای‭ ‬عالی‭ ‬آموزش‭ ‬و‭ ‬پرورش‭ ‬یا‭ ‬در‭ ‬لایه‌های‭ ‬ستادی‭ ‬وزارتخانه‭  ‬یا‭ ‬در‭ ‬کانون‌های‭ ‬حساس‭ ‬تصمیم‌گیری‭ ‬کشور‭ ‬هستند‭  ‬و‭ ‬به‭ ‬حدی‭ ‬قدرت‭ ‬دارند‭ ‬که‭ ‬نه‭ ‬بازرسی‭ ‬آموزش‭ ‬و‭ ‬پرورش‭ ‬و‭ ‬نه‭ ‬حتی‭ ‬شخص‭ ‬وزیر‭ ‬نمی‌توانند‭ ‬با‭ ‬آنها‭ ‬برخورد‭ ‬کنند‭. ‬سحرخیز‭ ‬می‌گوید،‭ ‬شنیده‭ ‬است‭ ‬حتی‭ ‬یکی‭ ‬از‭ ‬این‭ ‬مدارس‭ ‬حاضر‭ ‬نشده‭ ‬وزیرآموزش‭ ‬و‭ ‬پرورش‭ ‬را‭ ‬داخل‭ ‬ساختمان‭ ‬راه‭ ‬دهد‭ ‬که‭ ‬به‭ ‬این‭ ‬ترتیب‭ ‬واضح‭ ‬است‭ ‬از‭ ‬ناظر‭ ‬و‭ ‬بازرس‭ ‬تا‭ ‬چه‭ ‬اندازه‭ ‬کار‭ ‬برمی‌آید‭.‬

درباره‭ ‬این‭ ‬موضوع‭ ‬با‭ ‬محمدرضا‭ ‬نیک‭ ‬نژاد،‭ ‬کارشناس‭ ‬مسائل‭ ‬آموزش‭ ‬و‭ ‬پرورش‭ ‬گفت‌وگو‭ ‬کردیم‭ ‬که‭ ‬او‭ ‬نیز‭ ‬دست‭ ‬روی‭ ‬تعارض‭ ‬منافع‭ ‬گذاشت‭ ‬و‭ ‬گفت‭ ‬مدارس‭ ‬غیردولتی‭ ‬خاص‭ ‬متعلق‭ ‬به‭ ‬افراد‭ ‬دارای‭ ‬قدرت‭ ‬و‭ ‬نفوذ‭ ‬چه‭ ‬در‭ ‬داخل‭ ‬آموزش‭ ‬و‭ ‬پرورش‭ ‬و‭ ‬چه‭ ‬در‭ ‬خارج‭ ‬از‭ ‬آن‭ ‬است‭ ‬پس‭ ‬یا‭ ‬نمی‌توان‭ ‬با‭ ‬آنها‭ ‬برخورد‭ ‬کرد‭ ‬یا‭ ‬اگر‭ ‬به‭ ‬سبب‭ ‬فشار‭ ‬رسانه‌ای‭ ‬و‭ ‬افکارعمومی‭ ‬برخوردی‭ ‬صورت‭ ‬بگیرد،‭ ‬کار‭ ‬یا‭ ‬به‭ ‬انتها‭ ‬نمی‌رسد‭ ‬یا‭ ‬برخوردی‭ ‬که‭ ‬شایسته‭ ‬است،‭ ‬انجام‭ ‬نمی‌شود‭. ‬برخی‭ ‬از‭ ‬این‭ ‬مدارس‭ ‬نیز‭ ‬برای‭ ‬این‭ ‬که‭ ‬کارشان‭ ‬را‭ ‬به‭ ‬ظاهر‭ ‬قانونی‭ ‬جلوه‭ ‬دهند،‭ ‬طبق‭ ‬شهریه‌های‭ ‬مصوب‭ ‬پیش‭ ‬می‌روند‭ ‬اما‭ ‬در‭ ‬طول‭ ‬سال‭ ‬با‭ ‬برخی‭ ‬برنامه‌ها،‌‭ ‬خدمات‭ ‬و‭ ‬کلاس‌های‭ ‬خاص‭ ‬عملا‭ ‬شهریه‌های‭ ‬مصوب‭ ‬را‭ ‬دور‭ ‬می‌زنند‭ ‬و‭ ‬اهداف‭ ‬خود‭ ‬را‭ ‬دنبال‭ ‬می‌کنند‭.‬

