فراخوان نامگذاری برای سیاراتی که جیمز وب کشف میکند
دوست دارید چه صدایش کنید؟
شاید شما هم با شنیدن نام برخی اجرام فضایی مثل سیارات، ستارهها و سحابیها تعجب کرده باشید و با خودتان بگویید این دیگر چه نامی است، بیشتر شبیه یک کد مخفی است تا نام ستاره و سیاره! اتحادیه بینالمللی نجوم(IAU) به مناسبت دهمین سالگرد تأسیس دفتر توسعه خود، مسابقهای را برای نامگذاری ۲۰ سامانه فراخورشیدی برگزار میکند که تلسکوپ فضایی جیمزوب رصد خواهد کرد، تا از مردم علاقهمند برای انتخاب نامهای جذاب کمک بگیرد.
مشارکتدادن مردم در پروژههای علمی بزرگ و مهم دنیا همیشه میتواند به توجه بیشتر آنها به علم و دستاوردهایش منجر شود و این یکی از اهداف اتحادیه بینالمللی نجوم است تا افراد، خودشان را در تصمیمگیریها و فرآیندهای علمی دنیا موثر بدانند.در این مسابقه که با عنوان 2022NameExoWorlds برگزار میشود قرار است برای 20 سیاره فراخورشیدی به همراه ستارههای میزبانشان اسم انتخاب شود. برای آنکه این کار نوعی مشارکت عمومی و فعالیت گروهی را در جمع علاقهمندان نجوم سراسر دنیا ایجاد کند، اتحادیه بینالمللی در نظر داشته گروهی متشکل از دانشآموزان و معلمان، علاقهمندان به نجوم، ستارهشناسان آماتور و منجمان حرفهای در آن سهیم شوند. ابتدا در جلسات ایدههای متنوع ارائه و سپس نامهای انتخابی به همراه پیشینه فرهنگیشان پیشنهاد شود. پیشنهادهای نهایی باید بهصورت مکتوب و ویدئویی برای اتحادیه ارسال شود تا به مرحله داوری راه پیدا کند.
در جریان داوری، این اسامی طی دو مرحله مورد بررسی قرار میگیرند. ابتدا یک هیات انتخابی درون هر کشور پیشنهادهای ارائهشده را بازبینی و یک نامزد و دو نام پشتیبان انتخاب میکنند و در مرحله بعدی، کمیته انتخاب نهایی، نامهای رسیده از هر کشور را ارزیابی و یکی از آنها را بهصورت تصادفی انتخاب میکند.
این مسابقه جنبه مهم دیگری هم دارد و آن بهاشتراکگذاشتن قصهها و اسطورههای کشورها برای علم است. فرهنگی که با نامی جذاب در دنیای علم دوباره دیده میشود و ممکن است بهانهای شود برای آشنایی مردم سراسر دنیا با قهرمانها و مفاهیم مهم آن کشور. پیش از این هم پویش ستاره - سیاره در سال 1398/ 2019 از سوی اتحادیه بینالمللی نجوم و با همکاری کشورهای مختلف برگزار شد که در آن کشور ایران از بین 519 جفت نام پیشنهادی برای سیاره و ستاره مادر، نام «کاوه» و «کاویان» را ارائه کرد. در میان نامهای برگزیده در مرحله اول نامهایی همچون «رستم» و «سهراب»، «شیرین» و «فرهاد»، «رودابه» و «رستم»، «آذر» و «یلدا» و «افروز» و «آرام» به چشممیخوردند.
در جریان داوری، این اسامی طی دو مرحله مورد بررسی قرار میگیرند. ابتدا یک هیات انتخابی درون هر کشور پیشنهادهای ارائهشده را بازبینی و یک نامزد و دو نام پشتیبان انتخاب میکنند و در مرحله بعدی، کمیته انتخاب نهایی، نامهای رسیده از هر کشور را ارزیابی و یکی از آنها را بهصورت تصادفی انتخاب میکند.
این مسابقه جنبه مهم دیگری هم دارد و آن بهاشتراکگذاشتن قصهها و اسطورههای کشورها برای علم است. فرهنگی که با نامی جذاب در دنیای علم دوباره دیده میشود و ممکن است بهانهای شود برای آشنایی مردم سراسر دنیا با قهرمانها و مفاهیم مهم آن کشور. پیش از این هم پویش ستاره - سیاره در سال 1398/ 2019 از سوی اتحادیه بینالمللی نجوم و با همکاری کشورهای مختلف برگزار شد که در آن کشور ایران از بین 519 جفت نام پیشنهادی برای سیاره و ستاره مادر، نام «کاوه» و «کاویان» را ارائه کرد. در میان نامهای برگزیده در مرحله اول نامهایی همچون «رستم» و «سهراب»، «شیرین» و «فرهاد»، «رودابه» و «رستم»، «آذر» و «یلدا» و «افروز» و «آرام» به چشممیخوردند.