بستک ایرانیان چیست و چگونه پا گرفت؟
دوران اوج بستک در استان هرمزگان از روزگار صفویه با مرکزیت مذهبی آغاز شد و در زندیه به اقتدار سیاسی و حکومتی انجامید. رشد اقتصادی و تجاری در آغاز دوران قاجار، بر زایندگی فرهنگی این دیار تاثیری فراوان داشت و معماری بستک در بستر چنین جریان تاریخی و شرایط جغرافیایی و سیاسی، توانست فرصتی برای رشد و انسجام پیدا کند و معماران هوشمند این دیار نیز به نوعی در توسعه فرهنگی کرانههای خلیجفارس سهم بزرگی داشتند. به اعتقاد فراهانی، پژوهشگر و طراح ایرانی، سبک معماری بستکی در دل خود از تنوع شیوهها برخوردار است و هریک از معماران بستکی هم سبک فردی و به اصطلاح امضای هنری خود را داشتهاند که در این میان، چهار شاخه اصلی به وضوح قابل تفکیک است که یکی از این شیوهها، سبکهای محلی است. او توضیح میدهد:«این سبک، همزمان با تاثیرپذیری از شرایط مکانی، نگاهی باز و گسترده به همه شیوههای معماری ایرانی(پیش و پس از اسلام) دارد و در فرم ظاهری بناها و الگوهای بصری آنها میتوان تنوع قابلتوجهی از یافتههای معماری ایران را به تناسب کاربری مشاهده کرد، مانند تنوع بیشمار قوسها و مهمتر از همه قوس مشهور به قوس بستکی، که در دست معماران این منطقه، از تنوعی چشمگیر برخوردار شده و انواع آن را با مقیاسهای گوناگون در اجزای مختلف بناها میتوان دید. افزون بر این، انواع گنبدها در برکهها و زیارتهای مشایخ تا حیاطهای مرکزی و نیمه مرکزی، نقوش تزئینی بسیار متنوع و شیشههای رنگی در برخی بناها مانند عمارت صولت و برخی خانههای بستکیه. اما ویژگی عمده این سبک، به فراخور شرایط محیطی و تاریخی منطقه، کیفیت التقاطی آن است و آنرا میتوان نمونهای کمال یافته از سبکهای التقاطی در معماری بهشمار آورد.