ما‭ ‬در‭ ‬این‭ ‬باره‭ ‬با‭ ‬سعید‭ ‬صالح،‌‭ ‬مدیرکل‭ ‬مدارس‭ ‬و‭ ‬مراکزغیردولتی‭ ‬آموزش‭ ‬و‭ ‬پرورش‭ ‬گفت‌وگو‭ ‬کردیم‭ ‬و‭ ‬پاسخ‭ ‬همانی‭ ‬بود‭ ‬که‭ ‬همواره‭ ‬در‭ ‬ادوار‭ ‬گذشته‭ ‬و‭ ‬در‭ ‬حین‭ ‬نگارش‭ ‬چنین‭ ‬گزارش‌ها‭ ‬و‭ ‬سوت‌زنی‭ ‬چنین‭ ‬تخلفاتی‭ ‬بیان‭ ‬می‌شود‭. ‬او‭ ‬به‭ ‬جام‌جم‭ ‬توضیح‭ ‬داد‭: ‬ثبت‭ ‬نام‭ ‬و‭ ‬پیش‭ ‬ثبت‌نام،‭ ‬تابع‭ ‬ضوابطی‭ ‬است‭ ‬که‭ ‬شورای‭ ‬سیاست‌گذاری،‭ ‬برنامه‭ ‬ریزی‭ ‬و‭ ‬نظارت‭ ‬مرکزی‭ ‬مشخص‭ ‬می‌کند‭. ‬مطابق‭ ‬این‭ ‬ضوابط،‌‭ ‬پیش‌‭ ‬ثبت‌نام‭ ‬منعی‭ ‬ندارد‭ ‬و‭ ‬میزان‭ ‬پیش‭ ‬پرداخت‭ ‬و‭ ‬چگونگی‭ ‬پرداخت‌ها‭ ‬براساس‭ ‬توافق‭ ‬اولیا‭ ‬و‭ ‬مؤسسان‭ ‬مدارس‭ ‬غیردولتی‭ ‬تعیین‭ ‬می‌شود‭ ‬اما‭ ‬تا‭ ‬زمان‭ ‬ابلاغ‭ ‬رسمی‭ ‬شهریه‌ها،‭ ‬ملاک‭ ‬دریافتی‌ها‭ ‬شهریه‭ ‬سال‭ ‬قبل‭ ‬است‭ ‬که‭ ‬باید‭ ‬به‭ ‬صورت‭ ‬علی‭ ‬الحساب‭ ‬دریافت‭ ‬و‭ ‬پس‭ ‬از‭ ‬تعیین‭ ‬شهریه‌های‭ ‬قطعی،‭ ‬قراردادها‭ ‬نهایی‭ ‬شود‭.‬

این‭ ‬جملات‭ ‬گرچه‭ ‬گزارش‭ ‬امروز‭ ‬ما‭ ‬را‭ ‬کامل‭ ‬می‌کند‭ ‬ولی‭ ‬تا‭ ‬وقتی‭ ‬چالش‭ ‬تعارض‭ ‬منافع‭ ‬و‭ ‬منفعت‌های‭ ‬شخصی‭ ‬در‭ ‬میان‭ ‬است‭ ‬هیچ‭ ‬تاثیری‭ ‬بر‭ ‬رفتار‭ ‬و‭ ‬عملکرد‭ ‬مدارس‭ ‬غیردولتی‭ ‬خاص‭ ‬ندارد‭.‬