تحریک رشد موها با تغییرات ژنی
مانند تمام قسمتهای بدن، با افزایش سن، سلولهای بنیادی فولیکول مو هم رفتهرفته سفتتر شده و رویش مو سختتر میشود. با افزایش سن، تقریبا همه افراد درجاتی از ریزش مو را تجربه میکنند. در واقع این موضوع فقط آقایان را درگیر نمیکند بلکه هم آقایان و هم خانمها بهدلایل مختلفی ازجمله ویژگیهای ارثی، اختلالات هورمونی و تیروئیدی و کمبودهای تغذیهای موهای خود را از دست میدهند.
فولیکولهای مو دارای مخزنی از سلولهای بنیادی بالغ در نزدیکی ریشه مو هستند. این سلولهای بنیادی به بازسازی سلولهای اپیدرمی (پوست) و ساختار فولیکولهای مو و غدد تولیدکننده چربی (سبوم) کمک میکنند. سلولهای بنیادی فولیکولی میتوانند در مخزنشان باقی بمانند و خود را بازسازی و به سمت پایین فولیکول حرکت کنند و به سلولهای پیشساز جوانه مو تبدیل شوند که در ادامه به فولیکول مو و ساقه مو متمایز شوند. گروهی از محققان دانشگاه نورثوسترن، ایلینویز، برای بررسی نقش سلولهای بنیادی در ریزش موها، ابتدا در تحقیقات خود از موشها استفاده کردند تا مشخص کنند که این موجودات در سطح سلولی، سلولهای بنیادی فولیکول مو (HFSCs) و سلولهای زایای مو چه سازوکاری دارند. مشخص شد که سلولهای بنیادی فولیکول مو در مقایسه با سلولهای پیشساز جوانه مو که نسبتا نرم و از نظر مکانیکی پویا بودند، سفتی بیشتری داشتند.
سپس تعیین کردند که آیا رفتار سلولها با بیان ژن مرتبط است یا خیر و دریافتند که یک میکروآرانای خاص، به نام miR-205، به میزان زیادی در سلولهای بنیادی جوانه مو و پوست تولید میشود. میکروآرانایها، مولکولهای آرانای کوچک، تکرشتهای و غیرکدکننده هستند (یعنی برخلاف امآرانایها که این روزها نامشان را بهدلیل استفاده در واکسنهای جدید زیاد شنیدهایم مسئول تولید پروتئین نیستند) که نقش مهمی در تنظیم بیان ژنها ایفا میکنند؛ یعنی اینکه آیا یک ژن خاص در یک زمان خاص پروتئین خود را بیش از حد، کم یا مقدار مناسبی تولید کند.
پس از تحریک ژنتیکی سلولهای بنیادی موشها برای تولید miR-205 بیشتر، سلولهای زایای موی نرمتر فعالتر شدند و بهسرعت برای شروع بازسازی فولیکولهای مو بسیج شدند و رشد مو را در موشهای جوان و پیر تقویت کردند.
رویی یی، پژوهشگر مسئول این مطالعه گفت: «آنها در 10 روز شروع به رویش مو کردند. این اتفاق به خاطر تولید سلولهای بنیادی جدید نیست. بلکه ما سلولهای بنیادی موجود را برای رشد مو تحریک میکنیم. در بسیاری از مواقع ما هنوز سلولهای بنیادی داریم اما ممکن است نتوانند مو تولید کنند.»
اکنون که آنها ثابت کردهاند که میتوان رشد مو را تحریک کرد، محققان قصد دارند تحقیقات خود را گسترش دهند. یی در اینخصوص میگوید: «مطالعه ما امکان تحریک رشد مو را با تنظیم مکانیک سلولی نشان میدهد. بهدلیل ظرفیت انتقال میکروآرانای با نانوذرات بهطور مستقیم به پوست، در ادامه آزمایش خواهیم کرد که آیا miR-205 بهصورت موضعی میتواند رشد مو را ابتدا در موش تحریک کند یا خیر. در صورت موفقیتآمیز بودن، آزمایشهایی را برای بررسی اینکه آیا این میکروآرانای میتواند بهطور بالقوه رشد مو را در انسان افزایش دهد، طراحی خواهیم کرد.»
فراز سهیلیآزاد | گروه دانش و سلامتسپس تعیین کردند که آیا رفتار سلولها با بیان ژن مرتبط است یا خیر و دریافتند که یک میکروآرانای خاص، به نام miR-205، به میزان زیادی در سلولهای بنیادی جوانه مو و پوست تولید میشود. میکروآرانایها، مولکولهای آرانای کوچک، تکرشتهای و غیرکدکننده هستند (یعنی برخلاف امآرانایها که این روزها نامشان را بهدلیل استفاده در واکسنهای جدید زیاد شنیدهایم مسئول تولید پروتئین نیستند) که نقش مهمی در تنظیم بیان ژنها ایفا میکنند؛ یعنی اینکه آیا یک ژن خاص در یک زمان خاص پروتئین خود را بیش از حد، کم یا مقدار مناسبی تولید کند.
پس از تحریک ژنتیکی سلولهای بنیادی موشها برای تولید miR-205 بیشتر، سلولهای زایای موی نرمتر فعالتر شدند و بهسرعت برای شروع بازسازی فولیکولهای مو بسیج شدند و رشد مو را در موشهای جوان و پیر تقویت کردند.
رویی یی، پژوهشگر مسئول این مطالعه گفت: «آنها در 10 روز شروع به رویش مو کردند. این اتفاق به خاطر تولید سلولهای بنیادی جدید نیست. بلکه ما سلولهای بنیادی موجود را برای رشد مو تحریک میکنیم. در بسیاری از مواقع ما هنوز سلولهای بنیادی داریم اما ممکن است نتوانند مو تولید کنند.»
اکنون که آنها ثابت کردهاند که میتوان رشد مو را تحریک کرد، محققان قصد دارند تحقیقات خود را گسترش دهند. یی در اینخصوص میگوید: «مطالعه ما امکان تحریک رشد مو را با تنظیم مکانیک سلولی نشان میدهد. بهدلیل ظرفیت انتقال میکروآرانای با نانوذرات بهطور مستقیم به پوست، در ادامه آزمایش خواهیم کرد که آیا miR-205 بهصورت موضعی میتواند رشد مو را ابتدا در موش تحریک کند یا خیر. در صورت موفقیتآمیز بودن، آزمایشهایی را برای بررسی اینکه آیا این میکروآرانای میتواند بهطور بالقوه رشد مو را در انسان افزایش دهد، طراحی خواهیم کرد.»