قدرت زبان فارسی در مهار جنگ شناختی دشمنان

قدرت زبان فارسی در مهار جنگ شناختی دشمنان

رهبرمعظم انقلاب اسلامی دردیدار جمعی از شاعران و اهالی فرهنگ و ادب فارسی، به نکات ارزنده‌ای درخصوص ماهیت ادبیات و شعر فارسی و جایابی آن در حوزه جهاد تبیین و جنگ رسانه‌ای با دشمنان اشاره فرمودند.

معظم‌له دراین‌خصوص تاکید کردند:«‌درعرصه جنگ رسانه‌ای، باید ازمیراث کم‌نظیر شعروادب فارسی به‌عنوان رسانه‌ای قدرتمند و اثرگذار ونافذ به بهترین وجه استفاده شود وپیام‌های دینی،تمدنی،ایرانی‌گری وایستادگی وشجاعت به افکارعمومی دنیامنتقل شود.»

در تبیین فرمایشات رهبر حکیم انقلاب اسلامی، لازم است چند نکته اساسی را مدنظر قرار دهیم:نخست این‌که شعر و ادبیات فارسی نه یک ابزار ساده انتقال پیام، بلکه رسانه‌ای مهم و تأثیرگذار در دوران جنگ رسانه‌ای است. برهمین مبنا، تثبیت و تقویت جایگاه زبان غنی فارسی دردنیای امروز یک راهبرد جدی به‌شمار می‌آید. بایدتوجه داشت که ادبیات وشعر ذاتا با طبیعت و فطرت انسان‌ها ارتباط برقرار می‌کند و نظم و نثری که منطبق بر این سرشت الهی وخدادادی باشد، بر روح و جان انسان‌ها تاثیر بسزایی خواهد گذاشت.بدون شک لطافت، ظرافت ومضامین عمیقی که درادبیات فارسی وجود داشته و دارد، قابل قیاس با ادبیات کلاسیک بسیاری از کشورها و تمدن‌ها نیست. بنابراین باید از این مزیت درراستای ایجاد یک تعامل فراگیر فرهنگی ــ تمدنی با دنیا استفاده کرد.

نکته دیگر این‌که عدم استفاده ازظرفیت زبان فارسی درتعامل با دنیا یا جایابی محدود آن درقاموس مراودات بین‌المللی،یک خطای محاسباتی، آن هم در نقطه اوج جنگ شناختی دشمن محسوب می‌شود. نظریه‌پردازان غربی درروند جهانی‌سازی (مطابق نظریه دهکده جهانی مک لوهان)،تلاش کرده‌اند فرهنگ‌ها و خرده‌فرهنگ‌ها راهدف قرار داده وتمدن‌های اصیل را نابود یا تحریف کنند. دراین مناقشه تمام‌عیارکه شاهد تکمیل اجزای آن ازسوی دشمنان هستیم،زبان فارسی نقش دژی محکم واستوارراایفا می‌کند. به‌جرات می‌توان گفت که ظرفیت تعاملی با دنیا از طریق نثر و نظم فارسی نامحدود است و هر اندازه در این مسیر حرکت کنیم، فرصت‌های بیشتری برای ما خلق خواهد شد. 

نکته سوم معطوف به جایگاه زبان فارسی در مواجهه با جنگ شناختی دشمن است. راهبرد کلان دشمنان در عرصه جنگ رسانه‌ای و شناختی به‌گونه‌ای است که اصلی‌ترین لایه ذهن، یعنی «باورها» را هدف قرار می‌دهد. اتفاقا مخاطب شعر و نثر اصیل و غنی فارسی نیز باورهای درونی و غیر‌قابل انکار انسان‌هاست. از همین نکته ظریف می‌توان دریافت که زبان فارسی چگونه هسته اصلی شناخت و باور انسان را در مواجهه با امواج سهمگین توطئه‌ها و طغیان‌های فکری دشمن‌ساز حفظ می‌کند. در جنگ شناختی دشمنان، تلاطم ذهنی افراد در مسیر گذار از خویشتن تعریف می‌شود و شعر و نثر اصیل و پویای فارسی انسان‌ها را به بازگشت به خویشتن و تعامل سازنده واقعی با همنوعان خویش براساس الگوهای زندگی فردی، اجتماعی و بین‌المللی خداپسندانه فرا می‌خواند. 
تاکید رهبر معظم انقلاب درخصوص استفاده از «الفاظ محکم و استوار»،«‌مضمون‌یابی صحیح» و «بیان با‌کیفیت موضوعات» در عرصه شعر و ادب، ناظر برهمین حقیقت است. بدیهی است که در چنین مجرای بی‌همتا و ارزنده‌ای، پیام‌های دینی، اخلاقی، تمدنی و ایرانی ما به بهترین نحو ممکن و به دور از تحریف و کژتابی دیگران به مخاطبان دیگر کشورها عرضه خواهد شد. 

نکته پایانی این‌که فرمایشات رهبر معظم انقلاب اسلامی ناظر بر آن است که در قبال زبان فارسی، نباید صرفا نگاهی شکلی و رایج داشت، بلکه باید آن را در مسیر جنگ نرم با دشمنان به‌کار گرفت. این نکته مهم، مصداق ضرورت کنشگری فعال و پویا در عرصه‌جهانی برمبنای داشته‌های‌بی‌نظیرفرهنگ ایرانی ـ اسلامی است‌که بدون شک ادبیات فارسی یکی ازمهم‌ترین آنهاست. بنابراین باید نگاه محدود به شعر و ادبیات فارسی را با نگاهی جامع، روشمند و نتیجه‌گرایانه جایگزین کرد و در عرضه بین‌المللی آن، از تمامی روش‌های نوین و خلاقانه کمک گرفت. تاکید مجدد رهبر حکیم انقلاب اسلامی به ضرورت شکل‌گیری «نهضت ترجمه»، به‌رغم تلاش‌های صورت گرفته تا به امروز، حاکی از ضعف موجود در این عرصه است. سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی به‌عنوان قرارگاه دیپلماسی فرهنگی کشور، این رویکرد تعیین‌کننده را نصب‌العین خود قرارداده و دراین مسیرازایده‌ها، ابتکار‌عمل‌ها و تجارب موفق استقبال خواهد کرد.

محمدمهدی ایمانی‌پور/ رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی