نتیجه این تحقیق برای ما در ایران که معمولا در زمستان با افزایش آلودگی هوا و در تابستان با افزایش ریزگردها در جو مواجهیم و چالش‌های جدی در تأمین آب و تولید محصولات کشاورزی داریم بسیار مهم است.
 کدام آلاینده‌ها؟
آلاینده‌های مورد بحث در اینجا شامل اکسیدهای نیتروژن هستند؛ خانواده‌ای از گازهای نامرئی و سمی‌ که از اگزوز خودروها و گازهای گلخانه‌ای صنعتی شامل دی‌اکسید نیتروژن، منشأ می‌گیرد. انتشار اکسید نیتروژن از پراکنده‌ترین آلاینده‌های هوا در جهان است و گمان می‌رود اگر گیاهان در معرض سطوح بالاتری از این گازها قرار بگیرند، برگ‌های آنها‌ آسیب دیده و رشد آنها متوقف می‌شود. البته کارشناسان هنوز دقیقا فرایند و چگونگی این اتفاق را مشخص نکرده‌اند. در عین حال، اکسیدهای نیتروژن پیش‌سازهای تشکیل ازن و ذرات معلق هوا در اتمسفر هستند که می‌توانند نور خورشید را کاهش دهند و به نوبه خود بهره‌وری تولید محصولات کشاورزی را کاهش دهند.
سال گذشته، تحقیقات برخی از محققان همین پژوهش نشان داده بود کاهش ازن، ذرات معلق، دی‌اکسید نیتروژن و دی‌اکسید گوگرد باعث افزایش 20‌درصدی در عملکرد ذرت و سویا در ایالات متحده بین سال‌های 1999 تا 2019 میلادی شده است. این مساوی است با قریب به 5 میلیارد دلار ارزش محصولات زراعی که هر سال با کاهش فقط چهار نوع نماده آلاینده هوا صرفه‌جویی می‌شود. 
 اهمیت دی‌اکسید نیتروژن
دی‌اکسید نیتروژن از آلاینده‌های آسان برای اندازه‌گیری منطقه‌ای و مقایسه مستقیم با رشد محصول است. وقتی دی‌اکسید نیتروژن در جو منتشر می‌شود، با نور فرابنفش طوری تعامل می‌کند که به‌آسانی در تصاویر ماهواره‌ها قابل تشخیص است.دیوید لوبل، بوم‌شناس کشاورزی از دانشگاه استنفورد در گفتگو با ساینس آلرت توضیح می‌دهد: «اکسیدهای نیتروژن برای انسان نامرئی هستند، اما ماهواره‌های جدید توانسته‌اند با دقت فوق‌العاده‌ای از آنها نقشه‌برداری کنند. از آنجا که می‌توانیم تولید محصولات کشاورزی را از فضا نیز اندازه‌گیری کنیم، این فرصتی برای ارتقای دانش ما در مورد چگونگی تأثیر این گازها بر کشاورزی در مناطق مختلف است.»
این تیم با مقایسه انتشار دی‌اکسید نیتروژن در مناطق مختلف جهان با سبز بودن زمین‌های زراعی، به یک اثر منفی پیوسته پی برد. از بین رفتن فضای سبز به ویژه در چین و برای محصولات زمستانی مانند گندم قابل توجه بود. محققان تخمین می‌زنند کاهش انتشار دی‌اکسید نیتروژن تا 50‌درصد باعث بهبود عملکرد محصولات زمستانه در چین تا حدود 28‌درصد می‌شود. در تابستان، این عملکرد می‌تواند تا 16‌درصد بهبود یابد.
 پیش‌بینی‌ها
در هند، محققان پیش‌بینی می‌کنند کاهش دی‌اکسیدنیتروژن می‌تواند بهبود تولید محصولات کشاورزی را تا ‌درصد برای زمستان و 6درصد برای تابستان افزایش دهد. در همین حال، در اروپای غربی بازده محصولات تابستانی و زمستانی می‌تواند 10‌درصد افزایش یابد. وقتی نرخ بازده معمولا هر سال حدود یک درصد در نوسان است، اثرات کاهش آلودگی هوا می‌تواند برای برخی از نقاط جهان بسیار بالا باشد.جنیفر برنی، محقق محیط‌زیست از دانشگاه کالیفرنیا سن‌دیگو، به ساینس آلرت می‌گوید: «نتیجه اصلی این مطالعه این است که بهبود سطح کشاورزی در نتیجه کنترل آلاینده‌های جوی  واقعا می‌تواند قابل توجه باشد؛ آنقدر زیاد که به کاهش چالش تغذیه جمعیت رو به رشد جهان کمک کند. نتایج این تحقیق نشان می‌دهد آلودگی هوا موجب کاهش تولید محصولات کشاورزی در سراسر جهان می‌شود.

کاظم کوکرم - دبیر  گروه دانش و سلامت