دوئل تگزاسیها با کاخ سفید
ساکنان ایالت تگزاس که قبلا نیز بارها خواستار استقلال این ایالت و جدایی از آمریکا شده بودند، بار دیگر این خواسته را به صورتی جدیتر مطرح کردهاند. از سوی دیگر در برخی ایالات مانند کالیفرنیا و اوهایو نیز گروههای استقلالطلب فعالیتهای تازهای را در خصوص خروج از حاکمیت آمریکا آغاز کردهاند. مطابق قانون اساسی آمریکا، اساسا هیچ ایالتی حق برگزاری همهپرسی برای جدایی از این کشور را نخواهد داشت و فقط جنگ میتواند به جدایی ایالتها و تبدیل آنها به کشوری واحد منجر شود. با این اوصاف، طرفداران استقلال از آمریکا میگویند بهتر است چنین فرآیندی در قالب یک روند ظاهرا دموکراتیک صورت گیرد.
براساس سندی که پس از کنوانسیون حزب جمهوریخواه در شهر هیوستون به تصویب رسیده است، جمهوریخواهان ایالت تگزاس بر برگزاری همه پرسی در سال ۲۰۲۳ برای تعیین اینکه آیا این ایالت باید از ایالات متحده جدا شود یا خیر، پافشاری میکنند. علاوه بر این در بخش دیگری از این سند، اکثریت قاطع کنوانسیون حزب جمهوریخواه در ایالت تگزاس اعلام کرده نتایج انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۰ را قبول ندارد و اختیارات جو بایدن را بهعنوان رئیسجمهور فعلی به رسمیت نمیشناسد. پس از اعلام این خبر، جنجال بسیاری در فضای رسانهای آمریکا به پا شده و هشتگ جدایی تگزاس در توییتر ترند شده است.
الگوبرداری از برگزیت
جنبش استقلال تگزاس، شش سال است به تلاش خود برای جدایی از ایالات متحده ادامه میدهد. این جنبش بلافاصله پس از همهپرسی سال2016 برگزیت (جدایی انگلیس از اتحادیه اروپا) شروع به کار کرد و توانست در مدتی کوتاه حامیان زیادی در میان ساکنان این ایالت به دست آورد. بر اساس گزارش نیویورکدیلی نیوز، در سال 2016 جنبش ملیگرای تگزاس از مقامات ایالتی درخواست کردند یک همهپرسی به سبک بریتانیا درخصوص احتمال جدایی تگزاس از دیگر ایالات آمریکا برگزار کنند. دنیل میلر، رئیس این جنبش در بیانیهای گفت:«هماکنون مهم است که تگزاس نیز به خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا بهعنوان یک الهام و سرچشمه و همچنین الگو نگاهی بیندازد تا مردم تگزاس بتوانند کنترل سرنوشت خود را در دست بگیرند.»
زمزمههای جدید در مجلس ایالتی تگزاس
برخی اعضای مجلس ایالتی تگزاس از ایده همهپرسی استقلال حمایت میکنند. در سال2020 و پس از پیروزی بایدن بر ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری، این ایده و تقاضا در میان تگزاسیها تقویت شده است. ابتکار برگزاری همهپرسی رسمی (از طریق پارلمان ایالتی) توسط کایل بیدرمن، نماینده حزب جمهوریخواه انجام شده است. وی آن زمان در توییتر پیامی معنادار نوشت:« من متعهد میشوم لایحهای ارائه کنم که به تگزاسیها اجازه میدهد برای ایجاد تگزاس بهعنوان یک کشور مستقل همه پرسی انجام دهند.» در نوامبر 2021 (آبان1400) تد کروز، سناتور ایالت تگزاس در کنگره نیز برای نخستینبار در سخنانش مقامات آمریکایی را در خصوص جدایی این ایالت تهدید کرد.
وحشت سران جمهوریخواه از جدایی تگزاس
جدایی تگزاس از آمریکا، حکم یک کابوس را برای مقامات و سران حزب جمهوریخواه خواهد داشت. ریشه این ترس به ساختار انتخاباتی آمریکا برمیگردد. ایالت تگزاس، دومین ایالت مهم آمریکا در ساختار الکترال محسوب میشود. پس از کالیفرنیا با 55رأی الکترال، تگزاس دارای 38رأی الکترال در انتخابات ریاست جمهوری آمریکاست. رأی ایالت تگزاس بهصورت سنتی به سود جمهوریخواهان و رأی ایالت کالیفرنیا بهصورت سنتی به سود دموکراتها به گردش درمیآید. در چنین شرایطی جدایی تگزاس از آمریکا زمانی به سود جمهوریخواهان خواهد بود که کالیفرنیا نیز از این کشور جدا شود.اما اگر بدون جدایی کالیفرنیا این اتفاق رخ دهد، پیروزی دموکراتها و شکست جمهوریخواهان در تمام انتخاباتهای ریاست جمهوری آمریکا تضمین خواهد شد.
