نصف غذای جهان در چین
میزان ذخایر غذایی در چین، انتقاد جامعه غربی را در پی داشته است به طوری که کشورهای بلوک غرب اقدام پکن را احتکار عنوان میکنند. طی پنجسال گذشته، چین خرید مواد غذایی را افزایش داده است؛ از سویا گرفته تا گوشت. وزارت کشاورزی آمریکا میگوید چین تا اواسط سال جاری 69 درصد ذخایر ذرت، 60 درصد برنج و 51 درصد گندم خود را در اختیار خواهد داشت. آمار خیرهکنندهای که رکوردها را جابهجا کرده و خطر کمبود مواد غذایی را بیشتر از همیشه به کشورهای جهان مخابره کرده است. بماند که برخی تحلیلگران افزایش خرید گندم و سویا توسط چین را نشانه آمادهشدن پکن برای حمله به تایوان عنوان میکنند.
از برخی آمار مهم درباره مهمترین مبدأ واردات موادغذایی چین آغاز میکنیم. واقعیت این است که این کشور بزرگترین بازار برای کشاورزان آمریکایی است. دومین اقتصاد بزرگ جهان با جمعیت 1.4میلیارد نفری تقریبا یکپنجم صادرات محصولات کشاورزی ایالات متحده را به خود اختصاص داده است. پکن برای بخش کشاورزی آمریکا بهویژه سویا و ذرت، یک مشتری ویژه است. به گفته وزارت کشاورزی ایالات متحده، 52درصد محمولههای سویای ایالات متحده در سال2021 به چین فروخته شد و این کشور، 27درصد از 69میلیون تن ذرت صادراتی آمریکا را در سال گذشته خریده است. دادههای نهادهای دولتی آمریکا نشان میدهد تا کنون سفارشهای چین برای خرید مواد غذایی از واشنگتن 1.3برابر مدت مشابه سال گذشته است. برخی میگویند چین در حال افزایش ذخایر غذایی خود است تا با خیال راحت جنگ تایوان را آغاز کند، چراکه تحریمشدنش حتمی است.
مشکل جایگزین
اگر چنین سناریویی درست باشد، کشاورزان آمریکایی چارهای نخواهند داشت جز اینکه تولیدات خود را ذخیره کنند و منتظر بمانند تا تکلیف روشن شود. از یاد نبریم چین تقریبا 65 درصد تقاضای جهانی سویا را به خود اختصاص میدهد. بنابراین یافتن بازار جایگزین برای چنین بازار بکری برای ایالات متحده ناممکن است.وزارت کشاورزی آمریکا برای یافتن جایگزینی برای چین، تلاش کرد ذخایر سویا را به سوی خاورمیانه، آسیای جنوب شرقی و جنوب آسیا هدایت کند اما بازاری به بزرگی چین در دسترس نبود. دیگر همه پذیرفتهاند برای صادرات 27 میلیارد دلاری ذرت واشنگتن در سال 2021، هیچ جایگزینی برای پکن وجود ندارد.
چند داده از چین
طی یک دهه گذشته، تولید غلات چین در حال افزایش بوده است مانند مصرف و البته وارداتش. در سال گذشته، این کشور 680میلیون تن غلات تولید کرد که نسبت به 10سال قبل 70 میلیون تن افزایش داشته در حالی که بر اساس گزارش رسانهها، واردات غلات این کشور نیز در سال گذشته به 164.54میلیون تن رسید که 90میلیون تن آن سویا بود.چین به خوبی میداند بهدلیل نوسانات فزاینده قیمت جهانی مواد غذایی و همچنین محدودیتهای برخی کشورها در صادرات مواد غذایی، واردات متعادل برای تضمین امنیت غذاییاش مهم است. در این میان، برخی رسانههای خارجی ممکن است از واردات غلات چین چیزی بسازند و ادعا کنند ذخایر غلات این کشور قیمتهای بینالمللی مواد غذایی را بالا برده است.
