چرا ارزش مادرشدن در جامعه، روز به روز در حال کمتر شدن است؟
ارزش‌های از دست‌رفته
همه‌چیز از مادری کردن شروع می‌شود. مادرهایی که محور اصلی زندگی تک‌تک افراد خانواده هستند و اساسی‌ترین نقش را در شکل‌گیری یک جامعه با کیفیت برعهده دارند؛ مادری کردن‌هایی که همیشه جزو با ارزش‌ترین دستاوردهای بشر در طول تاریخ بوده‌است اما انگار این روزها تعریف و معنای این ارزش‌ها، دستخوش تغییرات جدی شده‌است، آن‌قدر که به نظر می‌رسد موضوعات دیگری بر نقش مادری و تربیت فرزند سایه انداخته و در مرتبه بالاتری قرار گرفته‌است. چرا این اتفاق افتاده‌است و مادر شدن، مثل گذشته در جامعه ما ارزش محسوب نمی‌شود؟
احتمالا شما هم با زوج‌های متعددی برخورد داشته‌اید که هر وقت بحث بچه‌دار شدن به میان می‌آید، قاطعانه می‌گویند تصمیم گرفته‌اند هیچ‌وقت فرزندی نداشته‌باشند؛ چرا که از نظر آنها، داشتن بچه می‌تواند سد راه زن، برای برنامه‌ها و موفقیت‌هایش باشد. اما در این میان جای خالی نقش مادری که در وجود همه زنان نهاده شده‌است، چه می‌شود؟ انگار که این روزها مادر بودن دیگر مثل گذشته ارزش محسوب نمی‌شود و بسیاری از افراد جامعه توجهی به آن ندارند. حالا خیلی وقت است که داشتن تحصیلات عالی، درآمد خوب، داشتن تفریح، رفاه و... از ارزش‌هایی مانند مادری‌کردن پیشی گرفته‌است؛ آن‌قدر که اگر مادر باشی و خانه‌دار، از دیدگاه برخی از افراد جامعه در مرتبه پایین‌تری از خانم‌های شاغل و سرشلوغی قرار داری که یک سر دارند و هزار سودا برای درآمد بیشتر و اصطلاحا موفقیت اجتماعی.
غرق در زندگی مدرن
در طول تاریخ همین بوده‌است؛ این‌که زمانی که زنان پا به بزرگسالی می‌گذارند نقش ارزشمند مادری را بپذیرند و فرزند و فرزندانی به دنیا بیاورند. نگاهی که آنها را همیشه به بالاترین مقام و جایگاه رسانده‌است؛ مقامی که توانایی رشد و پرورش انسان دیگری را به آنها داده اما انگار امروز نگرش دیگری در برابر این ارزش قد علم کرده‌است؛ نگرشی که این باور را در آدم‌ها به وجود آورده که فرزندآوری می‌تواند بلندپروازی‌های زنان را متوقف و از کیفیت زندگی‌شان کم کند. موضوعی که برگرفته از سبک زندگی مدرن امروز است که بدون اغراق همه افراد در همه‌جای دنیا گرفتارش شده‌اند.
درآمدزایی یا فرزندآوری؟
بر کسی پوشیده نیست در جامعه امروز، لازم است زن و مرد، هردو پابه‌پای هم کار کنند تا بتوانند از پس مخارج و هزینه‌های زندگی مشترک‌شان بر بیایند. در واقع قرار گرفتن در مسیر مدرنیته و سبک زندگی صنعتی، جامعه را به سمتی پیش برده که ارزشمندی زنانی که می‌توانند باری از روی دوش خانواده بردارند به مراتب بیشتر از زنانی است که در خانه هستند و بچه‌داری می‌کنند. آیا واقعا این همان فرهنگ ایرانی و اسلامی کشور ما است؟ بدیهی است که خیر؛ موضوعی که حجت‌الاسلام محمد افروغی، مشاور خانواده هم آن را تایید می‌کند و معتقد است ادامه این فرهنگ و روشی که در پیش گرفته‌ایم، نتیجه‌ای جز دوری از زندگی اسلامی که همیشه به آن افتخار می‌کردیم، نخواهدداشت. او می‌گوید: «زمانی که تعادلی میان داشته‌ها و خواسته‌هایمان برقرار نباشد، طبیعتا اعضای خانواده به سمت رفع نیازهای‌شان قدم برمی‌دارند و دیگر تمایلی به تحمل دشواری‌هایی که داشتن فرزند برایشان خواهدداشت، نخواهندرفت.» اما کدام ارزش است که راحت به دست آید؟ او به جام‌جم توضیح می‌دهد:« گاهی باید به این موضوع بیندیشیم که چه چیزی را می‌دهیم و چه چیزی به دست می‌آوریم و تجربه شیرین مادر شدن از آن ارزش‌هایی است که با هیچ داشته دیگری قابل مقایسه نیست.
