پرسش اصلی هم در همین ارتباط است که از سوی تعدادی از منتقدان سینمایی طرح شده‌است: در فیلمی‌ که با ادعای ارزش دادن به شان و مقام انسانی ساخته شده، انسان‌ها، کجای کار و ماجرا قرار دارند؟ جیمز کامرون در درام آینده‌نگرانه خود با خلق دنیایی موازی دنیای آد‌‌م‌ها به نام پاندورا، شخصیت‌های اصلی خود را از بین موجوداتی عروسک‌گونه و رنگی انتخاب می‌کند که برای رهایی و نجات از دست گروهی از انسان‌های متجاوز، به دفاع از قلمرو خویش برخاسته‌اند. چهره‌های انسانی در فیلم معمولا موجوداتی بدذات و خبیث هستند که آرامش را از عروسک گونه‌های پاندورا گرفته‌اند و درصدد نابودی‌شان هستند.  در همین ارتباط این پرسش مطرح می‌شود در داستانی که انسان‌ها آدم بدهای ماجرا هستند، چگونه می‌توان شعار دفاع از انسان و کرامت او را داد؟ حتی شخصیت جیک سالی (وورتینگتون) زمانی که تبدیل به عروسکی در دنیای پاندورا می‌شود هم به یک زندگی شاد و سالم تازه دست پیدا می‌کند و هم جنبه‌های مثبت شخصیتش تقویت می‌شود.
 سال 2009، زمانی که نسخه اصلی آواتار اکران عمومی ‌شد، سازندگانش تلاش کردند تماشاگران و منتقدان را مقهور جلوه‌های ویژه جدید و خاص آن کنند تا کسی توجهی به داستان فیلم و وجه ارتجاعی آن نکند.  حتی فیلم با ادعای دفاع از محیط زیست و مخالفت با نابودی منابع طبیعی و جنگل‌ها اکران ‌شد. حالا اهل‌فن می‌پرسند مگر نمی‌توان دفاع از محیط‌زیست را در داستانی ملموس و واقعی‌تر به نمایش گذاشت و چه اصراری وجود دارد که چنین دفاعی در چنین لفافه پرزرق و برق و به ظاهر پیچیده‌ای ارائه شود؟ به گفته اهل فن می‌توان تعداد زیادی فیلم نام برد که با شعار دفاع از محیط‌زیست تولید شده‌اند که هم داستان‌هایشان را بهتر، راحت‌تر و عامه‌فهم‌تر تعریف کرده‌اند و هم هزینه بسیار کمتری برای تعریف آن صرف کرده‌اند. اشاره اهل فن به هزینه 250میلیون دلاری ساخت آواتار 2 است که در شرایط فعلی باید فروشی بالای 500میلیون دلار را برایش به همراه بیاورد تا لقب فیلمی‌شکست خورده در جدول گیشه نمایش را نگیرد.

 چالش بر سر فروش بیشتر
آواتار 2 با تاخیر زیاد جلوی دوربین رفت و قرار است تا قسمت پنجم ادامه داشته‌باشد. آیا این فیلم می‌تواند مثل نسخه اصلی که سال 2009 تمام رکوردهای فروش را شکست و تا چند سال لقب پرفروش‌ترین فیلم کل تاریخ سینما را به خود اختصاص داد، دست به یک رکوردشکنی تازه بزند؟ البته خواسته قلبی مدیران والت‌دیزنی و جیمز کامرون همین است. تبلیغات‌چی‌های آنها در رسانه‌های گروهی و شبکه‌های اجتماعی از حالا پیش‌بینی (و در حقیقت ادعا) رکوردشکنی‌های تازه برای آن می‌کند.    
بسیاری از تحلیلگران اقتصادی سینما با این ادعا موافق نیستند و عقیده دارند آواتار 2 زمان اکران عمومی ‌با چالش‌های سخت و دشواری روبه‌رو خواهدبود.  تماشاگران امروزی بعد از دوران کووید-19 چندان شبیه تماشاگران سال 2009 نیستند و دیدار با مجموعه بلاک باسترهایی که جلوه‌های ویژه و بدیع خیره‌کننده دیجیتال، آنها را تبدیل به بینندگانی کرده به‌راحتی فریب هر جلوه ویژه‌ای را نخورده و دل به خواسته‌های فیلمسازان نمی‌دهند. / ورایتی

چالش بر سر کتاب‌های آواتار
تهیه‌کنندگان فیلم با سروصدای زیاد مژده انتشار کتاب‌های آواتار را هم می‌دهند. مدیران والت‌دیزنی از استیون‌گولد دعوت کرده‌اند براساس داستان فیلمنامه فیلم چهار قسمتی آواتار، چهار رمان بنویسد. در شرایطی که معلوم نیست اهالی کتابخوان، استقبالی از این رمان  چهار جلدی خواهندکرد یا نه، شنیده می‌شود کامرون نارضایتی‌اش را از این اقدام کمپانی والت‌دیزنی به اطلاع مدیران آن رسانده‌است.  از پشت درهای بسته خبر می‌رسد این فیلمساز در دیدارهایی خصوصی با مدیران کمپانی (که تلاش زیادی شده محرمانه بماند و اطلاعات مربوط به آن به بیرون درز نکند) به گله از آنها پرداخته و گفته امتیاز داستان آواتارها و شخصیت‌های آن متعلق به اوست که نویسنده اصلی فیلمنامه آنهاست. از قرار معلوم، تصور کامرون این بوده که در صورت نوشته شدن رمان‌هایی در ارتباط با آواتارها، این حق اوست که دست به قلم ببرد.