یک‌چهارم اقتصاد دنیا در اختیار بریکسی‌ها

گزارش «جام‌جم» از سهم کشورهای قدرتمند نوظهور در اقتصاد بین‌الملل

یک‌چهارم اقتصاد دنیا در اختیار بریکسی‌ها

بریکس، گروهی متشکل از پنج کشور است که بیش از یک دهه پیش برای توسعه اقتصادی و سیاسی تاسیس شد. در آن زمان کسی تاسیس این گروه را مهم نخواند و پس از گذشت یک دهه مشخص شد اقتصاد این کشورها با عضویت در این گروه رشد داشته است. حالا این گروه چه تاثیری در اقتصاد ایران دارد؟ نگاهی به روند تجارت گروه بریکس با ایران نشان می‌دهد بیشترین تجارت ما با همین کشورهاست و چین و هند اکثر مراودات اقتصادی را با کشورمان دارند. هفته گذشته هم رئیس‌جمهور ایران رسما به مراسم بریکس دعوت شد تا سخنرانی کند. از سوی دیگر باید توجه داشت این گروه با قدرت‌های غربی درباره پرونده هسته‌ای ایران رایزنی داشتند. حالا روزنامه جام‌جم گزارشی تهیه کرده که گروه بریکس کجای اقتصاد جهانی ایستاده و چرا همکاری با این کشورها اهمیت دارد؟

سهم پنج کشور عضو گروه بریکس از اقتصاد جهانی از زمان تاسیس این گروه در سال ۲۰۰۹ تا سال ۲۰۲۰ بیش از ۸ درصد افزایش یافته است. بر‌اساس آمار بانک جهانی از تولید ناخالص داخلی کشورها به قیمت‌های جاری، در سال ۲۰۰۹ که گروه اقتصادهای نوظهور جهان متشکل از برزیل، روسیه، هند، چین و سپس آفریقای جنوبی، تشکیل شد و نام بریکس به‌خود گرفت، سهم این پنج کشور از تولید ناخالص داخلی جهانی 15.9درصد بود. در سال ۲۰۰۹ مجموع تولید ناخالص داخلی برزیل، روسیه، هند، چین و آفریقای‌جنوبی ۹۶۶۲ میلیارد دلار بود که در سال۲۰۲۰ به 20هزار و 646 میلیارد دلار رسید. به‌ این ترتیب، با همکاری‌های این پنج کشور در مسائل کلان اقتصادی جهان، به‌تدریج سهم آنها از اقتصاد دنیا افزایش یافت و در سال ۲۰۲۰ به 24.4درصد رسید. از سوی دیگر صندوق بین‌المللی پول نیز پیش‌بینی کرده که سهم گروه بریکس از اقتصاد جهانی در سال‌های آینده همچنان افزایشی خواهد بود و در سال ۲۰۲۷ به 28.9درصد خواهد رسید.
کشورهای عضو بریکس، 40درصد منابع مالی جهان، 25درصد تجارت خارجی و 25درصد تولید ناخالص ملی دارند. این موضوع در کنار نیروی انسانی که در این کشورها هستند و حدود نیمی از جمعیت جهان را تشکیل می‌دهند، می‌تواند یک مزیت محسوب شود. کشور آمریکا از ابتدای تاسیس این گروه رایزنی کرد تا منحل شود اما اکنون یک‌چهارم تجارت جهانی در اختیار این گروه قرار دارد. همچنین این گروه در آستانه تشکیل بانک و پول جدیدی به نام بریکسو است تا بتواند از سلطه دلار در مبادلات جهانی بکاهد.

اهداف اقتصادی و سیاسی اعضای بریکس برای تاسیس این گروه

چین
چین، دومین قدرت اقتصادی جهان با درنظر گرفتن مدیریت‌های قبلی آمریکا و اروپا بر روند توسعه خود اکنون در این اتحادیه، به‌دنبال شرکای جدید برای خود است؛ لذا چین با کشورها تعاملاتی داشته و توانسته توسعه بیشتری پیدا و رشد خود را تسریع دهد و به بازارهای جدیدی دست یابد و شرکای جدیدی در صحنه بین‌المللی داشته باشد.
روسیه
با توجه به این‌که فروپاشی شوروی به‌دلیل اقتصاد ورشکسته و فاسد در دوران رژیم شوروی سابق بوده، بسیاری از سیاستگذاران اقتصادی پس از آن دچار سردرگمی شدند و روسیه بدترین وضعیت اقتصادی را تجربه کرد. به همین دلیل با تشکیل سازمان بریکس و عضویت پنج قطبی کشورها، روسیه جان تازه‌ای گرفت و توانست این مشکلات را  کنار  بگذارد.
هندوستان
هند با ایجاد اتحادی در بین پنج کشور با تبادل تجربیات، توانسته به نتایج و پیشرفت خوبی برسد و اکنون به‌عنوان یک قطب فناوری اقتصادی جهان در حال قدرت گرفتن است. هند در این زمینه به‌نوعی با عضویت در بریکس به‌دنبال انتقال فناوری‌های مورد نیازش از طریق ارتباط نزدیک به دیگر اعضا بوده که تاکنون در این زمینه بسیار موفق عمل کرده است.
برزیل
برزیل تا 30 سال پیش یکی از بدهکارترین کشورهای جهان بود اما اکنون برزیل قدرت ششم اقتصاد جهان است. این امتیاز باعث شده برزیل برای دستیابی به دستاوردهای بیشتر اقتصادی و توسعه در گروه بریکس عضو شده و با روابط گسترده اقتصادی خود با چین و روسیه، بازاری برای محصولات خود داخل گروه ایجاد کرده که دیگر کشورها را نیز پوشش می‌دهد.
 آفریقای‌جنوبی
این کشور به‌دنبال توسعه‌یافتگی است و در شرایط فعلی سعی دارد در راستای منافع ملی، تولید ناخالص داخلی و رشد اقتصادی خود را توسعه داده و در صحنه بین‌المللی حضور داشته‌باشد. آفریقای‌جنوبی آخرین عضو بریکس است. یعنی با توجه به موفقیت کشورهای بریکس، آفریقای‌جنوبی نیز مایل به عضویت در این گروه بوده است.

محمدحسین علی‌اکبری - گروه اقتصاد