کالی اگزیت؛ پدیدهای که شکل میگیرد
همانگونه که اشاره شد، تگزاس تنها ایالتی نیست که سودای استقلال از آمریکا دارد. مطابق سرشماری سال ۲۰۱۵ ، ایالت پرجمعیت کالیفرنیا حدود ۴۰میلیون نفر جمعیت دارد و به این ترتیب، کالیفرنیا پرجمعیتترین ایالت آمریکا محسوب میشود. کالیفرنیا پس از آلاسکا و تگزاس، سومین ایالت بزرگ آمریکا به لحاظ وسعت محسوب میشود. بسیاری از تحلیلگران معتقدند ، کالیفرنیا نسبت به دیگر ایالات آمریکا استعداد بیشتری برای خروج از آمریکا و تبدیل شدن به کشوری مستقل دارد. منابع اقتصادی موجود در کالیفرنیا چنین روندی را تسهیل میکنند. به نظر میرسد ساکنان کالیفرنیا، تحمل حضور ترامپ را در کاخ سفید ندارند و همین مسأله، کالی اگزیت را از یک تصور غیر قابل عملیاتی به یک احتمال خطرناک برای مقامات آمریکا تبدیل کرده است.
بسیاری از ساکنان کالیفرنیا از استقلال این ایالت از آمریکا استقبال میکنند. در هر حال کالیفرنیا، نهمین اقتصاد جهان است و تولید ناخالص داخلی آن با تولید ناخالص داخلی کشور ایتالیا برابری میکند. از سوی دیگر، کالیفرنیا صنعت فناوری اطلاعات و رایانهای بسیار پیشرفتهای دارد به طوری که شرکتهای اوراکل، سیسکو سیستمز، اینتل، گوگل، یاهو، شرکت ایامدی، سان مایکروسیستمز و نیز شرکت رایانهای اپل و شوران نیز در این ایالت مرکزیت دارند. گرچه به واسطه حضور بایدن و دموکراتها در رأس هرم قدرت در آمریکا، طرفداران استقلال کالیفرنیا کمی از شور و شوق اولیه خود برای جدایی از این کشور کاستهاند اما این سکون نسبی در آینده، بهخصوص زمانی که جمهوریخواهان دوباره بر سر کار بیایند، قابل دوام نخواهد بود.
اهمیت تگزاس برای آمریکا
ایالت تگزاس با بیش از 696هزار کیلومترمربع مساحت، دومین ایالت آمریکا بعد از آلاسکا بهشمار میرود. اقتصاد تگزاس در زمره برترین اقتصادهای دنیاست و درآمد این ایالت بالاتر از 183کشور جهان است. سهم تگزاس از صادرات کل آمریکا نیز 15.4درصد است. این صادرات شامل نفت، مواد معدنی، هواپیمای مسافربری و قطعات مربوط، قطعات الکترونیک، تجهیزات مخابراتی، ماشینآلات سبک و سنگین، منسوجات بهویژه کتان، پردازشگرهای دیجیتال و... بودهاست. ذخایر نفتی تگزاس نیز حدود پنج میلیارد بشکه برآورد شده که در آمریکا جایگاه دوم را از این نظر به آن اعطا کردهاست.
سعید سبحانی - گروه بینالملل
الگوبرداری از برگزیت
جنبش استقلال تگزاس، شش سال است به تلاش خود برای جدایی از ایالات متحده ادامه میدهد. این جنبش بلافاصله پس از همهپرسی سال2016 برگزیت (جدایی انگلیس از اتحادیه اروپا) شروع به کار کرد و توانست در مدتی کوتاه حامیان زیادی در میان ساکنان این ایالت به دست آورد. بر اساس گزارش نیویورکدیلی نیوز، در سال 2016 جنبش ملیگرای تگزاس از مقامات ایالتی درخواست کردند یک همهپرسی به سبک بریتانیا درخصوص احتمال جدایی تگزاس از دیگر ایالات آمریکا برگزار کنند. دنیل میلر، رئیس این جنبش در بیانیهای گفت:«هماکنون مهم است که تگزاس نیز به خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا بهعنوان یک الهام و سرچشمه و همچنین الگو نگاهی بیندازد تا مردم تگزاس بتوانند کنترل سرنوشت خود را در دست بگیرند.»
زمزمههای جدید در مجلس ایالتی تگزاس
برخی اعضای مجلس ایالتی تگزاس از ایده همهپرسی استقلال حمایت میکنند. در سال2020 و پس از پیروزی بایدن بر ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری، این ایده و تقاضا در میان تگزاسیها تقویت شده است. ابتکار برگزاری همهپرسی رسمی (از طریق پارلمان ایالتی) توسط کایل بیدرمن، نماینده حزب جمهوریخواه انجام شده است. وی آن زمان در توییتر پیامی معنادار نوشت:« من متعهد میشوم لایحهای ارائه کنم که به تگزاسیها اجازه میدهد برای ایجاد تگزاس بهعنوان یک کشور مستقل همه پرسی انجام دهند.» در نوامبر 2021 (آبان1400) تد کروز، سناتور ایالت تگزاس در کنگره نیز برای نخستینبار در سخنانش مقامات آمریکایی را در خصوص جدایی این ایالت تهدید کرد.