عوامل کاهش تولید
الکس ماریانلی، مدیر زنجیره تامین برنامه جهانی غذای سازمان ملل متحد در نشست اخیری که در این باره برگزار شد، گفت: از ژوئن سال گذشته، قیمت مواد غذایی در 51کشور بیش از 15درصد افزایش یافته است و انتظار میرود تا سال2023 همچنان بالا بماند. مهمترین دلایل افزایش قیمت مواد غذایی شامل افزایش هزینه کشت، محدودیتهای صادراتی در برخی کشورها و همچنین کاهش تولید موادغذایی به دلیل آب و هوای نامناسب است.از نظر آب و هوای گرمی که کشورهای سراسر جهان در تابستان امسال با آن مواجه هستند، الکس گفت خشکسالی در برخی کشورهای صادرکننده غلات نیز میتواند منجر به کاهش تولید غلات شود که ممکن است قیمت جهانی غذا را بیشتر افزایش دهد.چین همچنین در جنوب غربی از جمله استان سیچوان بهدلیل موج گرمای مداوم دچار خشکسالی شد. چین طی دو ماه اخیر، طولانیترین و شدیدترین موج گرما را از زمان شروع ثبتهای هواشناسی در سال1961 تجربه کرده است. گرما بهطور جدی بر تولید محصولات کشاورزی در بخشهایی از چینیها تأثیر گذاشته و میتواند منجر به افزایش تورم مواد غذایی در آینده شود به طوری که برخی کشاورزان محلی گفتهاند برداشت محصول نسبت به گذشته80 درصد کاهش داشته است.
وحید حاجیپور - دبیر گروه اقتصاد
مشکل جایگزین
اگر چنین سناریویی درست باشد، کشاورزان آمریکایی چارهای نخواهند داشت جز اینکه تولیدات خود را ذخیره کنند و منتظر بمانند تا تکلیف روشن شود. از یاد نبریم چین تقریبا 65 درصد تقاضای جهانی سویا را به خود اختصاص میدهد. بنابراین یافتن بازار جایگزین برای چنین بازار بکری برای ایالات متحده ناممکن است.وزارت کشاورزی آمریکا برای یافتن جایگزینی برای چین، تلاش کرد ذخایر سویا را به سوی خاورمیانه، آسیای جنوب شرقی و جنوب آسیا هدایت کند اما بازاری به بزرگی چین در دسترس نبود. دیگر همه پذیرفتهاند برای صادرات 27 میلیارد دلاری ذرت واشنگتن در سال 2021، هیچ جایگزینی برای پکن وجود ندارد.
چند داده از چین
طی یک دهه گذشته، تولید غلات چین در حال افزایش بوده است مانند مصرف و البته وارداتش. در سال گذشته، این کشور 680میلیون تن غلات تولید کرد که نسبت به 10سال قبل 70 میلیون تن افزایش داشته در حالی که بر اساس گزارش رسانهها، واردات غلات این کشور نیز در سال گذشته به 164.54میلیون تن رسید که 90میلیون تن آن سویا بود.چین به خوبی میداند بهدلیل نوسانات فزاینده قیمت جهانی مواد غذایی و همچنین محدودیتهای برخی کشورها در صادرات مواد غذایی، واردات متعادل برای تضمین امنیت غذاییاش مهم است. در این میان، برخی رسانههای خارجی ممکن است از واردات غلات چین چیزی بسازند و ادعا کنند ذخایر غلات این کشور قیمتهای بینالمللی مواد غذایی را بالا برده است.
عوامل کاهش تولید
الکس ماریانلی، مدیر زنجیره تامین برنامه جهانی غذای سازمان ملل متحد در نشست اخیری که در این باره برگزار شد، گفت: از ژوئن سال گذشته، قیمت مواد غذایی در 51کشور بیش از 15درصد افزایش یافته است و انتظار میرود تا سال2023 همچنان بالا بماند. مهمترین دلایل افزایش قیمت مواد غذایی شامل افزایش هزینه کشت، محدودیتهای صادراتی در برخی کشورها و همچنین کاهش تولید موادغذایی به دلیل آب و هوای نامناسب است.از نظر آب و هوای گرمی که کشورهای سراسر جهان در تابستان امسال با آن مواجه هستند، الکس گفت خشکسالی در برخی کشورهای صادرکننده غلات نیز میتواند منجر به کاهش تولید غلات شود که ممکن است قیمت جهانی غذا را بیشتر افزایش دهد.چین همچنین در جنوب غربی از جمله استان سیچوان بهدلیل موج گرمای مداوم دچار خشکسالی شد. چین طی دو ماه اخیر، طولانیترین و شدیدترین موج گرما را از زمان شروع ثبتهای هواشناسی در سال1961 تجربه کرده است. گرما بهطور جدی بر تولید محصولات کشاورزی در بخشهایی از چینیها تأثیر گذاشته و میتواند منجر به افزایش تورم مواد غذایی در آینده شود به طوری که برخی کشاورزان محلی گفتهاند برداشت محصول نسبت به گذشته80 درصد کاهش داشته است.
وحید حاجیپور - دبیر گروه اقتصاد