برهم‌خوردن نظم ارزش‌ها
اسماعیل چراغی، کارشناس جمعیت هم حرکت جامعه به سمت رفاه بیشتر و تجملات را یکی دیگر از عواملی می‌داند که با فرزندآوری همخوانی ندارد و به جام‌جم می‌گوید:«هرچه جهان به سمت مدرنیته و پیشرفت می‌رود، تمایل افراد به داشتن زندگی باکیفیت‌تر از منظر خودشان بالا می‌رود؛ به این معنا که زنان بیشتر از هر وقت دیگری به تناسب اندام خودشان بها می‌دهند، تمایل به کسب مدارج تحصیلی بالاتری دارند، دلشان می‌خواهد فرصت بیشتری برای گذراندن وقت با دوستان‌شان داشته‌باشند و همه این تمایلات، به از دست رفتن ارزش مادری در بین زنان یک جامعه منجر می‌شود. شاید چون فکر می‌کنند با داشتن فرزند، این نوع از سبک زندگی‌شان دچار اختلالاتی جدی خواهدشد.»
نرگس خانعلی‌زاده - گروه جامعه
غرق در زندگی مدرن
در طول تاریخ همین بوده‌است؛ این‌که زمانی که زنان پا به بزرگسالی می‌گذارند نقش ارزشمند مادری را بپذیرند و فرزند و فرزندانی به دنیا بیاورند. نگاهی که آنها را همیشه به بالاترین مقام و جایگاه رسانده‌است؛ مقامی که توانایی رشد و پرورش انسان دیگری را به آنها داده اما انگار امروز نگرش دیگری در برابر این ارزش قد علم کرده‌است؛ نگرشی که این باور را در آدم‌ها به وجود آورده که فرزندآوری می‌تواند بلندپروازی‌های زنان را متوقف و از کیفیت زندگی‌شان کم کند. موضوعی که برگرفته از سبک زندگی مدرن امروز است که بدون اغراق همه افراد در همه‌جای دنیا گرفتارش شده‌اند.
درآمدزایی یا فرزندآوری؟
بر کسی پوشیده نیست در جامعه امروز، لازم است زن و مرد، هردو پابه‌پای هم کار کنند تا بتوانند از پس مخارج و هزینه‌های زندگی مشترک‌شان بر بیایند. در واقع قرار گرفتن در مسیر مدرنیته و سبک زندگی صنعتی، جامعه را به سمتی پیش برده که ارزشمندی زنانی که می‌توانند باری از روی دوش خانواده بردارند به مراتب بیشتر از زنانی است که در خانه هستند و بچه‌داری می‌کنند. آیا واقعا این همان فرهنگ ایرانی و اسلامی کشور ما است؟ بدیهی است که خیر؛ موضوعی که حجت‌الاسلام محمد افروغی، مشاور خانواده هم آن را تایید می‌کند و معتقد است ادامه این فرهنگ و روشی که در پیش گرفته‌ایم، نتیجه‌ای جز دوری از زندگی اسلامی که همیشه به آن افتخار می‌کردیم، نخواهدداشت. او می‌گوید: «زمانی که تعادلی میان داشته‌ها و خواسته‌هایمان برقرار نباشد، طبیعتا اعضای خانواده به سمت رفع نیازهای‌شان قدم برمی‌دارند و دیگر تمایلی به تحمل دشواری‌هایی که داشتن فرزند برایشان خواهدداشت، نخواهندرفت.» اما کدام ارزش است که راحت به دست آید؟ او به جام‌جم توضیح می‌دهد:« گاهی باید به این موضوع بیندیشیم که چه چیزی را می‌دهیم و چه چیزی به دست می‌آوریم و تجربه شیرین مادر شدن از آن ارزش‌هایی است که با هیچ داشته دیگری قابل مقایسه نیست.
برهم‌خوردن نظم ارزش‌ها
اسماعیل چراغی، کارشناس جمعیت هم حرکت جامعه به سمت رفاه بیشتر و تجملات را یکی دیگر از عواملی می‌داند که با فرزندآوری همخوانی ندارد و به جام‌جم می‌گوید:«هرچه جهان به سمت مدرنیته و پیشرفت می‌رود، تمایل افراد به داشتن زندگی باکیفیت‌تر از منظر خودشان بالا می‌رود؛ به این معنا که زنان بیشتر از هر وقت دیگری به تناسب اندام خودشان بها می‌دهند، تمایل به کسب مدارج تحصیلی بالاتری دارند، دلشان می‌خواهد فرصت بیشتری برای گذراندن وقت با دوستان‌شان داشته‌باشند و همه این تمایلات، به از دست رفتن ارزش مادری در بین زنان یک جامعه منجر می‌شود. شاید چون فکر می‌کنند با داشتن فرزند، این نوع از سبک زندگی‌شان دچار اختلالاتی جدی خواهدشد.»
نرگس خانعلی‌زاده - گروه جامعه
ضمیمه قاب کوچک