وحشت سران جمهوریخواه از جدایی تگزاس
جدایی تگزاس از آمریکا، حکم یک کابوس را برای مقامات و سران حزب جمهوریخواه خواهد داشت. ریشه این ترس به ساختار انتخاباتی آمریکا برمیگردد. ایالت تگزاس، دومین ایالت مهم آمریکا در ساختار الکترال محسوب میشود. پس از کالیفرنیا با 55رأی الکترال، تگزاس دارای 38رأی الکترال در انتخابات ریاست جمهوری آمریکاست. رأی ایالت تگزاس بهصورت سنتی به سود جمهوریخواهان و رأی ایالت کالیفرنیا بهصورت سنتی به سود دموکراتها به گردش درمیآید. در چنین شرایطی جدایی تگزاس از آمریکا زمانی به سود جمهوریخواهان خواهد بود که کالیفرنیا نیز از این کشور جدا شود.اما اگر بدون جدایی کالیفرنیا این اتفاق رخ دهد، پیروزی دموکراتها و شکست جمهوریخواهان در تمام انتخاباتهای ریاست جمهوری آمریکا تضمین خواهد شد.
کالی اگزیت؛ پدیدهای که شکل میگیرد
همانگونه که اشاره شد، تگزاس تنها ایالتی نیست که سودای استقلال از آمریکا دارد. مطابق سرشماری سال ۲۰۱۵ ، ایالت پرجمعیت کالیفرنیا حدود ۴۰میلیون نفر جمعیت دارد و به این ترتیب، کالیفرنیا پرجمعیتترین ایالت آمریکا محسوب میشود. کالیفرنیا پس از آلاسکا و تگزاس، سومین ایالت بزرگ آمریکا به لحاظ وسعت محسوب میشود. بسیاری از تحلیلگران معتقدند ، کالیفرنیا نسبت به دیگر ایالات آمریکا استعداد بیشتری برای خروج از آمریکا و تبدیل شدن به کشوری مستقل دارد. منابع اقتصادی موجود در کالیفرنیا چنین روندی را تسهیل میکنند. به نظر میرسد ساکنان کالیفرنیا، تحمل حضور ترامپ را در کاخ سفید ندارند و همین مسأله، کالی اگزیت را از یک تصور غیر قابل عملیاتی به یک احتمال خطرناک برای مقامات آمریکا تبدیل کرده است.
بسیاری از ساکنان کالیفرنیا از استقلال این ایالت از آمریکا استقبال میکنند. در هر حال کالیفرنیا، نهمین اقتصاد جهان است و تولید ناخالص داخلی آن با تولید ناخالص داخلی کشور ایتالیا برابری میکند. از سوی دیگر، کالیفرنیا صنعت فناوری اطلاعات و رایانهای بسیار پیشرفتهای دارد به طوری که شرکتهای اوراکل، سیسکو سیستمز، اینتل، گوگل، یاهو، شرکت ایامدی، سان مایکروسیستمز و نیز شرکت رایانهای اپل و شوران نیز در این ایالت مرکزیت دارند. گرچه به واسطه حضور بایدن و دموکراتها در رأس هرم قدرت در آمریکا، طرفداران استقلال کالیفرنیا کمی از شور و شوق اولیه خود برای جدایی از این کشور کاستهاند اما این سکون نسبی در آینده، بهخصوص زمانی که جمهوریخواهان دوباره بر سر کار بیایند، قابل دوام نخواهد بود.
اهمیت تگزاس برای آمریکا
ایالت تگزاس با بیش از 696هزار کیلومترمربع مساحت، دومین ایالت آمریکا بعد از آلاسکا بهشمار میرود. اقتصاد تگزاس در زمره برترین اقتصادهای دنیاست و درآمد این ایالت بالاتر از 183کشور جهان است. سهم تگزاس از صادرات کل آمریکا نیز 15.4درصد است. این صادرات شامل نفت، مواد معدنی، هواپیمای مسافربری و قطعات مربوط، قطعات الکترونیک، تجهیزات مخابراتی، ماشینآلات سبک و سنگین، منسوجات بهویژه کتان، پردازشگرهای دیجیتال و... بودهاست. ذخایر نفتی تگزاس نیز حدود پنج میلیارد بشکه برآورد شده که در آمریکا جایگاه دوم را از این نظر به آن اعطا کردهاست.
سعید سبحانی - گروه بینالملل