عطف
کتابی در باب چیستی مرگ
از آغاز بررسی تجربههای نزدیک به مرگ در دهه 70 میلادی تاکنون پژوهشگران این حوزه همواره با پدیدهای انفسی روبهرو بودهاند که مجال بررسی تجربی را گرفته است. در کتاب «مرگآشنایی» مداقه الهیاتی و فلسفی در باب تجربههای نزدیک به مرگ برای نخستینبار در ایران سامان یافته است.
رویکرد کتاب فلسفی و کلامی است. در مرحله کشف چیستی تجربه کوشش شده است جزئیات و ابعاد متنوع دخیل در قضاوت تا حدود بسیاری موشکافانه بررسی شود.
همچنین در مرحله بررسی رهیافتهای گوناگون در اثبات حیات پس از مرگ روشی تفسیری ــ تحلیلی به کار گرفته شده است.
مجتبی اعتمادینیا از معدود پژوهشگران حوزه تجربه نزدیک به مرگ در ایران است. او در فصل اول این کتاب به بیان چیستی تجربه نزدیک به مرگ، در فصل دوم به بررسی نقادانه تبیینهای مختلف تجربه نزدیک به مرگ و در فصل سوم به رهیافت تجربههای نزدیک به مرگ در اثبات حیات پس از مرگ پرداخته است. اعتمادینیا در نهایت در پیگفتار این کتاب، روایت 9 تجربهگر ایرانی را بیان کرده است.
فصل اول این کتاب را میتوان فصل جذاب آن دانست. او در بخشهایی از این فصل به بیان تاثیرات ایندست از تجربهها در ابعاد فیزیولوژیکی، روانشناختی، دینی و همچنین اجتماعی پرداخته است.
همچنین اقسام تجربهها براساس تجربه خاص تجربهگران نیز در همین فصل است و خواننده میتواند درباره تجربه نزدیک به مرگ ناشی از خودکشی، تجربه نزدیک به مرگ کودکان، نابینایان و ملحدان و لاادریگرایان نیز بخواند.
در این کتاب درباره تجربه نابینایان آمده است: «یکی از ویژگیهای بصری قابلتوجه در تجربههای نزدیک به مرگ نابینایان تشخیص رنگ در حین تجربه است. نابینایان مادرزاد گرچه برخی موقعیتها و ویژگیهای اجسام را از طریق حس لامسه درمییابند اما تصور رنگ برای آنها بیمعنی است. علاوهبراین، تشخیص تغییر موقعیت اشیا هنگامی که این امر صرفا موقوف بهرهمندی از قوه بینایی باشد برای آنها ناممکن است. با وجود این، نابینایانی نظیر ویکی آمیپگ از مشاهده رنگهای مطابق با واقع در حین تجربه سخن
گفتهاند.»
همچنین در توضیح تجربه لاادریگرایان در این کتاب نوشته شده است: «اغلب لاادریگرایان و ملحدان تجربههای نزدیک به مرگ خود را به مثابه نگاهی اجمالی به حیات پس از مرگ تفسیر میکنند. این افراد پیش از تجربه نزدیک به مرگ، اعتقادی به حیات پس از مرگ نداشتهاند اما در پی این رویداد سرانجام به سوی زندگیای هدایتیافته و معنویتر، همراه با باوری تازه در باب حیات پس از مرگ راه میبرند. موریس روالینگز اظهار میکند هیچیک از لاادریگرایان و ملحدان را سراغ ندارد که پس از این تجربه، در باب وجودداشتن خدا و حیات پس از مرگ و اینکه هیچ چیز ورای موجودیت مادی وجود ندارد بر موضع پیشین خود باقی مانده باشد. رینگ عقیده دارد ملحدان نیز همانند دینداران این تجربه را از سر میگذرانند. با این تفاوت که در تفسیر آن راه دیگری میپیمایند.»
کتاب مرگآشنایی؛ پژوهشی در باب چیستی و ابعاد مختلف تجربههای نزدیک به مرگ، نوشته مجتبی اعتمادینیا از انتشارات علمی و فرهنگی است.